Sprawdź się
Pobierz dane do ćwiczeń 5‑8:
Przycisk do pobrania pliku ZIP z treścią zadania. Pobierz załącznik
Twoim zadaniem jest stworzenie projektu na lekcję geografii. Ma on polegać na analizie zmiany temperatury powietrza w stolicach stanów w Stanach Zjednoczonych. Dane zapisałeś w pliku o rozszerzeniu *.csv. Zaimportuj plik do arkusza kalkulacyjnego.
Microsoft Excel Otwórz folder, w którym znajduje się plik z danymi. Kliknij na plik prawym przyciskiem myszy, a następnie z menu kontekstowego wybierz opcję Otwórz za pomocą. Z rozwiniętej listy wybierz program Excel.
![Ilustracja przedstawia pulpit, na którym znajduje się plik ćwiczenia‑dane.csv. Po kliknięciu na niego prawym przyciskiem myszki pojawia się lista z opcjami wyboru. Wybrana jest opcja: Otwórz za pomocą, a obok kolejna lista, z której wybrany jest program Excel.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RJyiZ7nyyGQgz/1677592328/1FNOAemCOD5lINrqJPL1rGqD5T0Q3fgX.png)
Otwarty został arkusz kalkulacyjny. Zapisz arkusz z rozszerzeniem odpowiednim dla arkusza kalkulacyjnego. Zaznacz całą kolumnę A. Przejdź do zakładki Dane
. Z obszaru Narzędzia danych
wybierz funkcję Tekst jako kolumny
.
![Ilustracja przedstawia pasek menu i fragment dokumentu w programie Microsoft Excel . W górnej części znajdują się zakładki: Plik, Narzędzia główne, Wstawianie, Układ strony, Formuły, Dane, Recenzja, Widok, Pomoc, Powiedz mi, co chcesz zrobić. Wybrana jest zakładka Dane. W pasku poniżej znajdują się ikonki z opcjami programu. W czerwonej ramce jest zaznaczona opcja: Tekst jako kolumny. Poniżej znajdują się dane pogrupowane w kolumny.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RCPNhjLVWqjnc/1677592329/1x869UNrlNvPWKoTXZNX8AyCbb3XTTFq.png)
W kreatorze wybierz opcje Rozdzielany
, a jako ogranicznik wybierz znak Przecinek
. Kolumnie pierwszej i drugiej nadaj format tekstowy, kolumnie trzeciej format daty DMR, a pozostałe kolumny zostaw bez zmian.
Tak powinien wyglądać arkusz po poprawnym zaimportowaniu danych:
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie Microsoft Excel . W wierszach ponumerowanych od 1 do 26 i kolumnach oznaczonych od A do E znajdują się dane. W komórce A1 widnieje napis Stan, a pod spodem w całej kolumnie nazwy stanów. W komórce B1 widnieje napis Stolica, a pod spodem w całej kolumnie nazwy miast. W komórce C1 widnieje napis Data, a pod spodem w całej kolumnie daty w formacie DZIEŃ‑MIESIĄC‑ROK. W komórce D1 widnieje napis Temp. [C], a pod spodem w całej kolumnie wartości temperatury. W komórce E1 widnieje napis Temp. [F], a pod spodem w całej kolumnie wartości temperatury.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1Jyx7lUC09ev/1677592330/17XCQU5UQtwFsyqf7opy5ouVxhgmzLds.png)
LibreOffice Calc
Otwórz folder, w którym znajduje się plik z danymi. Kliknij na plik prawym przyciskiem myszy, a następnie z menu kontekstowego wybierz opcję Otwórz za pomocą. Z rozwiniętej listy wybierz program LibreOffice.
![Ilustracja przedstawia pulpit, na którym znajduje się plik ćwiczenia‑dane.csv. Po kliknięciu na niego prawym przyciskiem myszki pojawia się lista z opcjami wyboru. Wybrana jest opcja: Otwórz za pomocą, a obok kolejna lista, z której wybrany jest program LibreOffice .](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1HzPLOZGOtKk/1677592331/2eJrMRT6AtHlHlm8cxItF97AIrGVAw1Q.png)
Otwarte zostało okno importowania tekstu do arkusza kalkulacyjnego. Wybierz zestaw znaków Europa Środkowa (Windows‑1250 /WinLatin2). W kreatorze wybierz opcje Rozdzielany
, a jako ogranicznik znak Przecinek
. Kolumnie pierwszej i drugiej nadaj format tekstowy, kolumnie trzeciej format daty RMD, a pozostałe kolumny zostaw bez zmian.
