Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
11
Ćwiczenie 1

Dopasuj wydarzenia do odpowiednich dat.

RA9HIfK0Uuf28
01.09.1939 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie 07.12.1941 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie 28.11.1942 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie 22.06.1941 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie 11.03.1941 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie 25.06.1942 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie 01.01.1942 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie 14.01.1943 Możliwe odpowiedzi: 1. atak III Rzeszy na ZSRS, 2. przystąpienie do wojny Stanów Zjednoczonych, 3. początek II wojny światowej, 4. początek konferencji w Casablance, 5. uchwalenie Deklaracji Narodów Zjednoczonych, 6. przyjęcie przez amerykański Kongres ustawy Lend-Lease, 7. początek konferencji Wielkiej Trójki w Teheranie, 8. zakończenie konferencji w Waszyngtonie
RaBHsxqr1Tjia11
Ćwiczenie 2
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Ćwiczenie 2
R1ddIojFgmlhi
Przyporządkuj tytuł do odpowiadającego mu tekstu źródłowego. 1. My, Prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki, Premier Wielkiej Brytanii i Premier Związku Radzieckiego, spotkaliśmy się w ciągu tych ubiegłych czterech dni w stolicy naszego sprzymierzeńca Iranu i określiliśmy oraz potwierdzili naszą wspólną politykę.
Wyraziliśmy nasze niezłomne postanowienie, że nasze narody będą współpracowały podczas wojny i w czasie pokoju, który po niej nastąpi.
Co się tyczy wojny, to nasze sztaby wojskowe wzięły udział w naszej dyskusji przy stole narad i uzgodniliśmy nasze plany w celu zniszczenia sił niemieckich. Osiągnęliśmy porozumienie co do zakresu i terminu operacji, które będą podjęte od Wschodu, Zachodu i Południa
. Tytuł: (tu wybierz) 1. Karta atlantycka z 14 VIII 1941 r., 2. Deklaracja Narodów Zjednoczonych z 1 I 1942 r., 3. Komunikat konferencji w Casablance z 26 I 1943 r., 4. Deklaracja trzech mocarstw na konferencji w Teheranie z 1 XII 1943 r.

2. Rządy podpisane na niniejszym, przyłączywszy się do współczesnego programu celów i zasad, zawartych w łącznej deklaracji Prezydenta Stanów Zjednoczonych i Premiera Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii […], w przekonaniu, że zupełne zwycięstwo nad ich wrogami jest rzeczą zasadniczą dla obrony życia, wolności, niepodległości i swobody religijnej i dla zachowania praw człowieka i sprawiedliwości w ich własnych, jak również i w innych krajach oraz że są one obecnie uwikłane we wspólną walkę przeciwko siłom dzikim i brutalnym, które dążą do ujarzmienia świata, oświadczają:
Każdy rząd zobowiązuje się do użycia pełni swych zasobów przeciwko tym uczestnikom Paktu trójstronnego […], z którymi rząd ten pozostaje na stopie wojennej.
Każdy rząd zobowiązuje się […] nie zawierać z wrogiem odrębnego zawieszenia broni lub pokoju
. Tytuł: (tu wybierz) 1. Karta atlantycka z 14 VIII 1941 r., 2. Deklaracja Narodów Zjednoczonych z 1 I 1942 r., 3. Komunikat konferencji w Casablance z 26 I 1943 r., 4. Deklaracja trzech mocarstw na konferencji w Teheranie z 1 XII 1943 r.

3. Połączone sztaby obradowały przez 10 dni na sesji ciągłej, spotykając się 2 lub 3 razy dziennie i komunikując co pewien czas Prezydentowi lub Premierowi osiągnięte postępy. Dokonano przeglądu wszystkich terenów wojny oraz wszystkich zasobów w celu bardziej intensywnego prowadzenia wojny na lądzie, morzu i w powietrzu. […]
Zaproszono serdecznie Premiera Stalina na spotkanie z Prezydentem i Premierem; spotkanie odbyłoby się wówczas znacznie dalej na wschód. Nie mógł on opuścić Rosji w tym czasie ze względu na wielką ofensywę, którą kieruje osobiście jako Naczelny Dowódca
. Tytuł: (tu wybierz) 1. Karta atlantycka z 14 VIII 1941 r., 2. Deklaracja Narodów Zjednoczonych z 1 I 1942 r., 3. Komunikat konferencji w Casablance z 26 I 1943 r., 4. Deklaracja trzech mocarstw na konferencji w Teheranie z 1 XII 1943 r.

