Grafika interaktywna przedstawia klasy związków tworzące szeregi homologiczne. Zaprezentowano alkany, alkeny, alkiny, alkohole, kwasy karboksylowe, aldehydy, ketony. Podano nazwy systematyczne, wzory sumaryczne oraz modele 3D cząsteczek. Szereg homologiczny stanowi cykl związków chemicznych, posiadających analogiczną budowę chemiczną i własności. Ilustracja główna przedstawia odcienie różnych kolorów szpulek nici. Podpis pod zdjęciem: Szereg kolorów, różniących się odcieniami. 1. Alkany. Ogólny wzór sumaryczny: ${\mathrm{C}}_n{\mathrm{H}}_{2\mathrm{n}+2}(\mathrm{n}>0)$. 1.1. Metan ${\mathrm{C}\mathrm{H}}_4$. Model cząsteczki: czarna kulka łączy się z czterema białymi kulkami. 1.2. Etan ${\mathrm{C}}_2{\mathrm{H}}_6$. Model cząsteczki: połączone są ze sobą dwie czarne kulki. Każda z nich łączy się z trzema białymi kulkami. 1.3. Propan ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_8$. Model cząsteczki: trzy czarne kulki tworzą łańcuch główny. Zewnętrzne czarne kulki łączą się - każda z nich - z trzema białymi kulkami. Środkowa kulka łączy się z dwiema białymi kulkami. 1.4. Butan ${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_{10}$. Model cząsteczki: cztery czarne kulki tworzą łańcuch w kształcie zygzaka. Zewnętrzne czarne kulki łączą się - każda z nich - z trzema białymi kulkami. Każda z wewnętrznych kulek łączy się z dwiema białymi kulkami. 1.5. Pentan ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_{12}$. Model cząsteczki: pięć czarnych kulek tworzy łańcuch w kształcie zygzaka. Zewnętrzne czarne kulki łączą się - każda z nich - z trzema białymi kulkami. Każda z wewnętrznych kulek łączy się z dwiema białymi kulkami. 2. Alkeny. Ogólny wzór sumaryczny: ${\mathrm{C}}_{\mathrm{n}}{\mathrm{H}}_{2\mathrm{n}}(\mathrm{n}>1)$. 2.1. Eten ${\mathrm{C}}_2{\mathrm{H}}_4$. Model cząsteczki: dwie czarne kulki są połączone wiązaniem podwójnym. Każda z nich łączy się z dwiema białymi kulkami. 2.2. Propen ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_6$. Model cząsteczki: trzy czarne kulki są ze sobą połączone. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, czarna kulka leżąca po prawej stronie łączy się z trzema białymi kulkami. 2.3. But-1-en ${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_8$ Model cząsteczki: łańcuch główny tworzą cztery czarne kulki. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, następna z dwiema białymi, a czarna kulka leżąca po prawej stronie - ostatnia - łączy się z trzema białymi kulkami. 2.4. Pent-1-en ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_{10}$. Model cząsteczki: łańcuch główny tworzy pięć czarnych kulki. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, następne dwie - każda z nich - z dwiema białymi, a czarna kulka leżąca po prawej stronie - ostatnia - łączy się z trzema białymi kulkami. 2.5. Heks-1-en ${\mathrm{C}}_6{\mathrm{H}}_{12}$. Model cząsteczki: łańcuch główny tworzy sześć czarnych kulki. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, następne trzy - każda z nich - z dwiema białymi, a czarna kulka leżąca po prawej stronie - ostatnia - łączy się z trzema białymi kulkami. 3. Alkiny. 3.1. Eten ${\mathrm{C}}_2{\mathrm{H}}_4$. Model cząsteczki: dwie czarne kulki są połączone wiązaniem podwójnym. Każda z nich łączy się z dwiema białymi kulkami. 2.2. Propen ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_6$. Model cząsteczki: trzy czarne kulki są ze sobą połączone. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, czarna kulka leżąca po prawej stronie łączy się z trzema białymi kulkami. 2.3. But-1-en ${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_8$ Model cząsteczki: łańcuch główny tworzą cztery czarne kulki. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, następna z dwiema białymi, a czarna kulka leżąca po prawej stronie - ostatnia - łączy się z trzema białymi kulkami. 