![Ilustracja przedstawia okno programu LibreOffice Calc zatytułowanego: Importuj tekst- [ćwiczenia‑dane.csv]. Poniżej znajduje się tekst: Importuj, okno Zestaw znaków: Europa Środkowa (Windows‑1250/WinLatin 2) ,okno Język: Domyślny – Polski oraz okno Od wiersza: 1. Poniżej widnieje tekst: Opcje separatora i opcje do zaznaczenia: Stała szerokość, Rozdzielony, Tabulator, Przecinek, Średnik, Spacja, Inny, Scal separatory, Spacje wiodące. Obok znajduje się okienko z opcją wyboru – Ogranicznik ciągu: znak cudzysłowu w formie graficznej. Opcja Rozdzielony jest zaznaczona. Niżej znajduje się pole: Inne opcje, a dalej opcje do zaznaczenia: Formatuj pola w cudzysłowie jako tekst, Identyfikuj liczby specjalne, Szacuj formuły. Poniżej znajduje się fragment okna zatytułowany: Pola. Poniżej znajduje się okienko z podpisem: Typ kolumny i wybraną opcją Standardowe. Pod nim widać fragment tabeli z wybranymi formatami: Tekst, Tekst, Data (DMR), Standardowe, Standardowe.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RCVpUDIy26CTO/1677592331/Gsc1FlOpXTgtxF7MdU2WcqawNZLODqgF.png)
Tak powinien wyglądać arkusz po poprawnym zaimportowaniu danych:
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie LibreOffice Calc . W wierszach ponumerowanych od 1 do 26 i kolumnach oznaczonych od A do E znajdują się dane. W komórce A1 widnieje napis Stan, a pod spodem w całej kolumnie nazwy stanów. W komórce B1 widnieje napis Stolica, a pod spodem w całej kolumnie nazwy miast. W komórce C1 widnieje napis Data, a pod spodem w całej kolumnie daty w formacie ROK‑MIESIĄC‑DZIEŃ. W komórce D1 widnieje napis Temp. [C], a pod spodem w całej kolumnie wartości temperatury. W komórce E1 widnieje napis Temp. [F], a pod spodem w całej kolumnie wartości temperatury.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RXBsR2iaFlG5E/1677592331/2AydmUD64WRqPvrwPY7IKXc3e66QSXeW.png)
Zmieńmy jeszcze format używanej daty na ten używany w Polsce, a więc DD.MM.RRRR. Tak powinien wyglądać arkusz:
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie Microsoft Excel . W wierszach ponumerowanych od 1 do 26 i kolumnach oznaczonych od A do E znajdują się dane. W komórce A1 widnieje napis Stan, a pod spodem w całej kolumnie nazwy stanów. W komórce B1 widnieje napis Stolica, a pod spodem w całej kolumnie nazwy miast. W komórce C1 widnieje napis Data, a pod spodem w całej kolumnie daty w formacie DZIEŃ.MIESIĄC.ROK. W komórce D1 widnieje napis Temp. [C], a pod spodem w całej kolumnie wartości temperatury. W komórce E1 widnieje napis Temp. [F], a pod spodem w całej kolumnie wartości temperatury.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1LhgfYtVsPgr/1677592331/28ptNiJyuJQTMtDZUBMoRNzmK4GIERZ0.png)
Na podstawie danych zaimportowanych w poprzednim ćwiczeniu, stwórz tabelę przestawną oraz wykres przestawny. W wierszach niech znajdzie się data, w kolumnach nazwa stolicy, a jako wartości wybierz wartości średnich temperatur z dokładnością do 2 miejsc po przecinku w stopniach Celsjusza. Wybierz słupkowy typ wykresu.
