Sprawdź się
Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania: Definicja fali podłużnej mówi, że jest to taka fala,
- która rozchodzi się podłużnym ośrodku, np. na strunie, w długiej rurze lub sprężynie
- która rozchodzi w tym samym kierunku, w którym następuje w niej przemieszczenie elementów ośrodka
- która ma większą długość niż fala poprzeczna o identycznej częstotliwości
Spośród wymienionych fal wskaż, które są falami podłużnymi.
- Fala na powierzchni wody wywołana wrzuceniem w nią kamienia
- Fala na strunie szarpniętej przez gitarzystę
- Fala dźwiękowa w powietrzu wytwarzana przez głośnik
- Fala dźwiękowa w wodzie wytwarzana przez delfiny porozumiewające się ultradźwiękami
Rysunek przedstawia schematycznie falę podłużną na sprężynie o długości 100 cm. Każda zielona kreska odpowiada jednemu zwojowi sprężyny. Czerwonymi strzałkami zaznaczono wychylenia z położenia równowagi kolejnych zwojów
Poniżej część sprężyny widzisz w powiększeniu.
Określ:
a) z dokładnością do 1 cm jaka jest długość fali: ............ cm
b) z dokładnością do 1 mm jaka jest amplituda fali: ............ mm
Przyjrzyj się powiększonemu fragmentowi sprężyny z zadania 3. Wskaż, gdzie siła wypadkowa działająca na fragmenty sprężyny jest maksymalna, a gdzie bliska zeru.
bliska zeru, maksymalna skierowana w prawo, maksymalna skierowana w lewo, bliska zeru
Skoro już wiesz jak działa fala poprzeczna na sprężynie postaraj się udzielić odpowiedzi na następujące pytanie. Gdzie siła wypadkowa działająca na fragmenty sprężyny jest maksymalna, a gdzie bliska zeru?
Na rysunku poniżej widzisz leżące na śliskim stole dwie takie same sprężyny o odległości między zwojami 1 cm i długości 50 cm. Górna sprężyna jest w stanie spoczynkowym, na dolnej wytworzono impuls falowy. Możesz zauważyć, że po obu stronach zgęszczenia znajdują się rozrzedzenia.
Odpowiedz na pytania:
a) W jaki sposób w praktyce można by wytworzyć na sprężynie taki impuls falowy jak na rysunku?
b) Czy można by na takiej sprężynie wytworzyć taki impuls falowy, który by składał się tylko z rozchodzącego się zgęszczenia? Jeśli tak, to jak, a jeśli nie, to dlaczego?
Wybuch dynamitu powoduje gwałtowny wzrost ciśnienia, który rozchodzi się w postaci tak zwanej fali uderzeniowej. Uzupełnij wielokropki w poniższym zdaniu z pomocą znajdujących się niżej wyrażeń.
impuls, Fali uderzeniowej nie, impulsu, rozchodzenia się fali jest prostopadły do czoła, przemieszczania się masy powietrza jest zgodny z kierunkiem rozchodzenia się, Falę uderzeniową
.............................................................................................................................................................. można potraktować jako .............................................................................................................................................................. fali podłużnej, ponieważ w każdym punkcie kierunek .............................................................................................................................................................. fali.
Gwałtowne uderzenie maszyny budowlanej na kolei w stalową szynę toru pociągu spowodowało powstanie w niej dwóch rodzajów impulsu falowego: podłużnego i poprzecznego. Osoba stojąca obok torów i obserwująca z dużej odległości przez lornetkę pracę maszyny usłyszała związane z tym dwa charakterystyczne syczące dźwięki w pewnym odstępie czasu wywołanym faktem, że impuls falowy poprzeczny i podłużny rozchodzą się w metalu z różnymi prędkościami. Jeszcze później obserwator usłyszał rozchodzący się w powietrzu huk. Następstwo tych zdarzeń nastąpiło w następujących chwilach czasu:
t1= 0 s – obserwacja wzrokowa
t2= 0,6 s – podłużny impuls falowy w szynie
t3= 1 s – poprzeczny impuls falowy w szynie
t4= 9 s – huk rozchodzący się w powietrzu
Przyjmując, że prędkość dźwięku w powietrzu wynosi 340 m/s, oblicz, jaka była prędkość rozchodzenia się fali podłużnej w stalowej szynie?
Odpowiedź: ............ m/s
Drwal uderza w równych odstępach czasu siekierą w drzewo. Nieco przestraszona i zarazem zdziwiona wiewiórka obserwuje go z odległości 340 m. Zdziwienie wywołane jest faktem, że przy każdym uderzeniu siekierą, wiewiórka najpierw je słyszy, a dopiero chwilę później widzi. Czyżby był to zaczarowany las, w którym dźwięk rozchodzi się szybciej niż światło? Nie zastanawiając się nad wyjaśnieniem zagadki, wiewiórka czmychnęła do dziupli, zanim drwal skończył swoją pracę.
Udziel odpowiedzi na pytanie: co możemy powiedzieć o częstotliwości z jaką drwal mógł uderzać siekierą?