Fragment rozmowy Ewy Zientary z historykiem prof. Andrzejem Paczkowskim, byłym działacz opozycji antykomunistycznej, w III RP członkiem Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Dlaczego Wielka Trójka zdecydowała się spotkać w lutym 1945 roku? Możliwe odpowiedzi: 1. Konferencja w Jałcie była kolejnym ze spotkań przywódców trzech największych państw biorących udział w koalicji antyhitlerowskiej. Dlatego była czymś normalnym, zwłaszcza że wojna zbliżała się do końca i nagromadziło się bardzo dużo militarnych i politycznych spraw do omówienia. [...] Zachodni alianci chcieli skorzystać z udanej inwazji na kontynent europejski w Normandii i wystąpić jako strona, która odniosła sukces. Odwrotnie - Stalin, który chciał, żeby Armia Czerwona w Europie Środkowej doszła tak daleko, jak to tylko możliwe. W związku z tym zgłaszał różnego rodzaju zastrzeżenia, dlatego spotkanie musiano przenieść na początek roku 1945., 2. Na terenie Polski [...] znajdowały się wojska sowieckie i podległa im armia Berlinga. Podobnie było zresztą w Rumunii i Bułgarii, na znacznej części terytorium Węgier czy Czechosłowacji. Wobec wszystkich krajów, w których stacjonowała Armia Czerwona, Stalin miał oczywiście najwięcej do powiedzenia. Cóż mogli zrobić zachodni alianci? Mogli wypowiedzieć wojnę i pokonawszy Sowietów, wypędzić ich z tych państw. Ale było to mało prawdopodobne, a raczej w ogóle nieprawdopodobne. Przede wszystkim dlatego, że społeczeństwa by na to nie pozwoliły - chciały końca rzezi, a nie nowej wojny. Stalin postawił Zachód przed faktami dokonanymi., 3. Reakcje były bardzo różne. Generalnie ludzi można było podzielić na tych, którzy postanowienia konferencji jałtańskiej odrzucali, i tych, którzy je akceptowali. Z tych pierwszych jedni trwali przy odrzuceniu i kontestowaniu ładu jałtańskiego - przede wszystkim była to zdecydowana większość Polaków na Zachodzie, w Polskich Siłach Zbrojnych, a także Rząd RP, prezydent i inne instytucje, jak również znaczna część opinii w kraju. Jednak zarówno w kraju, jak i na emigracji pojawiła się tendencja do szukania możliwości działania w obrębie postanowień jałtańskich. Jej najbardziej znaczącym przedstawicielem był Stanisław Mikołajczyk, który uznał, że nie można się obrażać na rzeczywistość, tylko trzeba starać się działać w istniejących warunkach. [...] Wreszcie byli i tacy, którzy całkowicie akceptowali postanowienia jałtańskie, uważając, że protekcja potężnego kraju, granice na Odrze i Nysie[...] jest wielkim sukcesem Polski. Byli to przede wszystkim komuniści, którzy poza wszystkim innym utożsamiali się ideologicznie ze Związkiem Sowieckim. Ale było też wielu innych, z różnych środowisk, którzy nie widzieli innego wyjścia z sytuacji., 4. Po pierwsze, nastąpiła ostateczna akceptacja przez Zachód wschodniej granicy Polski, tak jak została już określona wstępnie podczas konferencji w Teheranie w końcu listopada 1943 roku. Granica miała przebiegać zgodnie z tak zwaną linią Curzona z pewnymi odchyleniami na rzecz Polski [...]. Ponadto na konferencji zarysowano zachodnią granicę Polski, ale jeszcze nie ostatecznie, odkładając to do następnego spotkania. [...] Druga sprawa dotyczyła utworzenia rządu koalicyjnego, który miałby być rządem tymczasowym, a jego podstawowym zadaniem byłoby przeprowadzenie wyborów parlamentarnych [...]