4. Prezydent Stanów Zjednoczonych i Premier Wielkiej Brytanii podpisali poniższe oświadczenie […].
Poddano dalszemu badaniu całokształt zagadnienia dostarczania amunicji wojennej dla sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych i tych krajów, które stawiają czynny opór agresji, zgodnie z postanowieniami o pożyczce i dzierżawie. Lord Beaverbrook, minister aprowizacji Rządu Brytyjskiego, przyłączył się do tych konferencji. Uda się on do Waszyngtonu w celu omówienia dalszych szczegółów […]. Konferencje te obejmą również zagadnienia dostaw dla Związku Radzieckiego
. Tytuł: (tu wybierz) 1. Karta atlantycka z 14 VIII 1941 r., 2. Deklaracja Narodów Zjednoczonych z 1 I 1942 r., 3. Komunikat konferencji w Casablance z 26 I 1943 r., 4. Deklaracja trzech mocarstw na konferencji w Teheranie z 1 XII 1943 r.
1
Ćwiczenie 3

Rozstrzygnij, czy podane niżej stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe.

R1AjNVMiqfnZd
Napis na dole: „Druga Proklamacja Emancypacji”.
Źródło: Charles Henry Alston, Wikimedia Commons, domena publiczna.
R5lvzh6sWo8LK
Łączenie par. . Ilustracja przedstawia Wielką Trójkę.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ilustracja odzwierciedla miejsce podpisania Karty Atlantyckiej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ilustracja wyraża krytyczny stosunek do polityki Roosevelta.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ilustracja pokazuje, że od XIX wieku w Stanach Zjednoczonych niewiele się zmieniło.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ilustracja jest przykładem malarstwa realistycznego.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ilustracja odzwierciedla dominującą pozycję Wielkiej Brytanii na arenie międzynarodowej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ilustracja podkreśla militarne znaczenie Karty Atlantyckiej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ilustracja była skierowana przede wszystkim do Amerykanów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
R1ZOwjO7K0Tan
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Szlachetne intencje, polityczna naiwność czy też zwykła propaganda – rozstrzygnij, które z tych określeń najlepiej charakteryzuje cel powstania Karty atlantyckiej.

Karta atlantycka z 14 VIII 1941 r. (fragment)

Prezydent Stanów Zjednoczonych i Premier p. Churchill, reprezentujący Rząd Jego Królewskiej Mości w Zjednoczonym Królestwie, spotkali się na morzu. […]
Uzgodnili oni brzmienie poniższej deklaracji wspólnej […].

Po pierwsze, ich kraje nie dążą do żadnego rozrostu ani pod względem terytorialnym, ani pod żadnym innym względem;
Po wtóre, nie pragną oni zrealizować żadnych zmian terytorialnych, które by nie zgadzały się ze swobodnie wyrażonymi życzeniami ludów zainteresowanych;
Po trzecie; szanują oni prawo wszystkich ludów do wybrania sobie formy rządów, pod jaką chcą żyć, i pragną oni, żeby przywrócono prawa suwerenne i autonomię tym, którym je odebrano siłą;
Po czwarte, […] będą oni usiłowali ułatwić wszystkim państwom wielkim i małym, zwycięzcom i zwyciężonym, korzystanie z dostępu, na równej stopie, do handlu i surowców świata, potrzebnych im dla ich pomyślności gospodarczej.
Po szóste, spodziewają się oni, że po ostatecznym załamaniu tyranii narodowosocjalistycznej, zapanuje pokój; […]
Po ósme, wierzą oni, że wszystkie narody, ze względów zarówno rzeczowych, jak i duchowych, muszą dojść do wyrzeczenia się stosowania przemocy.

c1 Źródło: Karta atlantycka z 14 VIII 1941 r. (fragment), [w:] Wiek XX w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1998, s. 206.
RXiffDgMHf45u
Cel powstania Karty atlantyckiej najlepiej charakteryzuje określenie: (Wybierz: szlachetne intencje, polityczna naiwność, zwykła propaganda) Uzasadnienie (Uzupełnij). Spośród celów wojennych wymienionych w Karcie atlantyckiej wskaż te, które stały w sprzeczności z polityką radziecką, brytyjską i amerykańską. Uzasadnij swój wybór. (Uzupełnij).
RAF
USAAF
211
Ćwiczenie 5

Czy cel uświęca środki? Zapoznaj się z poniższym tekstem oraz rozstrzygnij ten etyczny dylemat. Uzasadnij swoje stanowisko.

1

Będziemy bombardować terytorium Niemiec dzień i noc, coraz bardziej zaciekle, miesiąc po miesiącu będziemy zrzucać coraz większą liczbę bomb, pogrążymy naród niemiecki w rozpaczy większej niż ta, w której pogrążył on całą ludzkość.