2.4. Pent-1-en ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_{10}$. Model cząsteczki: łańcuch główny tworzy pięć czarnych kulki. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, następne dwie - każda z nich - z dwiema białymi, a czarna kulka leżąca po prawej stronie - ostatnia - łączy się z trzema białymi kulkami. 2.5. Heks-1-en ${\mathrm{C}}_6{\mathrm{H}}_{12}$. Model cząsteczki: łańcuch główny tworzy sześć czarnych kulki. Dwie z nich, od lewej strony, łączą się ze sobą wiązaniem podwójnym. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z dwiema białymi kulkami, kolejna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką, następne trzy - każda z nich - z dwiema białymi, a czarna kulka leżąca po prawej stronie - ostatnia - łączy się z trzema białymi kulkami. 3. Alkiny. Ogólny wzór sumaryczny: $C_n{H}_{2n-2}(n>1)$. 3.1. Etyn ${\mathrm{C}}_2{\mathrm{H}}_2$. Model cząsteczki: dwie czarne kulki są połączone wiązaniem potrójnym. Każda z nich łączy się z dwiema białymi kulkami. 3.2. Prop-1-yn ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_4$. Model cząsteczki jest zbudowany między innymi z trzech czarnych kulek: dwie czarne kulki są połączone wiązaniem potrójnym. Czarna kulka leząca po lewej stronie wzoru łączy się z jedną białą kulką. Czarna kulka leżąca po prawej stronie wzoru łączy się z prawej strony z czarną kulką połączoną z trzema białymi kulkami. 3.3. But-1-yn ${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_6$. Model cząsteczki jest zbudowany między innymi z czterech połączonych ze sobą czarnych kulek. Dwie czarne kulki - od lewej strony wzoru - są połączone wiązaniem potrójnym. Czarna kulka leżąca po lewej stronie wzoru łączy się z jedną białą kulką. Czarna kulka leżąca po prawej stronie wzoru łączy się z prawej strony z czarną kulką połączoną z dwiema białymi kulkami. Ta łączy się w dół z czarną kulką połączoną z trzema białymi kulkami. 3.4. Pent-1-yn ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_8$. Model cząsteczki jest zbudowany między innymi z pięciu połączonych ze sobą czarnych kulek. Dwie czarne kulki - od prawej strony wzoru - są połączone wiązaniem potrójnym. Czarna kulka leżąca po prawej stronie wzoru łączy się z jedną białą kulką. Kolejna czarna kulka łączy się po lewej stronie z czarną kulką połączoną z dwiema białymi kulkami. Opisywana czarna kulka łączy się w dół z czarną kulką połączoną z dwiema białymi kulkami. Ta czarna kulka łączy się z kolejną czarną kulką połączoną z trzema białymi kulkami. 3.5. Heks-1-yn ${\mathrm{C}}_6{\mathrm{H}}_{10}$. Model cząsteczki jest zbudowany między innymi z sześciu połączonych ze sobą czarnych kulek. Dwie czarne kulki - od lewej strony wzoru - są połączone wiązaniem potrójnym. Skrajna czarna kulka łączy się z jedną białą kulką. Druga czarna kulka łączy się z kolejną czarną kulką połączoną z dwiema białymi kulkami. Od tej kulki biegnie łańcuch w kształcie zygzaka. Tworzą go trzy czarne kulki. Dwie z nich łączą się z dwiema białymi kulkami - każda z nich. Skrajna kulka leżąca po prawej stronie łączy się z trzema białymi kulkami. 4. Alkohole. Ogólny wzór sumaryczny: ${\mathrm{C}}_{\mathrm{n}}{\mathrm{H}}_{2\mathrm{n}+1}\mathrm{O}\mathrm{H}(\mathrm{n}>0)$. 4.1. Metanol ${\mathrm{C}\mathrm{H}}_3\mathrm{O}\mathrm{H}$. Model cząsteczki: czarna kulka łączy się po lewej stronie z trzema białymi kulkami, a po prawej stronie z czerwoną kulką połączoną z białą kulką. 4.2. Etanol ${\mathrm{C}}_2{\mathrm{H}}_5\mathrm{O}\mathrm{H}$. Model cząsteczki: są ze sobą połączone dwie czarne kulki. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Kolejna czarna kulka łączy się na dole z dwiema białymi kulkami, a po prawej stronie z czerwoną kulką połączoną z białą kulką. 4.3. Propan-1-ol ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_7\mathrm{O}\mathrm{H}$. Model cząsteczki: są ze sobą połączone trzy czarne kulki. Łańcuch tworzy zygzak. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Kolejna czarna kulka łączy się u góry z dwiema białymi kulkami, ostatnia czarna kulka łączy się na dole z dwiema białymi kulkami, a po prawej stronie z czerwoną kulką połączoną z białą kulką. 4.4. Butan-1-ol ${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_9\mathrm{O}\mathrm{H}$. Model cząsteczki: są ze sobą połączone cztery czarne kulki. Łańcuch tworzy zygzak. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Kolejne dwie czarne kulki łączą się - każda z nich - z dwiema białymi kulkami, ostatnia czarna kulka łączy się na dole z dwiema białymi kulkami, a po prawej stronie z czerwoną kulką połączoną z białą kulką. 4.5. Pentan-1-ol ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_{11}\mathrm{O}\mathrm{H}$. Model cząsteczki: łączy się ze sobą w łańcuchu głównym pięć czarnych kulek. Łańcuch ma kształt zygzaka. Czarna kulka po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Kolejne trzy czarne kulki - każda z nich - łączą się z dwiema białymi kulkami, ostatnia czarna kulka łączy się na dole z dwiema białymi kulkami, a po prawej stronie z czerwoną kulką połączoną z białą kulką. 5. Kwasy karboksylowe. Ogólny wzór sumaryczny: ${\mathrm{C}}_{\mathrm{n}}{\mathrm{H}}_{2\mathrm{n}+1}\mathrm{C}\mathrm{O}\mathrm{O}\mathrm{H}(\mathrm{n}\ge 0)$. Wzór nie obejmuje kwasu mrówkowego. 5.1. Kwas metanowy ${\mathrm{C}\mathrm{H}}_2{\mathrm{O}}_2$. Model cząsteczki: czarna kulka łączy się po lewej stronie na dole z białą kulką, a u góry wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką, a na dole wiązaniem pojedynczym z czerwoną kulką. Czerwona kulka łączy się z białą kulką. 5.2. Kwas etanowy ${\mathrm{C}}_2{\mathrm{H}}_4{\mathrm{O}}_2$. Model cząsteczki: łańcuch ma kształt zygzaka. Połączone są ze sobą dwie czarne kulki. Kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się u góry wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką, na dole wiązaniem pojedynczym z czerwoną kulką. Czerwona kulka łączy się z białą kulką. 5.3. Kwas propanowy ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_6{\mathrm{O}}_2$. Model cząsteczki: łańcuch ma kształt zygzaka. Połączone są ze sobą trzy czarne kulki. Kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Kolejna czarna kulka łączy się na dole z dwiema białymi kulkami. Kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się u góry wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką, na dole wiązaniem pojedynczym z czerwoną kulką. Czerwona kulka łączy się z białą kulką. 5.4. Kwas butanowy ${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_8{\mathrm{O}}_2$. Model cząsteczki: łańcuch ma kształt zygzaka. Połączone są ze sobą cztery czarne kulki. Kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Każda z kolejnych dwóch czarnych kulek łączy się z dwiema białymi kulkami. Kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się u góry wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką, na dole wiązaniem pojedynczym z czerwoną kulką. Czerwona kulka łączy się z białą kulką. 5.5. Kwas pentanowy ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_{10}{\mathrm{O}}_2$. Model cząsteczki: łańcuch ma kształt zygzaka. Połączonych jest ze sobą pięć czarnych kulek. Kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Każda z kolejnych trzech czarnych kulek łączy się z dwiema białymi kulkami. Kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się u góry wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką, na dole wiązaniem pojedynczym z czerwoną kulką. Czerwona kulka łączy się z białą kulką. 6. Aldehydy. Ogólny wzór sumaryczny: ${\mathrm{C}}_{\mathrm{n}}{\mathrm{H}}_{2\mathrm{n}+1}\mathrm{C}\mathrm{H}\mathrm{O}(\mathrm{n}\ge 0)$. Wzór nie obejmuje aldehydu mrówkowego HCHO. 6.1. Metanal HCHO. Model cząsteczki: czarna kulka łączy się u góry wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką, a na dole z dwiema białymi kulkami. 