. Powstały w ten sposób rząd miałby charakter koalicyjny - przyjęto nazwę Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej [...]. TRJN miał zostać uznany przez zachodnie mocarstwa i w ten sposób Rząd RP w Londynie miał zniknąć ze sceny międzynarodowej. Trzecią kwestią były wybory, które powinny odbyć się "tak szybko, jak to będzie możliwe". Chodziło oczywiście o wybory wolne i demokratyczne., 5. Po prostu Stalin nie lubił podróżować. [...] Można dodać, że oprócz tego ułatwiało to sowieckim służbom specjalnym penetrowanie delegacji zachodnich, zakładanie podsłuchów itd. Choć myślę, że to było drugorzędne., 6. Trudno to stwierdzić - nie robiono wówczas badań opinii publicznej. Z całą pewnością początkowo przeważało odrzucenie, ale ze świadomością, że niewiele można zrobić. Dlaczego na miejsce obrad wybrano Jałtę? Możliwe odpowiedzi: 1. Konferencja w Jałcie była kolejnym ze spotkań przywódców trzech największych państw biorących udział w koalicji antyhitlerowskiej. Dlatego była czymś normalnym, zwłaszcza że wojna zbliżała się do końca i nagromadziło się bardzo dużo militarnych i politycznych spraw do omówienia. [...] Zachodni alianci chcieli skorzystać z udanej inwazji na kontynent europejski w Normandii i wystąpić jako strona, która odniosła sukces. Odwrotnie - Stalin, który chciał, żeby Armia Czerwona w Europie Środkowej doszła tak daleko, jak to tylko możliwe. W związku z tym zgłaszał różnego rodzaju zastrzeżenia, dlatego spotkanie musiano przenieść na początek roku 1945., 2. Na terenie Polski [...] znajdowały się wojska sowieckie i podległa im armia Berlinga. Podobnie było zresztą w Rumunii i Bułgarii, na znacznej części terytorium Węgier czy Czechosłowacji. Wobec wszystkich krajów, w których stacjonowała Armia Czerwona, Stalin miał oczywiście najwięcej do powiedzenia. Cóż mogli zrobić zachodni alianci? Mogli wypowiedzieć wojnę i pokonawszy Sowietów, wypędzić ich z tych państw. Ale było to mało prawdopodobne, a raczej w ogóle nieprawdopodobne. Przede wszystkim dlatego, że społeczeństwa by na to nie pozwoliły - chciały końca rzezi, a nie nowej wojny. Stalin postawił Zachód przed faktami dokonanymi., 3. Reakcje były bardzo różne. Generalnie ludzi można było podzielić na tych, którzy postanowienia konferencji jałtańskiej odrzucali, i tych, którzy je akceptowali. Z tych pierwszych jedni trwali przy odrzuceniu i kontestowaniu ładu jałtańskiego - przede wszystkim była to zdecydowana większość Polaków na Zachodzie, w Polskich Siłach Zbrojnych, a także Rząd RP, prezydent i inne instytucje, jak również znaczna część opinii w kraju. Jednak zarówno w kraju, jak i na emigracji pojawiła się tendencja do szukania możliwości działania w obrębie postanowień jałtańskich. Jej najbardziej znaczącym przedstawicielem był Stanisław Mikołajczyk, który uznał, że nie można się obrażać na rzeczywistość, tylko trzeba starać się działać w istniejących warunkach. [...] Wreszcie byli i tacy, którzy całkowicie akceptowali postanowienia jałtańskie, uważając, że protekcja potężnego kraju, granice na Odrze i Nysie[...] jest wielkim sukcesem Polski. Byli to przede wszystkim komuniści, którzy poza wszystkim innym utożsamiali się ideologicznie ze Związkiem Sowieckim. Ale było też wielu innych, z różnych środowisk, którzy nie widzieli innego wyjścia z sytuacji., 4. Po pierwsze, nastąpiła ostateczna akceptacja przez Zachód wschodniej granicy Polski, tak jak została już określona wstępnie podczas konferencji w Teheranie w końcu listopada 1943 roku. Granica miała przebiegać zgodnie z tak zwaną linią Curzona z pewnymi odchyleniami na rzecz Polski [...]