Microsoft Excel
Tabela przestawna powinna wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie Microsoft Excel . W komórce A3 znajduje się napis: Średnia z Temp. [C], w B3: Etykiety kolumn, w A4: Etykiety wierszy, a w komórkach od B4 do M4 nazwy amerykańskich miast. W komórkach od A5 do A7 znajdują się lata: odpowiednio 2020, 2021, 2022. W zakresie komórek od B5 do M7 znajdują się wartości temperatury. W wierszu 8 w komórce A8 znajduje się napis: Suma końcowa, a w pozostałych komórkach wiersza średnia temperatura obliczona z wartości umieszczonych powyżej.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RYcAfKXhXWfPC/1677592331/2feTzOtzD9Mf3nk5V8T4zmAAE4gfdR7d.png)
Wykres przestawny powinien wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia wykres liniowy w programie Microsoft Excel . Na osi x znajduje się temperatura od -5 do 30 stopni z podziałką co 5 stopni. Na osi x znajdują się lata: 2020, 2021, 2022. Kolorowe linie na wykresie, które są równoległe do osi x symbolizują temperaturę w danym mieście. Po prawej stronie znajduje się legenda – kolorowe prostokąty z nazwą miasta.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RpFc2RCvNyIej/1677592332/2MZNx3Crlz6TVAArv9fNgcMlkAdDgBFC.png)
LibreOffice Calc
Tabela przestawna powinna wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie LibreOffice Calc . W komórce A1 znajduje się napis: Średnia z Temp. [C], w B1: Stolica, w A2: Data, a w komórkach od B2 do J2 nazwy amerykańskich miast. W komórkach od A3 do A5 znajdują się lata: odpowiednio 2020, 2021, 2022. W zakresie komórek od B3 do J5 znajdują się wartości temperatury. W wierszu 6 w komórce A6 znajduje się napis: Razem Wynik, a w pozostałych komórkach wiersza średnia temperatura obliczona z wartości umieszczonych powyżej.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1UMJ7EVdABJF/1677592332/1agvlmyvuqIQiyjG4JteDrSTGuC7c3Ni.png)
Wykres przestawny powinien wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia wykres liniowy w programie LibreOffice Calc . Na osi x znajduje się temperatura od -5 do 30 stopni z podziałką co 5 stopni. Na osi x znajdują się lata: 2020, 2021, 2022. Kolorowe linie na wykresie, które są równoległe do osi x symbolizują temperaturę w danym mieście. Po prawej stronie znajduje się legenda – kolorowe prostokąty z nazwą miasta.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RhQJrBPJPLjwb/1677592332/vRXN6dYI69GGL8KoZIUX3OiqJcbehude.png)
Stworzone w poprzednim ćwiczeniu tabela przestawna oraz wykres przestawny nie prezentują się najlepiej. Podaj kilka pomysłów na to, w jaki sposób można poprawić czytelność wykresu oraz tabeli.
Zapewne udało ci się wymienić kilka pomysłów na to, jak poprawić czytelność arkusza. My zastosujemy grupowanie. Jedna grupa będzie zawierać nazwy miast stanów, które mają bezpośredni dostęp do Oceanu Spokojnego, druga grupa zawierać będzie nazwy miast stanów, które mają bezpośredni dostęp do Oceanu Atlantyckiego, a trzecia grupa zawierać będzie nazwy miast stanów, które nie mają dostępu do żadnego oceanu.
grupa pierwsza: Honolulu, Juneau, Olympia, Sacramento oraz Salem;
grupa fruga: Albany, Annapolis, Atlanta, Augusta, Austin, Baton Rouge, Boston, Columbia, Concord, Dover, Hartford, Jackson, Montgomery, Providence, Raleigh, Richmond, Tallahassee oraz Trenton;
do trzeciej grupy dodajmy pozostałe nazwy stanów.
Nadaj grupom oraz polu odpowiednie nazwy.
Microsoft Excel
Tabela przestawna powinna wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie Microsoft Excel . W pierwszej komórce znajduje się napis: Średnia z Temp. [C], w sąsiadującej: Etykiety kolumn, w pierwszej komórce w 2 rzędzie: Etykiety wierszy, a w kolejnych komórkach w tym wierszu tekst, odpowiednio: dostęp do Oceanu Atlantyckiego, brak dostępu do oceanu, dostęp do Oceanu Spokojnego, Suma końcowa. W pierwszych komórkach w trzecim, czwartym i piątym wierszu znajdują się lata: odpowiednio 2020, 2021, 2022. W kolejnych komórkach w tym wierszu znajdują się wartości temperatury. W wierszu szóstym w pierwszej komórce znajduje się napis: Suma końcowa, a w pozostałych komórkach wiersza średnia temperatura obliczona z wartości umieszczonych powyżej.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R8LzuDcKSZKhN/1677592333/25y49d9dF1qhTjCBstUEVuq5QAjecUPn.png)