6.2. Etanal ${\mathrm{C}\mathrm{H}}_3\mathrm{C}\mathrm{H}\mathrm{O}$. Model cząsteczki: połączone są ze sobą dwie czarne kulki. Czarna kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Czarna kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się na górze wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką oraz na dole wiązaniem pojedynczym z białą kulką. 6.3. Propanal ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_6\mathrm{O}$. Model cząsteczki: połączone są ze sobą trzy czarne kulki. Czarna kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Środkowa czarna kulka łączy się z dwiema białymi kulkami. Czarna kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się na górze wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką oraz na dole wiązaniem pojedynczym z białą kulką. 6.4. Butanal ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_8\mathrm{O}$. Model cząsteczki: połączone są ze sobą cztery czarne kulki. Łańcuch ma kształt zygzaka. Czarna kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Dwie kolejne czarne kulki łączą się - każda z nich - z dwiema białymi kulkami. Czarna kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się na górze wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką oraz na dole wiązaniem pojedynczym z białą kulką. 6.5. Pentanal ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_{10}\mathrm{O}$. Model cząsteczki: połączonych jest ze sobą pięć czarnych kulek. Łańcuch ma kształt zygzaka. Czarna kulka leżąca po lewej stronie modelu łączy się z trzema białymi kulkami. Trzy kolejne czarne kulki łączą się - każda z nich - z dwiema białymi kulkami. Czarna kulka leżąca po prawej stronie modelu łączy się na górze wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką oraz na dole wiązaniem pojedynczym z białą kulką. 7. Ketony. Ogólny wzór sumaryczny: ${\mathrm{C}}_{\mathrm{n}}{\mathrm{H}}_{2\mathrm{n}+2}\mathrm{C}\mathrm{O}(\mathrm{n}\ge 3)$. 7.1. Propan-2-on ${\mathrm{C}}_3{\mathrm{H}}_6\mathrm{O}$. Model cząsteczki: połączone są ze sobą trzy czarne kulki. Środkowa kulka łączy się wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką. Każda z czarnych kulek leżących na końcach łańcucha łączy się z trzema białymi kulkami. 7.2. Butan-2-on ${\mathrm{C}}_4{\mathrm{H}}_8\mathrm{O}$. Model cząsteczki: łańcuch główny ma kształt zygzaka, tworzą go połączone ze sobą cztery czarne kulki. Druga czarna kulka od lewej strony łączy się wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką. Każda z czarnych kulek leżących na końcach łańcucha łączy się z trzema białymi kulkami. Przedostatnia kulka od prawej strony łączy się z dwiema białymi kulkami. 7.3. Pentan-2-on ${\mathrm{C}}_5{\mathrm{H}}_{10}\mathrm{O}$. Model cząsteczki: łańcuch główny ma kształt zygzaka, tworzy go połączonych ze sobą pięć czarnych kulek. Druga czarna kulka od lewej strony łączy się wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką. Każda z czarnych kulek leżących na końcach łańcucha łączy się z trzema białymi kulkami. Przedostatnia - od prawej strony - i środkowa czarna kulka łączy się z dwiema białymi kulkami. 7.4. Heksan-2-on ${\mathrm{C}}_6{\mathrm{H}}_{12}\mathrm{O}$. Model cząsteczki: łańcuch główny ma kształt zygzaka, tworzy go połączonych ze sobą sześć czarnych kulek. Druga czarna kulka od lewej strony łączy się wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką. Każda z czarnych kulek leżących na końcach łańcucha łączy się z trzema białymi kulkami. Każda z pozostałych kulek łączy się z dwiema białymi kulkami. 7.5. Heptan-2-on ${\mathrm{C}}_7{\mathrm{H}}_{14}\mathrm{O}$. Model cząsteczki: łańcuch główny ma kształt zygzaka, tworzy go połączonych ze sobą siedem czarnych kulek. Druga czarna kulka od lewej strony łączy się wiązaniem podwójnym z czerwoną kulką. Każda z czarnych kulek leżących na końcach łańcucha łączy się z trzema białymi kulkami. Każda z pozostałych kulek łączy się z dwiema białymi kulkami.