. Ponadto na konferencji zarysowano zachodnią granicę Polski, ale jeszcze nie ostatecznie, odkładając to do następnego spotkania. [...] Druga sprawa dotyczyła utworzenia rządu koalicyjnego, który miałby być rządem tymczasowym, a jego podstawowym zadaniem byłoby przeprowadzenie wyborów parlamentarnych [...]. Powstały w ten sposób rząd miałby charakter koalicyjny - przyjęto nazwę Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej [...]. TRJN miał zostać uznany przez zachodnie mocarstwa i w ten sposób Rząd RP w Londynie miał zniknąć ze sceny międzynarodowej. Trzecią kwestią były wybory, które powinny odbyć się "tak szybko, jak to będzie możliwe". Chodziło oczywiście o wybory wolne i demokratyczne., 5. Po prostu Stalin nie lubił podróżować. [...] Można dodać, że oprócz tego ułatwiało to sowieckim służbom specjalnym penetrowanie delegacji zachodnich, zakładanie podsłuchów itd. Choć myślę, że to było drugorzędne., 6. Trudno to stwierdzić - nie robiono wówczas badań opinii publicznej. Z całą pewnością początkowo przeważało odrzucenie, ale ze świadomością, że niewiele można zrobić. Jakie były postanowienia konferencji w sprawie Polski? Możliwe odpowiedzi: 1. Konferencja w Jałcie była kolejnym ze spotkań przywódców trzech największych państw biorących udział w koalicji antyhitlerowskiej. Dlatego była czymś normalnym, zwłaszcza że wojna zbliżała się do końca i nagromadziło się bardzo dużo militarnych i politycznych spraw do omówienia. [...] Zachodni alianci chcieli skorzystać z udanej inwazji na kontynent europejski w Normandii i wystąpić jako strona, która odniosła sukces. Odwrotnie - Stalin, który chciał, żeby Armia Czerwona w Europie Środkowej doszła tak daleko, jak to tylko możliwe. W związku z tym zgłaszał różnego rodzaju zastrzeżenia, dlatego spotkanie musiano przenieść na początek roku 1945., 2. Na terenie Polski [...] znajdowały się wojska sowieckie i podległa im armia Berlinga. Podobnie było zresztą w Rumunii i Bułgarii, na znacznej części terytorium Węgier czy Czechosłowacji. Wobec wszystkich krajów, w których stacjonowała Armia Czerwona, Stalin miał oczywiście najwięcej do powiedzenia. Cóż mogli zrobić zachodni alianci? Mogli wypowiedzieć wojnę i pokonawszy Sowietów, wypędzić ich z tych państw. Ale było to mało prawdopodobne, a raczej w ogóle nieprawdopodobne. Przede wszystkim dlatego, że społeczeństwa by na to nie pozwoliły - chciały końca rzezi, a nie nowej wojny. Stalin postawił Zachód przed faktami dokonanymi., 3. Reakcje były bardzo różne. Generalnie ludzi można było podzielić na tych, którzy postanowienia konferencji jałtańskiej odrzucali, i tych, którzy je akceptowali. Z tych pierwszych jedni trwali przy odrzuceniu i kontestowaniu ładu jałtańskiego - przede wszystkim była to zdecydowana większość Polaków na Zachodzie, w Polskich Siłach Zbrojnych, a także Rząd RP, prezydent i inne instytucje, jak również znaczna część opinii w kraju. Jednak zarówno w kraju, jak i na emigracji pojawiła się tendencja do szukania możliwości działania w obrębie postanowień jałtańskich. Jej najbardziej znaczącym przedstawicielem był Stanisław Mikołajczyk, który uznał, że nie można się obrażać na rzeczywistość, tylko trzeba starać się działać w istniejących warunkach. [...] Wreszcie byli