Wykres przestawny powinien wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia wykres liniowy w programie Microsoft Excel . Na osi x znajduje się temperatura od -5 do 30 stopni Celsjusza z podziałką co 5 stopni. Na osi x znajdują się lata: 2020, 2021, 2022. Kolorowe linie na wykresie, które są równoległe do osi x symbolizują temperaturę w danym obszarze. Po prawej stronie znajduje się legenda – kolorowe prostokąty symbolizujące wartości dla miast z dostępem do Oceanu Spokojnego, z dostępem do Oceanu Atlantyckiego oraz bez dostępu do oceanu.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1YFkF3fnUyDf/1677592333/D4J3gxyvy6zW2OoGt3mSDDSSqMC7hyv0.png)
LibreOffice Calc
Tabela przestawna powinna wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie LibreOffice Calc . W komórce A1 znajduje się napis: Średnia z Temp. [C], w B1: położenie, w A2: Data, a w komórkach od B2 do E2 napisy: odpowiednio – brak dostępu do oceanu, dostęp do Oceanu Atlantyckiego, dostęp do Oceanu Spokojnego, razem wynik. W komórkach od A3 do A5 znajdują się lata: odpowiednio 2020, 2021, 2022. W zakresie komórek od B3 do E5 znajdują się wartości temperatury. W wierszu 6 w komórce A6 znajduje się napis: Razem Wynik, a w pozostałych komórkach wiersza średnia temperatura obliczona z wartości umieszczonych powyżej.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R18enOgLKVQWD/1677592333/2KkaWF8Z8pyYiNRcgzGvaGcc7DsGuUTT.png)
Wykres przestawny powinien wyglądać w ten sposób:
![Ilustracja przedstawia wykres liniowy w programie Microsoft Excel . Na osi x znajduje się temperatura od -5 do 30 stopni Celsjusza z podziałką co 5 stopni. Na osi x znajdują się lata: 2020, 2021, 2022. Kolorowe linie na wykresie, które są równoległe do osi x symbolizują temperaturę w danym obszarze. Po prawej stronie znajduje się legenda – kolorowe prostokąty symbolizujące wartości dla miast z dostępem do Oceanu Spokojnego, z dostępem do Oceanu Atlantyckiego oraz bez dostępu do oceanu.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1Dgasxveg4Nc/1677592333/dLePYvT0wzqVOfuUdt9Ms5sN1TZhi4Ov.png)
Stworzony przez nas wykres oraz tabela wydają się nie być do końca poprawne, ponieważ średnia temperatura za rok 2022 odbiega od poprzednich lat o ponad 5 stopni Celsjusza. Dane zostały sprawdzone i okazuje się, że dane w roku 2022 obejmują tylko dwa pierwsze kwartały. Sformatuj tabelę przestawną tak, aby rok 2022 nie był brany pod uwagę.
Microsoft Excel
Wystarczy, że zastosujemy filtr dla pola Data, który wyłączy dane dla roku 2022.
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie Microsoft Excel . W komórce A3 znajduje się napis: Średnia z Temp. [C], w B3: Etykiety kolumn, w A4: Etykiety wierszy, a w komórkach od B4 do M4 informacje o dostępie do oceanu. W komórkach od A5 do A7 znajdują się lata: odpowiednio 2020, 2021, 2022. W zakresie komórek od B5 do E7 znajdują się wartości temperatury. W wierszu 8 w komórce A8 znajduje się napis: Suma końcowa, a w pozostałych komórkach wiersza średnia temperatura obliczona z wartości umieszczonych powyżej. W kolumnie, w której jest pole Data otwarta jest opcja filtr i widnieje lista z pozycjami: Sortuj od najstarszych do najnowszych, Sortuj od najnowszych do najstarszych, Więcej opcji sortowania, Wyczyść filtr z „Data”, Filtry dat, Filtry wartości i Wyszukaj. Niżej znajduje się opcja Zaznacz wszystko daty: <01.01.2020, 2020, 2021, 2022 i >01.06.2022. Odznaczona jest tylko data 2022. W dole okna znajdują się przyciski z napisem: OK i Anuluj.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1885iu2NbIv3/1677592334/2PqGAdZ9LuMC4YeSrUNUBBWvY8pwMrZT.png)
LibreOffice Calc
Wystarczy, że zastosujemy filtr dla pola Data, który wyłączy dane dla roku 2022.
![Ilustracja przedstawia fragment dokumentu w programie LibreOffice Calc . W komórce A1 znajduje się napis: Średnia z Temp. [C], w B1: położenie, w A2: Data, a w komórkach od B2 do E2 napisy: odpowiednio – brak dostępu do oceanu, dostęp do Oceanu Atlantyckiego, dostęp do Oceanu Spokojnego, razem wynik. W komórkach od A3 do A5 znajdują się lata: odpowiednio 2020, 2021, 2022. W zakresie komórek od B3 do E5 znajdują się wartości temperatury. W wierszu 6 w komórce A6 znajduje się napis: Razem Wynik, a w pozostałych komórkach wiersza średnia temperatura obliczona z wartości umieszczonych powyżej. W kolumnie, w której jest pole Data otwarta jest opcja filtr i widnieje lista z pozycjami: Sortuj rosnąco, Sortuj malejąco, Sortowanie niestandardowe i Szukaj pozycji… . Niżej znajduje się opcja Zaznacz wszystko daty: <01.01.2020, 2020, 2021, 2022 i >01.06.2022. Odznaczona jest tylko data 2022. W dole okna znajdują się przyciski z napisem: OK i Anuluj.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RJpd9loMBQGg9/1677592334/2RPsqQUP1i5XRzCTcasTa5SHis6BcrT9.png)