Słowa te, wypowiedziane przez Winstona Churchilla, premiera Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej podczas konferencji pokojowej w Casablance w 1943 r. zwiastowały początek nowego rozdziału w toczącym się od trzech i pół roku największym konflikcie zbrojnym XX wieku […]. Konferencja w Casablance była doskonałą okazją do przedyskutowania ofensywy powietrznej […]. Celem było zniszczenie przeciwnika i wywołanie paniki wśród społeczeństwa, zanim nadejdą wojska lądowe. Następne lata przyniosły rozwój taktyki, metod i środków, których używano podczas strategicznych bombardowań. […] Jednak bombardowania strategiczne stały się domeną aliantów. Naloty wykonywane przez Luftwaffe nigdy nie osiągnęły takiego poziomu, by w znaczny sposób wpłynąć na przebieg działań wojennych. Podsumowując, połączone siły RAFRAFRAFUSAAFUSAAFUSAAF w trakcie II wojny światowej zrzuciły na terytorium III Rzeszy i krajów okupowanych 2 697 473 ton bomb, z których większość spadła na linie komunikacyjne i ośrodki przemysłowe. Z celów cywilnych zaatakowano 41 wielkich i 158 średnich miast niemieckich, zabijając ponad pół miliona ludzi. Zniszczono Berlin, Hamburg, Kolonię, Dortmund, Essen, Frankfurt n. Menem, Norymbergę, Düsseldorf, Hanower, Bremę oraz Drezno. Kosztem tego była strata 48 379 samolotów bombowych i myśliwskich. W samym tylko RAF‑ie śmierć poniosło 44% personelu latającego.

c2 Źródło: , [w:] Piotr Mleczko, Artykuł „Bombardowania strategiczne a Casablanca 1943. Przyczyny, przebieg i skutki konferencji”, infolotnicze.pl.
R12ytxm7PXdn5
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Johnson
21
Ćwiczenie 6

Oznacz kolorem konkretne słowa w tekście JohnsonaJohnsonJohnsona, które niosą ocenę postaci Roosevelta. Następnie na tej podstawie stwórz katalog cech, którymi zdaniem Johnsona powinien się odznaczać prezydent USA. Rozstrzygnij i uzasadnij, czy słusznie Johnson całą odpowiedzialność za politykę USA w czasie wojny przypisuje osobie Franklina Delano Roosevelta. (Uwaga! Każde słowo należy zaznaczać osobno.)

R1ROjQxGkSqei
Paul Johnson o polityce Franklina D. Roosevelta wobec ZSRS Opinia, że wielka koalicja zawiązała się w celach altruistycznych, była od początku złudzeniem. Stworzył ją głównie Roosevelt realizując częściowo swoje polityczne cele, z drugiej zaś strony wierząc w słuszność sprawy. Linii Roosevelta gorąco i desperacko sprzeciwiali się ci spośród jego rodaków, którzy mieli większe doświadczenie zawodowe we współpracy ze Stalinem i jego rządem [...]. Roosevelt nie chciał o tym słyszeć i od chwili, gdy wypowiedzenie wojny przez Hitlera uczyniło z Rosji sojuszniczkę Ameryki, prezydent wymyślał sposoby pominięcia swego departamentu stanu i ambasady, by bezpośrednio rozmawiać ze Stalinem [...]. Roosevelt chciał też pominąć Churchilla, uważając go za niepoprawnego imperialistę [...]. Tę próżność (przypominającą przekonanie Chamberlaine`a, że tylko on sam może “dać sobie radę” z Hitlerem), pogłębiała jeszcze niewiarygodna naiwność. Roosevelt nie wierzył, że Stalin chce powiększenia terytoriów [...]. O Stalinie mówił: Sądzę, że jeśli dam mu wszystko, co będzie w mojej mocy, nie żądając niczego w zamian, to noblesse oblige, nie będzie on usiłował niczego przyłączać i będzie pracował ze mną dla demokracji i pokoju światowego”.
Źródło: Paul Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90-tych, Londyn 1992, s. 581.

Zapoznaj się z tekstem Paula Johnsona. Następnie na jego podstawie stwórz katalog cech, którymi zdaniem Johnsona powinien się odznaczać prezydent USA. Rozstrzygnij i uzasadnij, czy słusznie Johnson całą odpowiedzialność za politykę USA w czasie wojny przypisuje osobie Franklina Delano Roosevelta.