i tacy, którzy całkowicie akceptowali postanowienia jałtańskie, uważając, że protekcja potężnego kraju, granice na Odrze i Nysie[...] jest wielkim sukcesem Polski. Byli to przede wszystkim komuniści, którzy poza wszystkim innym utożsamiali się ideologicznie ze Związkiem Sowieckim. Ale było też wielu innych, z różnych środowisk, którzy nie widzieli innego wyjścia z sytuacji., 4. Po pierwsze, nastąpiła ostateczna akceptacja przez Zachód wschodniej granicy Polski, tak jak została już określona wstępnie podczas konferencji w Teheranie w końcu listopada 1943 roku. Granica miała przebiegać zgodnie z tak zwaną linią Curzona z pewnymi odchyleniami na rzecz Polski [...]. Ponadto na konferencji zarysowano zachodnią granicę Polski, ale jeszcze nie ostatecznie, odkładając to do następnego spotkania. [...] Druga sprawa dotyczyła utworzenia rządu koalicyjnego, który miałby być rządem tymczasowym, a jego podstawowym zadaniem byłoby przeprowadzenie wyborów parlamentarnych [...]. Powstały w ten sposób rząd miałby charakter koalicyjny - przyjęto nazwę Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej [...]. TRJN miał zostać uznany przez zachodnie mocarstwa i w ten sposób Rząd RP w Londynie miał zniknąć ze sceny międzynarodowej. Trzecią kwestią były wybory, które powinny odbyć się "tak szybko, jak to będzie możliwe". Chodziło oczywiście o wybory wolne i demokratyczne., 5. Po prostu Stalin nie lubił podróżować. [...] Można dodać, że oprócz tego ułatwiało to sowieckim służbom specjalnym penetrowanie delegacji zachodnich, zakładanie podsłuchów itd. Choć myślę, że to było drugorzędne., 6. Trudno to stwierdzić - nie robiono wówczas badań opinii publicznej. Z całą pewnością początkowo przeważało odrzucenie, ale ze świadomością, że niewiele można zrobić. Dlaczego Roosevelt i Churchill zgodzili się oddać Polskę pod zwierzchnictwo Stalina? Możliwe odpowiedzi: 1. Konferencja w Jałcie była kolejnym ze spotkań przywódców trzech największych państw biorących udział w koalicji antyhitlerowskiej. Dlatego była czymś normalnym, zwłaszcza że wojna zbliżała się do końca i nagromadziło się bardzo dużo militarnych i politycznych spraw do omówienia. [...] Zachodni alianci chcieli skorzystać z udanej inwazji na kontynent europejski w Normandii i wystąpić jako strona, która odniosła sukces. Odwrotnie - Stalin, który chciał, żeby Armia Czerwona w Europie Środkowej doszła tak daleko, jak to tylko możliwe. W związku z tym zgłaszał różnego rodzaju zastrzeżenia, dlatego spotkanie musiano przenieść na początek roku 1945., 2. Na terenie Polski [...] znajdowały się wojska sowieckie i podległa im armia Berlinga. Podobnie było zresztą w Rumunii i Bułgarii, na znacznej części terytorium Węgier czy Czechosłowacji. Wobec wszystkich krajów, w których stacjonowała Armia Czerwona, Stalin miał oczywiście najwięcej do powiedzenia. Cóż mogli zrobić zachodni alianci? Mogli wypowiedzieć wojnę i pokonawszy Sowietów, wypędzić ich z tych państw. Ale było to mało prawdopodobne, a raczej w ogóle nieprawdopodobne. Przede wszystkim dlatego, że społeczeństwa by na to nie pozwoliły - chciały końca rzezi, a nie nowej wojny. Stalin postawił Zachód przed faktami dokonanymi., 3. Reakcje były bardzo różne. Generalnie ludzi można było podzielić na tych, którzy postanowienia konferencji jałtańskiej odrzucali, i tych, którzy je akceptowali. Z tych pierwszych jedni trwali przy odrzuceniu