Sprawdź się
Rozwiąż krzyżówkę. Czy wiesz co oznacza pojęcie, które jest jej głównym hasłem?
- ... czystego rozumu, praktycznego rozumu, władzy sądzenia
- Jak został nazwany ruch religijny, w którym wychowywał się Kant?
- Do jakiego nurtu filozofii należeli oponenci Kanta: Johann Georg Hamann i Johann Gottfried Herder?
- jeden z najważniejszych postulatów przestrzegania prawa moralnego.
- nauka o bycie
- miasto kojarzone z działalnością Kanta
- stanowisko filozoficzne przeciwne realizmowi w sporze o uniwersalia
| 1 | |||||||||||||||||||||
| 2 | |||||||||||||||||||||
| 3 | |||||||||||||||||||||
| 4 | |||||||||||||||||||||
| 5 | |||||||||||||||||||||
| 6 | |||||||||||||||||||||
| 7 |
Zdania syntetyczne, to zdania...
- doświadczalne, w których podmiot nie zawiera orzecznika.
- doświadczalne, w których podmiot zawiera orzecznik.
- niewnoszące nowej wiedzy, ale rozwijające powstałe tezy.
Połącz w pary stwierdzenia z pojęciami, do których się odnoszą:
określa uzyskanie danego sądu lub tezy poprzez doświadczenie, badanie mające prowadzi do przedstawień, które przekraczają granice podmiotu i równocześnie stosują się do przedmiotów; przenośnie: pytanie o granice wszelkiego możliwego doświadczenia, ruch religijny rozwijający się w XVII i XVIII w., głównie w luteranizmie; skierowany był przeciwko racjonalizmowi i deizmowi, propagował ascezę i rozbudzenie głębokich uczuć religijnych, określa źródło uzyskania danego sądu lub tezy; źródło to jest niezależne od doświadczenia i nie odwołuje się do niego
| pietyzm | |
| transcendentalizm | |
| aposterioryzm | |
| aprioryzm |
Wskaż właściwe zakończenie maksymy Immanuela Kanta. Czyn moralny to taki, który...
| Prawda | Fałsz | |
| wykonywany jest zgodnie z obowiązkiem i bez względu na skłonności. | □ | □ |
| wykonywany jest niezgodnie z obowiązkiem i bez względu na skłonności. | □ | □ |
| wykonywany jest zgodnie z obowiązkiem i według najlepszej skłonności. | □ | □ |
| wykonywany jest niezgodnie z obowiązkiem i według najlepszej skłonności. | □ | □ |
W jaki sposób imperatyw kategoryczny przejawia się w myśli politycznej Kanta?
- W stwierdzeniu, że rzeczywistość istot rozumnych opiera się na respektowaniu przedstawionych praw.
- W przekonaniu, że jednostkowe prawa są regulowane przez ogólną i racjonalną formułę, nakłaniającą do właściwego działania w polityce.
- W stwierdzeniu, że rzeczywistość człowieka musi opierać się na tworzeniu własnych praw.
- W przekonaniu, że ogólne prawa są regulowane przez subiektywne formuły stosowane przez rządzących.
Na podstawie poniższego fragmentu, napisz w jaki sposób Kant rozumiał odkrycia naukowe.
Krytyka czystego rozumu. Przedmowa do drugiego wydaniaTemu, kto pierwszy dowodnie okazał [właściwości] trójkąta równoramiennego (mniejsza o to, czy nazywał się Tales, czy inaczej), zabłysło jakby światło: pojął bowiem, że nie powinien dochodzić tego, co widzi w figurze, lub też dociekać samego jej pojęcia i stąd jakby uczyć się jej własności, lecz że musi wytworzyć figurę z tego, co sam, stosując się do pojęcia, myślą w nią włożył a priori i przedstawił (przy pomocy konstrukcji), i że - aby z całą pewnością coś a priori wiedzieć - nie może żadnej rzeczy przypisywać nic, jak tylko to, co z konieczności wynikło z tego, co sam w nią zgodnie ze swym pojęciem włożył. Z przyrodoznawstwem szło znacznie wolniej, póki nie znalazło ono właściwej drogi badania naukowego. (...) Gdy Galileusz kazał swym kulom spadać po równi pochyłej z wybraną przez siebie prędkością lub gdy Torricelli kazał powietrzu dźwigać ciężar, który sobie z góry pomyślał jako równy znanemu sobie słupowi wody, lub gdy jeszcze później Stahl zmieniał metale w wapno, to zaś znów w metal, odbierając im coś lub też zwracając im [to samo] z powrotem, wtedy wszystkim przyrodnikom rozjaśniło się w głowie. Zrozumieli, że rozum wnika w to tylko, co sam wedle swego pomysłu wytwarza, że kierując się stałymi prawami winien z zasadami swych sądów iść na czele i skłonić przyrodę do dania odpowiedzi na jego pytania, nie powinien zaś dać się tylko jakby wodzić przez nią na pasku. (...) Rozum musi zwracać się do przyrody, mając w jednej ręce swoje zasady, wedle których jedynie zgadzające się z sobą zjawiska mogą uchodzić za prawa, z drugiej zaś eksperyment, który wymyślił na podstawie tych zjawisk. Musi to wprawdzie uczynić po to, żeby zostać przez nią [przez przyrodę] pouczonym, lecz nie w roli ucznia, który daje sobie wmówić wszystko, co zechce nauczyciel, lecz w charakterze pełniącego swój urząd sędziego, który zmusza świadków do odpowiadania na pytanie, jakie im zadaje.
Źródło: Immanuel Kant, Krytyka czystego rozumu. Przedmowa do drugiego wydania, Warszawa 1957.
Jakie są warunki wymienione przez Kanta dla powstania wiecznego pokoju? Do jakich grup artykułów należą?
stworzenie ustroju republikańskiego w każdym państwie, wprowadzenie prawa gościnności, konieczność likwidacji stałych armii, konieczność powstania prawa międzynarodowego, zakaz ingerencji jednych państw w ustrój innych
| artykuły wstępne | |
|---|---|
| artykuły definitywne |
Które ze zdań zapewniają rozwój wiedzy?
- zdania apriori
- zdania aposteriori
- zdania analityczne
Które ze zdań zapewniają rozwój wiedzy?
- zdania apriori
- zdania aposteriori
- zdania analityczne
Uzupełnij tekst na podstawie audiobooka w ten sposób, by przedstawiał ideę wiecznego pokoju Kanta.
Stan pokoju pośród ludzi żyjących obok siebie ................ stanem naturalnym. Stanem naturalnym jest stan ............. Zaniechanie działań wojennych nie jest gwarancją ............. Ten kto prowadzi wojnę i żąda gwarancji pokoju, może obchodzić się z drugim jak z ............... Ustrój obywatelski w każdym państwie powinien być ............................. Prawo międzynarodowe powinno opierać się na ........................ wolnych państw. Ogólnoświatowe prawo obywatelskie powinno być ograniczone do warunków powszechnej ........................... Zasady .................... o warunkach możliwości powszechnego pokoju powinny być rozważone przez państwa, zbrojące się do wojny.
Napisz esej, który byłby rozwinięciem następującej myśli Kanta: „Miejcie odwagę posługiwać się rozumem” – w kontekście koncepcji politycznych tego filozofa.