Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

RgYmuG5c1fzEX1

Ćwiczenie 1

Połącz nazwę minerału z jego składem. fluoryt Możliwe odpowiedzi: 1.

{MgCO}_{3}

, 2.

{CaCO}_{3} \cdot {MgCO}_{3}

, 3.

{CaCO}_{3}

, 4.

{BaSO}_{4}

, 5.

{CaSO}_{4}

, 6.

{CaF}_{2}

, 7.

{CaSO}_{4} \cdot 2 H_{2} O

magnezyt Możliwe odpowiedzi: 1.

{MgCO}_{3}

, 2.

{CaCO}_{3} \cdot {MgCO}_{3}

, 3.

{CaCO}_{3}

, 4.

{BaSO}_{4}

, 5.

{CaSO}_{4}

, 6.

{CaF}_{2}

, 7.

{CaSO}_{4} \cdot 2 H_{2} O

dolomit Możliwe odpowiedzi: 1.

{MgCO}_{3}

, 2.

{CaCO}_{3} \cdot {MgCO}_{3}

, 3.

{CaCO}_{3}

, 4.

{BaSO}_{4}

, 5.

{CaSO}_{4}

, 6.

{CaF}_{2}

, 7.

{CaSO}_{4} \cdot 2 H_{2} O

kalcyt Możliwe odpowiedzi: 1.

{MgCO}_{3}

, 2.

{CaCO}_{3} \cdot {MgCO}_{3}

, 3.

{CaCO}_{3}

, 4.

{BaSO}_{4}

, 5.

{CaSO}_{4}

, 6.

{CaF}_{2}

, 7.

{CaSO}_{4} \cdot 2 H_{2} O

anhydryt Możliwe odpowiedzi: 1.

{MgCO}_{3}

, 2.

{CaCO}_{3} \cdot {MgCO}_{3}

, 3.

{CaCO}_{3}

, 4.

{BaSO}_{4}

, 5.

{CaSO}_{4}

, 6.

{CaF}_{2}

, 7.

{CaSO}_{4} \cdot 2 H_{2} O

baryt Możliwe odpowiedzi: 1.

{MgCO}_{3}

, 2.

{CaCO}_{3} \cdot {MgCO}_{3}

, 3.

{CaCO}_{3}

, 4.

{BaSO}_{4}

, 5.

{CaSO}_{4}

, 6.

{CaF}_{2}

, 7.

{CaSO}_{4} \cdot 2 H_{2} O

gips Możliwe odpowiedzi: 1.

{MgCO}_{3}

, 2.

{CaCO}_{3} \cdot {MgCO}_{3}

, 3.

{CaCO}_{3}

, 4.

{BaSO}_{4}

, 5.

{CaSO}_{4}

, 6.

{CaF}_{2}

, 7.

{CaSO}_{4} \cdot 2 H_{2} O

RTsf9uerj6BCJ1

Ćwiczenie 2

Ćwiczenie 3

Zapisz konfigurację elektronową atomu wapnia oraz jonu wapnia.

R1UKbUkJ8tLDJ

RYnGGHRyAs0k8

${}_{20}C a : 1 s^{2} 2 s^{2} 2 p^{6} 3 s^{2} 3 p^{6} 4 s^{2}$

${}_{20}C a^{2 +} : 1 s^{2} 2 s^{2} 2 p^{6} 3 s^{2} 3 p^{6}$

Ćwiczenie 4

Twardość niewęglanowa, nazywana także twardością nieprzemijającą, wywołana jest głównie przez sole dwóch pierwiastków. Sole te mogą być naturalnie obecne w wodzie, jak i powstawać wtórnie, np. w trakcie jej gotowania. Można ją usunąć metodą chemiczną, tzn. dodając do wody np. węglan sodu. Zapisz równanie jonowe skrócone zachodzącej reakcji dla wybranego kationu odpowiedzialnego za twardość wody.

R1197NtvtfwJM

RYf866t0dBT2J

Za twardość wody odpowiadają między innymi sole wapnia ${Ca}^{2 +}$ .

Np. ${Ca}^{2 +} + {CO}_{3}^{2 -} \to {CaCO}_{3} ↓$

Ćwiczenie 5

Berylowce reagują z kwasami, ale tylko beryl reaguje z wodorotlenkiem sodu.

Napisz równania reakcji berylu z kwasem chlorowodorowym i z wodorotlenkiem sodu.
Jakie właściwości chemiczne wykazuje beryl?

RmJ02y26K1gHN

RoxwVg7nc8gaP

Równania reakcji:

$Be + 2 HCl \to {BeCl}_{2} + H_{2} ↑$
$Be + 2 NaOH + 2 H_{2} O \to {Na}_{2} {[Be (OH)]}_{4} + H_{2} ↑$

Beryl ma właściwości amfoteryczne.