i kontestowaniu ładu jałtańskiego - przede wszystkim była to zdecydowana większość Polaków na Zachodzie, w Polskich Siłach Zbrojnych, a także Rząd RP, prezydent i inne instytucje, jak również znaczna część opinii w kraju. Jednak zarówno w kraju, jak i na emigracji pojawiła się tendencja do szukania możliwości działania w obrębie postanowień jałtańskich. Jej najbardziej znaczącym przedstawicielem był Stanisław Mikołajczyk, który uznał, że nie można się obrażać na rzeczywistość, tylko trzeba starać się działać w istniejących warunkach. [...] Wreszcie byli i tacy, którzy całkowicie akceptowali postanowienia jałtańskie, uważając, że protekcja potężnego kraju, granice na Odrze i Nysie[...] jest wielkim sukcesem Polski. Byli to przede wszystkim komuniści, którzy poza wszystkim innym utożsamiali się ideologicznie ze Związkiem Sowieckim. Ale było też wielu innych, z różnych środowisk, którzy nie widzieli innego wyjścia z sytuacji., 4. Po pierwsze, nastąpiła ostateczna akceptacja przez Zachód wschodniej granicy Polski, tak jak została już określona wstępnie podczas konferencji w Teheranie w końcu listopada 1943 roku. Granica miała przebiegać zgodnie z tak zwaną linią Curzona z pewnymi odchyleniami na rzecz Polski [...]. Ponadto na konferencji zarysowano zachodnią granicę Polski, ale jeszcze nie ostatecznie, odkładając to do następnego spotkania. [...] Druga sprawa dotyczyła utworzenia rządu koalicyjnego, który miałby być rządem tymczasowym, a jego podstawowym zadaniem byłoby przeprowadzenie wyborów parlamentarnych [...]. Powstały w ten sposób rząd miałby charakter koalicyjny - przyjęto nazwę Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej [...]. TRJN miał zostać uznany przez zachodnie mocarstwa i w ten sposób Rząd RP w Londynie miał zniknąć ze sceny międzynarodowej. Trzecią kwestią były wybory, które powinny odbyć się "tak szybko, jak to będzie możliwe". Chodziło oczywiście o wybory wolne i demokratyczne., 5. Po prostu Stalin nie lubił podróżować. [...] Można dodać, że oprócz tego ułatwiało to sowieckim służbom specjalnym penetrowanie delegacji zachodnich, zakładanie podsłuchów itd. Choć myślę, że to było drugorzędne., 6. Trudno to stwierdzić - nie robiono wówczas badań opinii publicznej. Z całą pewnością początkowo przeważało odrzucenie, ale ze świadomością, że niewiele można zrobić. Jak Polacy przyjęli postanowienia konferencji jałtańskiej? Możliwe odpowiedzi: 1. Konferencja w Jałcie była kolejnym ze spotkań przywódców trzech największych państw biorących udział w koalicji antyhitlerowskiej. Dlatego była czymś normalnym, zwłaszcza że wojna zbliżała się do końca i nagromadziło się bardzo dużo militarnych i politycznych spraw do omówienia. [...] Zachodni alianci chcieli skorzystać z udanej inwazji na kontynent europejski w Normandii i wystąpić jako strona, która odniosła sukces. Odwrotnie - Stalin, który chciał, żeby Armia Czerwona w Europie Środkowej doszła tak daleko, jak to tylko możliwe. W związku z tym zgłaszał różnego rodzaju zastrzeżenia, dlatego spotkanie musiano przenieść na początek roku 1945., 2. Na terenie Polski [...] znajdowały się wojska sowieckie i podległa im armia Berlinga. Podobnie było zresztą w Rumunii i Bułgarii, na znacznej części terytorium Węgier czy Czechosłowacji. Wobec wszystkich krajów, w których stacjonowała Armia Czerwona, Stalin miał oczywiście najwięcej do powiedzenia. Cóż mogli zrobić