Zwróć uwagę, jakie warunki muszą być spełnione, aby według Schopenhauera uznawać, że ludzie są z natury źli, oraz jakie warunki musiałyby być spełnione, by uznać, że ludzie nie są z natury źli.

Stanowisko Schopenhauera w sprawie natury ludzkiej można uznać za skrajne. Według filozofa, gdyby w każdym sporze ludzie zmierzali do uzyskania prawdziwego stanowiska, na przekór swoim innym interesom, to by oznaczało, że nie jesteśmy z natury źli. Z kolei wystarcza mu, że nie w każdym sporze jego uczestnicy zmierzają do uzyskania prawdziwego stanowiska, aby na tej podstawie orzekać, że ludzie są z natury źli. Tym samym filozof dokonuje radykalnego uogólnienia na temat złej natury ludzkiej, choć dopuszcza istnienie przypadków zachowań, które są wbrew tej naturze.

Sprawdź znaczenie „cepa” i zastanów się, na jakie cechy używanych pojęć wskazuje taka metafora.

Bardzo często wśród polskich polityków pojawiają określenia: Targowica, faszyzm, bolszewicy, złodziejstwo, średniowiecze.

Zastanów się, kiedy opinia o autorze wypowiedzi może mieć znaczenie w ocenie wiarygodności jego wypowiedzi.

Bardzo często w dyskusjach pojawia się osoba X jako autorytet w sprawie Y. Jeśli pewne informacje o osobie X podważają jej status autorytetu w sprawie Y, to podanie ich może być istotnym argumentem merytorycznym. Na przykład: Niech pan mi nie mówi, jak mam rozumieć wywody Arystotelesa, skoro to pan, w odróżnieniu ode mnie, nie zaliczył egzaminu z filozofii starożytnej i nie napisał doktoratu o Arystotelesie. Przy czym należy wykazać związek między informacją o osobie a tematem sporu. Natomiast demaskacja wszędzie tam, gdzie służy tylko dyskredytacji osoby a nie podważeniu jej eksperckiej wiarygodności, będzie raczej chwytem erystycznym niż elementem rzeczowej dyskusji o problemie.

Wskazane cechy mogą się wyrazić w odpowiedzi na ocenę z matematyki lub być źródłem chęci jej zdobycia, jak też mogą się ujawnić przy okazji jej zdobywania. Zastanów się, czy użyte przez ciebie sformułowania są charakterystyczne dla powyższych elementów.

Przykładowe wypowiedzi:

• Pani profesor, bardzo dziękuję za wyuczenie naszego Zenka tabliczki mnożenia. My z mężem nie dawaliśmy sobie z tym rady. Czy Zenek mógłby liczyć na ocenę bardzo dobrą? Wówczas zawdzięczałby pani nie tylko znajomość tabliczki mnożenia, ale także czerwony pasek na świadectwie.

• Pani profesor, przesiedziałam nad tym tydzień. Jestem gotowa jeszcze kolejny posiedzieć. Cieszę się, że pani dostrzega mój postęp. Jednak potrzebuję wyższej oceny z matematyki, wtedy otrzymam stypendium i będę mogła jeszcze więcej czasu poświęcić na nasze wspólne badanie mszaków. Czy porozmawia pani z profesor Sudocką o mojej ocenie?

• Wiem, że z ocen nie wychodzi mi szóstka na koniec roku, ale Monice też nie wychodziła, a pani jej jednak postawiła. Uzyskała dodatkową ocenę, kiedy ja byłem chory. Dopóki byłem zdrowy, uczyła się równie kiepsko jak ja. To niesprawiedliwie, że z powodu choroby mam niższą ocenę od niej.

• Bardzo bym chciała dostać trójkę z matematyki. Wie pan, że myślałam nawet o tym, że jak się trochę pouczę na wakacjach, to będę próbowała zdawać maturę z matematyki, bo to w sumie jest fajne, jak człowiek już zaczyna cokolwiek rozumieć. A ja już zaczęłam. I mam poczucie, że naprawdę rozumiem już dostatecznie, a nie biernie. Biernie rozumiałam dwa miesiące temu.

• Chcę dostać trójkę, bo ojciec obiecał mi trochę kasy za wyższą ocenę. Myślę, że mógłby też trochę wyłożyć na zakup multimedialnych pomocy matematycznych do pana sali.