Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Rblz7ScAgnsRo1

Ćwiczenie 1

Zaznacz zestaw, który zawiera wyłącznie wzory sumaryczne związków należących do szeregu homologicznego alkenów.

C₄H₈, C₃H₆
C₃H₇OH, C₄H₆
CH₃CHO, C₂H₅COOH, C₃H₄
C₄H₉OH

RF6EveKgxvr7W1

Ćwiczenie 2

Ułóż szereg homologiczny alkinów, korzystając z podanych poniżej wzorów sumarycznych alkinów.

C₄H₆
C₇H₁₂
C₆H₁₀
C₅H₈
C₃H₄
C₈H₁₄
C₂H₂

RAOH20UyfkeZT1

Ćwiczenie 3

Oceń prawdziwość poniższych zdań. Zaznacz „Prawda”, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub „Fałsz”, jeśli jest fałszywe.

Zdanie do weryfikacji	Prawda	Fałsz
Dwa węglowodory o wzorach C₅H₁₀ i C₄H₈ zawierają różną liczbę grup metylowych -CH₃.	□	□
Homologi są to związki posiadające identyczny wzór sumaryczny.	□	□
Związki o wzorach sumarycznych C₃H₄ oraz C₄H₆ różnią się (wyrażoną w % masowych) zawartością węgla i wodoru.	□	□
Związki należące do tego samego szeregu homologicznego różnią się znacząco właściwościami chemicznymi.	□	□

Ćwiczenie 4

R35CAkeGWgiPt

Na ilustracji jest sześc wzorów. Wzór A: dwie grupy CH są połączone wiązaniem potrójnym (łączą się atomami węgla). Wzór B: łańcuch główny tworzy zygzak - od lewej strony grupa metylowa - grupa metylenowa - grupa metylenowa - grupa CH. Wzór C: pięcioczłonowy pierścień z jednym wiązaniem podwójnym na dole po prawej stronie łączy się po lewej stronie na dole z grupą metylową. Wzór D: od lewej strony - grupa metylowa - grupa metylenowa - grupa metylenowa - atom węgla - grupa CH. Atom węgla i grupa CH są połączone wiązaniem potrójnym. Wzór F: od lewej strony - grupa metylowa - grupa metylenowa - grupa metylenowa - grupa COOH. Wzór E: pięcioczłonowy pierścień z jednym wiązaniem podwójnym na dole łączy się po lewej stronie u góry z grupą metylenową. Ta łączy się z grupą metylową. — Źródło: Gromar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RXCSoQmZIovBQ

Ćwiczenie 5

Dany jest związek organiczny o wzorze:

R5Q5N1CJcs1bU

Na ilustracji jest wzór przestrzenny. Atom węgla łączy się u góry oraz na dole z grupą metylową, po lewej i prawej stronie z grupą metylenową. Każda z grup metylenowych (są dwie) łączy się na dole z grupą metylową. — Źródło: Gromar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

R1MkYJWw2viBv

Ćwiczenie 6

Podaj wzór półstrukturalny (grupowy) jednego z aldehydów alifatycznych (o wzorze ogólnym R–CHO, gdzie R - grupa alkilowa) zawierającego tyle samo atomów węgla, co związek przedstawiony poniżej.

R1BfzWdM5tzlB

Na ilustracji jest wzór pionowy. Grupa CH łączy się po prawej stronie z grupą COOH, a po lewej z grupą H 2 N . Grupa CH w dół łączy się z grupą metylenową. Ta łączy się po lewej stronie z grupą COOH. — Źródło: Gromar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RRcaD0ZcPsKBU

R1PMQVxFwsFq2

Ćwiczenie 7

Narysuj wzory półstrukturalne najbliższych homologów związku, o wzorze przedstawionym poniżej, który należy do szeregu homologicznego alkenów.

RkHEcTfG2AmgC

Na ilustracji jest wzór: dwa atomy węgla są połączone wiązaniem podwójnym. Atom węgla leżący po lewej stronie wzoru łączy się u góry z grupą metylenową połączoną z grupą metylową, a na dole z atomem wodoru. Drugi atom węgla łączy się u góry z atomem wodoru, a na dole z grupą metylenową połączoną z grupą metylową. — Źródło: Gromar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RJZG7lmLHYCpN

R14NKGafEyc98

RJVd0DjcDIVsi

Wzór sumaryczny związku przedstawionego w ćwiczeniu: $C_{6} H_{12}$ .

Stąd wzór ogólny szeregu to: $C_{n} H_{2 n}$ .

Najbliższe homologi związku o wzorze $C_{6} H_{12}$ mają 5 oraz 7 atomów węgla.

Przykładowe wzory półstrukturalne:

R1FGAKz1m5xKN

Na ilustracji są dwa wzory. Pierwszy wzór: dwa atomy węgla są połączone wiązaniem podwójnym. Atom węgla leżący po lewej stronie wzoru łączy się u góry z grupą metylową, a na dole z atomem wodoru. Drugi atom węgla łączy się u góry z atomem wodoru, a na dole z grupą metylenową połączoną z grupą metylową. Drugi wzór: dwa atomy węgla są połączone wiązaniem podwójnym. Atom węgla leżący po lewej stronie wzoru łączy się u góry z grupą metylenową połączoną z grupą metylową. Grupa metylowa łączy się u góry z grupą metylową. Atom węgla na dole łączy się z atomem wodoru. Drugi atom węgla łączy się u góry z atomem wodoru, a na dole z grupą metylenową połączoną z grupą metylenową. Ta z kolei w dół łączy się z grupą metylową. — Źródło: Gromar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Ćwiczenie 8

Dwa węglowodory X i Y, o wzorze sumarycznym $C_{5} H_{10}$ , różnią się budową. W cząsteczce węglowodoru X występuje jedno wiązanie pi, a w cząsteczce węglowodoru Y występują wyłącznie wiązania sigma. Narysuj wzory półstrukturalne (grupowe) węglowodorów X i Y. Podaj, do jakiego szeregu homologicznego należy węglowodór X, a do jakiego Y.

Na podstawie: Egzamin sprawdzający z chemii - węglowodory dla uczniów klasy III, grudzień 2006, źródło: www.nowamatura.edu.pl

R1OsrXEj6DDD2

Dwa węglowodory X i Y, o wzorze sumarycznym $C_{5} H_{10}$ różnią się budową. W cząsteczce węglowodoru X występuje jedno wiązanie pi, a w cząsteczce węglowodoru Y występują wyłącznie wiązania sigma. Zapisz w zeszycie wzory półstrukturalne (grupowe) węglowodorów X i Y. Podaj, do jakiego szeregu homologicznego należy węglowodór X, a do jakiego Y.

R1RZmhOCQ4cGD

Grafika interaktywna

Dla nauczyciela