zachodni alianci? Mogli wypowiedzieć wojnę i pokonawszy Sowietów, wypędzić ich z tych państw. Ale było to mało prawdopodobne, a raczej w ogóle nieprawdopodobne. Przede wszystkim dlatego, że społeczeństwa by na to nie pozwoliły - chciały końca rzezi, a nie nowej wojny. Stalin postawił Zachód przed faktami dokonanymi., 3. Reakcje były bardzo różne. Generalnie ludzi można było podzielić na tych, którzy postanowienia konferencji jałtańskiej odrzucali, i tych, którzy je akceptowali. Z tych pierwszych jedni trwali przy odrzuceniu i kontestowaniu ładu jałtańskiego - przede wszystkim była to zdecydowana większość Polaków na Zachodzie, w Polskich Siłach Zbrojnych, a także Rząd RP, prezydent i inne instytucje, jak również znaczna część opinii w kraju. Jednak zarówno w kraju, jak i na emigracji pojawiła się tendencja do szukania możliwości działania w obrębie postanowień jałtańskich. Jej najbardziej znaczącym przedstawicielem był Stanisław Mikołajczyk, który uznał, że nie można się obrażać na rzeczywistość, tylko trzeba starać się działać w istniejących warunkach. [...] Wreszcie byli i tacy, którzy całkowicie akceptowali postanowienia jałtańskie, uważając, że protekcja potężnego kraju, granice na Odrze i Nysie[...] jest wielkim sukcesem Polski. Byli to przede wszystkim komuniści, którzy poza wszystkim innym utożsamiali się ideologicznie ze Związkiem Sowieckim. Ale było też wielu innych, z różnych środowisk, którzy nie widzieli innego wyjścia z sytuacji., 4. Po pierwsze, nastąpiła ostateczna akceptacja przez Zachód wschodniej granicy Polski, tak jak została już określona wstępnie podczas konferencji w Teheranie w końcu listopada 1943 roku. Granica miała przebiegać zgodnie z tak zwaną linią Curzona z pewnymi odchyleniami na rzecz Polski [...]. Ponadto na konferencji zarysowano zachodnią granicę Polski, ale jeszcze nie ostatecznie, odkładając to do następnego spotkania. [...] Druga sprawa dotyczyła utworzenia rządu koalicyjnego, który miałby być rządem tymczasowym, a jego podstawowym zadaniem byłoby przeprowadzenie wyborów parlamentarnych [...]. Powstały w ten sposób rząd miałby charakter koalicyjny - przyjęto nazwę Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej [...]. TRJN miał zostać uznany przez zachodnie mocarstwa i w ten sposób Rząd RP w Londynie miał zniknąć ze sceny międzynarodowej. Trzecią kwestią były wybory, które powinny odbyć się "tak szybko, jak to będzie możliwe". Chodziło oczywiście o wybory wolne i demokratyczne., 5. Po prostu Stalin nie lubił podróżować. [...] Można dodać, że oprócz tego ułatwiało to sowieckim służbom specjalnym penetrowanie delegacji zachodnich, zakładanie podsłuchów itd. Choć myślę, że to było drugorzędne., 6. Trudno to stwierdzić - nie robiono wówczas badań opinii publicznej. Z całą pewnością początkowo przeważało odrzucenie, ale ze świadomością, że niewiele można zrobić. Czy możemy powiedzieć, które stanowisko przeważało? Możliwe odpowiedzi: 1. Konferencja w Jałcie była kolejnym ze spotkań przywódców trzech największych państw biorących udział w koalicji antyhitlerowskiej. Dlatego była czymś normalnym, zwłaszcza że wojna zbliżała się do końca i nagromadziło się bardzo dużo militarnych i politycznych spraw do omówienia. [...] Zachodni alianci chcieli skorzystać z udanej inwazji na kontynent europejski w Normandii i wystąpić jako strona, która odniosła sukces. Odwrotnie - Stalin, który