Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

RgcYhgL5nsiHh1

Ćwiczenie 1

Wskaż wzór ogólny alkinów.

$C_{n} H_{2 n - 2}$
$C_{n} H_{2 n}$
$C_{n} H_{2 n + 2}$

Ćwiczenie 2

R11EqYSKRLfuT

Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RsHk0W9S50Sii

Ćwiczenie 3

Zaznacz poprawne odpowiedzi.

RUCuimbj9V3Yy

Które z węglowodorów należą do tego samego szeregu homologicznego co etyn?

prop-1-en
prop-1-yn
okt-1-yn
but-1-an
metyn
pent-1-yn
non-1-yn

Ćwiczenie 4

RWw88RPriPSUl

Uszereguj nazwy i wzory sumaryczne wg szeregu homologicznego alkinów.

2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10

Liczba atomów węgla w cząsteczce	wzór sumaryczny	nazwa
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ćwiczenie 5

Podaj nazwy dwóch alkinów będących względem siebie izomerami szkieletowymi, o których wiadomo, że posiadają pięć atomów węgla w cząsteczce.

RIyAkrfK8cFfj

Odpowiedź:

pent- $1$ -yn i $3$ -metylobut- $1$ -yn

Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z poniższym tekstem i rozwiąż zadanie.

Znajdujesz się w laboratorium chemicznym. Przed sobą widzisz niezidentyfikowane próbki, w których powinny być pentan i pent- $1$ -yn. Twój znajomy proponuje je spalić. Czy spalając te węglowodory, zauważymy różnice? Odpowiedź uzasadnij równaniami reakcji.

Znajdujesz się w laboratorium chemicznym. Przed Tobą niezidentyfikowane próbki, w których powinny być pentan i pent- $1$ -yn. Twój znajomy proponuje je spalić. Czy spalając te węglowodory, zaobserwujemy różnice? Odpowiedź uzasadnij równaniami reakcji.

Jak inaczej można rozróżnić, w której próbce jest pentan, a w której pent- $1$ -yn?

R4BdDrmSDwK5d

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RIq0sHkwoZObF

Pentan jest węglowodorem nasyconym, a pent- $1$ -yn nienasyconym.

Równania reakcji:

C_{5} H_{12} + 8 O_{2} \to 5 {CO}_{2} + 6 H_{2} O

C_{5} H_{8} + 7 O_{2} \to 5 {CO}_{2} + 4 H_{2} O

Różnic nie zauważymy, ponieważ powstają takie same produkty spalania. Rozróżnić te związki można za pomocą roztworu bromu lub roztworu manganianu( $VII$ ) potasu.

Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z poniższym tekstem, a następnie rozwiąż zadanie.

W palnikach acetylenowo‑tlenowych stosuje się mieszaninę tlenu i acetylenu w stosunku objętościowym $1 : 0,7$ . Czy któryś z gazów jest użyty w nadmiarze, czy też są użyte w stosunku stechiometrycznym? Odpowiedź zilustruj odpowiednim równaniem reakcji chemicznej.

RyVrI6dt8JMJg

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RdL8rSXOM1rUT

$1$ mol to $22,4 {dm}^{3}$ , więc stosunek molowy jest stosunkiem objętościowym.

Acetylen (etyn) jest użyty w nadmiarze.

2 C_{2} H_{2} + 5 O_{2} \to 4 {CO}_{2} + 2 H_{2} O

$2 : 5$

Tlen: acetylen.

W równaniu reakcji, stosunek molowy – a tym samym objętościowy – obu gazów wynosi: $5 : 2$ $\Rightarrow$ $2,5$ . W praktyce (w treści zadania) $1 : 0,7$ $\Rightarrow$ $1,43$ , gdy pomnożymy przez $5$ (aby było łatwiej porównać wartości z równania i treści zadania), otrzymamy $5 : 3,5$ . Acetylen jest więc użyty w nadmiarze.

Ćwiczenie 8

Oblicz zawartość procentową węgla i wodoru w pent- $1$ -ynie.

R1FaCXwxiPD3y

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RtvddAt1pa7y0

Zawartość procentowa węgla w pent- $1$ -ynie:

m_{cząsteczki C_{5} H_{8}} = 5 \cdot m C + 8 \cdot m H = 5 \cdot 12 u + 8 \cdot 1 u = 60 u + 8 u = 68 u

68 u — 100 %

60 u — x

x = 88,2 %

Zawartość procentowa wodoru w pent- $1$ -ynie:

m_{cząsteczki C_{5} H_{8}} = 5 \cdot m C + 8 \cdot m H = 5 \cdot 12 u + 8 \cdot 1 u = 60 u + 8 u = 68 u

68 u — 100 %

8 u — y

y = 11,8 %

Lub: zawartość procentowa związku chemicznego wynosi $100 %$ , a zawartość procentowa węgla $88,2 %$ . Pozostałą wartością brakującą do $100 %$ jest wodór.

Film samouczek

Dla nauczyciela