Ćwiczenie 6

Tlenek berylu nie roztwarza się w wodzie. Reaguje natomiast z kwasami i mocnymi zasadami.

Jakie właściwości chemiczne wykazuje tlenek berylu? Odpowiedź uzasadnij.
Napisz równania reakcji tlenku berylu z kwasem solnym i wodorotlenkiem sodu.

Rq2wiWwSL7LPw

RwBE0o52MEs0F

Tlenek berylu ma właściwości amfoteryczne, ponieważ reaguje zarówno z kwasami, jak i zasadami.
Równania reakcji:

$BeO + 2 HCl \to {BeCl}_{2} + H_{2} O$
$BeO + 2 NaOH + H_{2} O \to {Na}_{2} [Be {(OH)}_{4}]$

Ćwiczenie 7

Wodorek wapnia reaguje z wodą. Jednym z produktów reakcji jest wodór, a roztwór wodny po dodaniu fenoloftaleiny barwi się na malinowo.

A. Jaki rodzaj wiązania występuje w wodorku wapnia?

B. Ile wynosi stopień utlenienia wodoru w wodorku wapnia?

C. Napisz równanie reakcji wodorku wapnia z wodą.

D. Oblicz objętość wydzielonego w tej reakcji wodoru (warunki normalne), jeśli powstało $3,7 g$ wodorotlenku wapnia.

Ry4nkWz468uPM

R17Flip78N8Ax

A. Rodzaj wiązania określamy na podstawie elektroujemności pierwiastków. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Wodorki metali grupy $1 .$ i $2 .$ posiadają wiązania jonowe (z wyjątkiem berylu), mimo że różnica elektroujemności jest mniejsza niż $1,7$ .

C. W reakcji wydziela się wodór cząsteczkowy.

D. Objętość $1$ mola gazu w warunkach normalnych zajmuje $22,4 {dm}^{3}$ .

A. Wiązanie jonowe

Różnica elektroujemności:

2,20 - 1,00 = 1,20

B. Stopień utlenienia wodoru w wodorku wapnia wynosi $- I$ .

\overset{II}{Ca} \overset{- I}{H_{2}}

2 + 2 \cdot (- 1) = 0

C. Równanie reakcji:

{CaH}_{2} + 2 H_{2} O \to Ca {(OH)}_{2} + 2 H_{2} ↑

D. Obliczenie objętości wydzielonego wodoru cząsteczkowego:

74,09 g Ca {(OH)}_{2} — 2 \cdot 22,4 {dm}^{3} H_{2}

3,7 g Ca {(OH)}_{2} — x

x = 2,24 {dm}^{3}

Objętość wydzielonego wodoru zajmuje $2,24 {dm}^{3}$ .

Ćwiczenie 8

Zaprojektuj doświadczenia, za pomocą których zbadasz charakter chemiczny tlenku wapnia. Uzupełnij opis poniższego rysunku oraz zanotuj przewidywane obserwacje i wnioski, jakie z nich wynikają. Napisz równania zachodzących reakcji w formie jonowej skróconej.

RCuXizz5czCwW

Na ilustracji trzy probówki. W pierwszej i drugiej fioletowy roztwór, w trzeciej jest woda. Do każdej probówki dodano ce a o. Po prawej stronie trzeciej probówki jest uniwersalny papierek wskaźnikowy. — Schemat doświadczenia
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

R1CiXR9cBTMTX

Jest to przykładowa odpowiedź. Do przeprowadzenia doświadczeniu można wykorzystać inny kwas oraz inną zasadę.

RlYQvp8ocK8cm

Ilustracja — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Nr probówki	Obserwacje	Wnioski
$1$	Zmiana zabarwienia roztworu z czerwonego na żółtopomarańczowy.	$CaO$ reaguje z kwasem solnym.
$2$	Brak zmiany barwy.	$CaO$ nie reaguje z $NaOH$ .
$3$	Papierek uniwersalny zabarwia się na niebiesko.	$CaO$ reaguje z wodą. Odczyn po reakcji jest zasadowy.

Równania reakcji:

$CaO + 2 H_{3} O^{+} \to {Ca}^{2 +} + 3 H_{2} O$

$CaO + H_{2} O \to {Ca}^{2 +} + 2 {OH}^{-}$

Tlenek wapnia ma charakter zasadowy, ponieważ reaguje z kwasem, a nie reaguje z zasadą. Reaguje również z wodą. Roztwór wodny wodorotlenku wapnia ma odczyn zasadowy.

RPIdWx2o5aAvQ3

Ćwiczenie 8

Film samouczek

Dla nauczyciela