Opinia, że wielka koalicja zawiązała się w celach altruistycznych, była od początku złudzeniem. Stworzył ją głównie Roosevelt realizując częściowo swoje polityczne cele, z drugiej zaś strony wierząc w słuszność sprawy. Linii Roosevelta gorąco i desperacko sprzeciwiali się ci spośród jego rodaków, którzy mieli większe doświadczenie zawodowe we współpracy ze Stalinem i jego rządem […]. Roosevelt nie chciał o tym słyszeć i od chwili, gdy wypowiedzenie wojny przez Hitlera uczyniło z Rosji sojuszniczkę Ameryki, prezydent wymyślał sposoby pominięcia swego departamentu stanu i ambasady, by bezpośrednio rozmawiać ze Stalinem […]. Roosevelt chciał też pominąć Churchilla, uważając go za niepoprawnego imperialistę […]. Tę próżność (przypominającą przekonanie Chamberlaine’a, że tylko on sam może „dać sobie radę” z Hitlerem), pogłębiała jeszcze niewiarygodna naiwność. Roosevelt nie wierzył, że Stalin chce powiększenia terytoriów […]. O Stalinie mówił: „Sądzę, że jeśli dam mu wszystko, co będzie w mojej mocy, nie żądając niczego w zamian, to noblesse oblige*, nie będzie on usiłował niczego przyłączać i będzie pracował ze mną dla demokracji i pokoju światowego”.

* Noblesse oblige (franc.) – szlachectwo zobowiązuje (obliguje do szlachetnego postępowania); maksyma po raz pierwszy użyta przez pisarza francuskiego księcia de Lévis (1764–1830) w „Maksymach i refleksjach”.

RADCG0jGiGNii
Twoje odpowiedzi (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Rozstrzygnij, który z dwóch zamieszczonych tekstów stanowi lepszy opis rysunku satyrycznego.

R8hGLVyteiryp
Hajda Trojka (rodzaj rosyjskiego trójkonnego zaprzęgu).
Źródło: K. Gutowski, J. Smoleński, Po prostu historia. Szkoły ponadgimnazjalne. Zakres podstawowy, wyd. WSiP, Warszawa 2019, s. 182, tylko do użytku edukacyjnego.

Opis 1

Ilustracja stanowi ironiczny komentarz wobec współpracy Wielkiej Trójki. Według autora rysunku dźwiganie ciężarów związanych z prowadzeniem wojny przez USA, Wielką Brytanię oraz Związek Sowiecki stanowi dla nich zadanie ponad siły. Przesłanie ilustracji jest pesymistyczne: alianci, nawet kosztem wytężonego, wspólnego wysiłku, nie są w stanie doprowadzić do zwycięstwa nad państwami Osi.

Opis 2

Ilustracja stanowi komentarz wobec wysiłków – dyplomatycznych i militarnych – Wielkiej Trójki zmierzających do triumfu nad państwami Osi. Pomimo ogromnego wysiłku mocarstwa są na dobrej drodze do sukcesu wojennego. Ilustrator mógł się tutaj odwołać do decyzji, która zapadła podczas konferencji w Teheranie, a dotyczyła ona otwarcia przez zachodnich aliantów drugiego frontu w Europie Zachodniej. Jednocześnie użycie rosyjskiego słowa trojka w tytule ilustracji wskazuje na to, że Wielka Brytania i USA realizują rosyjskie interesy polityczne.

RUabJ9PUtWCRk
Lepiej pasuje (Wybierz: opis 1, opis 2) (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Wyobraź sobie, że jesteś amerykańskim dziennikarzem. Stwórz krótki tekst propagandowy (maksymalnie 10 zdań), w którym opowiesz o zaletach programu pomocy USA dla Europy. W swojej wypowiedzi odnieś się do zamieszczonych poniżej materiałów źródłowych.

RIYnbIuHiVIjK
Źródło A
Źródło: Contentplus sp. z o. o. na podstawie staticshare.america.gov, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1EmApP56NPgX
Źródło B 
Grupa młodzieży pozującej do zdjęcia na dziedzińcu szkoły po otrzymaniu poczęstunku w postaci jajecznicy na bekonie. Posiłek przygotowany został z produktów spożywczych, które trafiły do Wielkiej Brytanii w ramach ustawy Lend-Lease. Fotografia została wykonana latem 1941 r.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
RdOavuXBUrQ5e
Źródło C 
Fotografia przedstawia dzieci, które jedzą kanapki z serem sprowadzonym do Wielkiej Brytanii w ramach ustawy Lend-Lease. Dzieci siedzą przy stole ustawionym na dziedzińcu szkoły. W tle widać zniszczone w wyniku niemieckich bombardowań zabudowania szkolne. Fotografia została wykonana latem 1941 r.
Źródło: Wikimedia Commons.
R1VCEBFvDuUSR
Źródło D 
Amerykańskie czołgi typu M3 Lee, które znajdowały się na wyposażeniu radzieckiej Armii Czerwonej podczas bitwy pod Kurskiem w lipcu 1943 r.
Źródło: Mil.ru, Wikimedia Commons, licencja: CC BY 4.0.
RoNyl7nV5a5Ek
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).