chciał, żeby Armia Czerwona w Europie Środkowej doszła tak daleko, jak to tylko możliwe. W związku z tym zgłaszał różnego rodzaju zastrzeżenia, dlatego spotkanie musiano przenieść na początek roku 1945., 2. Na terenie Polski [...] znajdowały się wojska sowieckie i podległa im armia Berlinga. Podobnie było zresztą w Rumunii i Bułgarii, na znacznej części terytorium Węgier czy Czechosłowacji. Wobec wszystkich krajów, w których stacjonowała Armia Czerwona, Stalin miał oczywiście najwięcej do powiedzenia. Cóż mogli zrobić zachodni alianci? Mogli wypowiedzieć wojnę i pokonawszy Sowietów, wypędzić ich z tych państw. Ale było to mało prawdopodobne, a raczej w ogóle nieprawdopodobne. Przede wszystkim dlatego, że społeczeństwa by na to nie pozwoliły - chciały końca rzezi, a nie nowej wojny. Stalin postawił Zachód przed faktami dokonanymi., 3. Reakcje były bardzo różne. Generalnie ludzi można było podzielić na tych, którzy postanowienia konferencji jałtańskiej odrzucali, i tych, którzy je akceptowali. Z tych pierwszych jedni trwali przy odrzuceniu i kontestowaniu ładu jałtańskiego - przede wszystkim była to zdecydowana większość Polaków na Zachodzie, w Polskich Siłach Zbrojnych, a także Rząd RP, prezydent i inne instytucje, jak również znaczna część opinii w kraju. Jednak zarówno w kraju, jak i na emigracji pojawiła się tendencja do szukania możliwości działania w obrębie postanowień jałtańskich. Jej najbardziej znaczącym przedstawicielem był Stanisław Mikołajczyk, który uznał, że nie można się obrażać na rzeczywistość, tylko trzeba starać się działać w istniejących warunkach. [...] Wreszcie byli i tacy, którzy całkowicie akceptowali postanowienia jałtańskie, uważając, że protekcja potężnego kraju, granice na Odrze i Nysie[...] jest wielkim sukcesem Polski. Byli to przede wszystkim komuniści, którzy poza wszystkim innym utożsamiali się ideologicznie ze Związkiem Sowieckim. Ale było też wielu innych, z różnych środowisk, którzy nie widzieli innego wyjścia z sytuacji., 4. Po pierwsze, nastąpiła ostateczna akceptacja przez Zachód wschodniej granicy Polski, tak jak została już określona wstępnie podczas konferencji w Teheranie w końcu listopada 1943 roku. Granica miała przebiegać zgodnie z tak zwaną linią Curzona z pewnymi odchyleniami na rzecz Polski [...]. Ponadto na konferencji zarysowano zachodnią granicę Polski, ale jeszcze nie ostatecznie, odkładając to do następnego spotkania. [...] Druga sprawa dotyczyła utworzenia rządu koalicyjnego, który miałby być rządem tymczasowym, a jego podstawowym zadaniem byłoby przeprowadzenie wyborów parlamentarnych [...]. Powstały w ten sposób rząd miałby charakter koalicyjny - przyjęto nazwę Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej [...]. TRJN miał zostać uznany przez zachodnie mocarstwa i w ten sposób Rząd RP w Londynie miał zniknąć ze sceny międzynarodowej. Trzecią kwestią były wybory, które powinny odbyć się "tak szybko, jak to będzie możliwe". Chodziło oczywiście o wybory wolne i demokratyczne., 5. Po prostu Stalin nie lubił podróżować. [...] Można dodać, że oprócz tego ułatwiało to sowieckim służbom specjalnym penetrowanie delegacji zachodnich, zakładanie podsłuchów itd. Choć myślę, że to było drugorzędne., 6. Trudno to stwierdzić - nie robiono wówczas badań opinii publicznej. Z całą pewnością początkowo przeważało odrzucenie, ale ze świadomością, że niewiele można zrobić.