Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R19vKDdWM3JtD1

Ćwiczenie 1

Uzupełnij luki w tekście tak, aby powstały zdania prawdziwe.

aluminium, Halla‑Heroulta, boksytu, Bayera, kaolinu, glin

Nazwy ................................ używa się w odniesieniu do pierwiastka i jego związków, natomiast ................................ w odniesieniu do materiału użytkowego. Metoda wytwarzania czystego glinu oparta jest o proces ................................ oraz elektrolizę ................................ rud .................................

RR8dpdqaG3dtX1

Ćwiczenie 2

Wskaż zastosowania glinu.

konstrukcje pojazdów
produkcja przewodów elektrycznych
produkcja blach
folia spożywcza
produkcja puszek
składnik szyb
stosowany w produkcji nawozów sztucznych
produkcja rur kanalizacyjnych, odpornych na działanie środków do udrażniania

RcHFKQymX2cvU1

Ćwiczenie 3

Oceń poprawność stwierdzeń dotyczących charakterystycznych cech glinu.

Cecha	Prawda	Fałsz
srebrzystobiały, miękki	□	□
stosowany głównie w postaci stopu z węglem (stal)	□	□
w skorupie ziemskiej jest na trzecim miejscu pod względem występowania	□	□
miękki, różowy metal	□	□
miękki metal o żółtej barwie	□	□
należy do metali lekkich	□	□
wykorzystywany w jubilerstwie oraz w fotografii	□	□
dobrze przewodzi prąd	□	□

Ćwiczenie 4

RRdUzLsmKwf251

Źródło: dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.

R1PTBw5yQB4ta

Ćwiczenie 5

Podaj konfigurację elektronową atomu glinu, określ liczbę elektronów walencyjnych oraz elektronów niesparowanych.

RJwZXHo4WPhpy

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R1ZWOyRSBCdeZ

$[Al] : 1 s^{2} 2 s^{2} 2 p^{6} 3 s^{2} 3 p^{1}$

Liczba elektronów walencyjnych: 3.

Liczba elektronów niesparowanych: 1.

Ćwiczenie 6

Podaj konfigurację elektronową jonu glinu oraz określ, jakie stopnie utlenienia może przyjąć glin w związkach chemicznych.

R9YKWSDjR0AOM

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R1Lp86YLp7RjI

Konfiguracja jonu ${Al}^{3 +} : 1 s^{2} 2 s^{2} 2 p^{6}$

Stopień utlenienia glinu w związkach: III.

Ćwiczenie 7

Oblicz procentową masową zawartość glinu w chlorku glinu.

Rw3bvOgX2ovAk

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R1DkZ5p8DttIM

Wzór sumaryczny chlorku glinu to ${AlCl}_{3}$

Masa molowa chlorku glinu oraz glinu:

M_{{AlCl}_{3}} = 133, 3 \frac{g}{mol}

M_{Al} = 27 \frac{g}{mol}

Układamy proporcję, przyjmując, że masa molowa chlorku glinu stanowi 100%, a masa molowa glinu to nieznany procent.

133, 3 \frac{g}{mol} — 100 %

27 \frac{g}{mol} — x

x = \frac{27 \cdot 100 %}{133,3} = 20, 2 %

Ćwiczenie 8

Glin w przyrodzie występuje w postaci różnorodnych związków chemicznych – np. ${Na}_{3} {AlF}_{6}$ to minerał o nazwie kriolit. Stanowi on poszukiwany kamień kolekcjonerski oraz może być wykorzystany jako topnik obniżający temperaturę w procesie produkcji elektrolitycznej aluminium. Oblicz stosunek masowy pierwiastków, które wchodzą w skład kriolitu.

RBmPd0iirWPKw

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R170Pr5fpxhUE

M_{Na} = 23 u

M_{Al} = 27 u

M_{F} = 19 u

Stosunek masowy Na:Al:F wynosi:

(3 \cdot M_{Na}) : M_{Al} : (6 \cdot M_{F})

(3 \cdot 23) : 27 : (6 \cdot 19) = 69 : 27 : 114 = 23 : 9 : 38

Ćwiczenie 9

Jednym z zastosowań glinu jest otrzymywanie glinianów, np. tetrahydroksoglinianu sodu o wzorze $Na [Al {(OH)}_{4}]$ . Roztwory tego związku stosowane są m.in. do uzdatniania wody pitnej, produkcji zeolitów oraz w oczyszczaniu ścieków w przypadku neutralizacji jonów fosforanowych(V). Gliniany sodu stanowią także produkty pośrednie podczas trawienia rud boksytowych.

Opisany związek można otrzymać w wyniku reakcji:

2 Al + 2 NaOH + 6 H_{2} O \to 2 Na [Al {(OH)}_{4}] + 3 H_{2} ↑

Indeks dolny Bielański A., Podstawy Chemii nieorganicznej, t. 2, Warszawa 2010. Indeks dolny koniec

Oceń, czy 5 kg glinu wystarczy do otrzymania 30 kg tetrahydroksyglinianu sodu o wzorze $Na [Al {(OH)}_{4}]$ , przy założeniu, że reakcja przebiega z wydajnością 80%.

RQ0GLhSY1j92c

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

R15lD0PGPHraL

Krok 1. Oblicz masę molową $Na [Al {(OH)}_{4}]$ .

Krok 2. Ułóż proporcję na podstawie równania reakcji.

Krok 3. Oblicz ilość tetrahydroksoglinianu sodu, który można otrzymać z 5 kg glinu, gdy reakcja przebiega ze 100% wydajnością.

Krok 4. Uwzględnij wydajność reakcji i oceń, czy obliczona masa jest mniejsza, czy większa niż 30 kg.

M_{Al} = 27 \frac{g}{mol}

M_{Na [Al {(OH)}_{4}]} = 118 \frac{g}{mol}

2 mole Al — 2 mole Na [Al {(OH)}_{4}]

2 \cdot 27 g — 2 \cdot 118 g

5 kg — x

x = \frac{5 kg \cdot 2 \cdot 118 g}{2 \cdot 27 g} = 21, 85 kg

Otrzymana masa $Na [Al {(OH)}_{4}]$ , przy założeniu 100% wydajności, to 21,85 kg.

Jeżeli wydajność procesu wynosi 80%, to ilość glinianu należy obliczyć z proporcji:

21, 85 kg — 100 %

x — 80 %

x = \frac{21,85 kg \cdot 80 %}{100 %} = 17, 48 kg

5 kg glinu nie wystarczy do otrzymania 30 kg tetrahydroksyglinianu sodu. W reakcji przebiegającej z 80% wydajnością, z 5 kg można otrzymać około 17,5 kg $Na [Al {(OH)}_{4}]$ .

Film edukacyjny

Dla nauczyciela