Tekst do ćwiczeń 1–4

Piotr Śliwiński Swój obcy

Oto spis powodów (obiektywnych?), dla których dorobku Świetlickiego nie da się wymazać z obrazu literatury współczesnej.
Świetlicki jest twórcą, który ten obraz trwale zmienił. To on zakwestionował myślenie o poezji jako o rzeczy odświętnej, a jednocześnie zapobiegł unieważnieniu tradycji.
Wykreował postać liryczną, taką, która byłaby zarazem nowoczesna, czyli ironiczna, i anachroniczna, czyli dramatyczna.
Pozwolił dojrzeć swej silnej tożsamości poprzez nieustanne konfrontowanie jej ze zmianą, zmiennością, ruchem, niestałością. Rozwinął kilka tematów fundamentalnych: śmierć, miłość, alkohol (który jest tu rodzajem wycofania się do ciemnego wnętrza, gdzie – jak się okazuje – z reguły jest czyściej niż na zewnątrz).
Dał wierszowi życie, ustalił moc wersu, puls, oddech, refren, melodię.
Ochroniwszy godność poezji, pomógł jej zejść z zimnego cokołu: ustalenie wartości wiersza nie dokonuje się u niego za cenę chłodnego zdystansowania, uklasycznienia, oderwania od przypadku i codzienności. > Wyróżnił się za sprawą szczególnej obecności kultury masowej: jest ona – ta kultura, ta obecność – nieuchronna, niepozbawiona uroku i zarazem natrętna, żarłoczna, niszcząca; poeta ma do niej stosunek otwarty, niedogmatyczny, niejednolity.
Zasłużoną sławą cieszy się jego niedoktrynalność; Świetlicki to poeta niehołdujący innym poetom, modom, towarzystwu. Podobnie daje się opisać jego stosunek do politycznej poprawności, która w oczach poety również jest obezwładnieniem jednostkowości i mechanizacją relacji międzyludzkich. Wprawdzie dzięki temu relacje te są mniej agresywne, lecz mimo to pozostają naznaczone gwałtem – i dodatkowo czymś groźnym: ukryciem złych skłonności, czasową neutralizacją uprzedzeń.
Zadał kłam tezie o pierwszorzędności emocji i nieobecności intelektualizmu w poezji jego własnej i jego pokolenia.
Jemu należy przypisać większą część zasługi ochronienia poezji przed pełnym zniknięciem z horyzontu zwykłego czytelnika.

cw Źródło: Piotr Śliwiński, Swój obcy, [w:] Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego.
1
Pokaż ćwiczenia:
11
Ćwiczenie 1

W wierszu Pod wulkanem dużą rolę w obrazowaniu odgrywa namacalny konkret w realnym świecie. Podaj przykłady konkretów składających się na obraz rzeczywistości.

R1YOaDEblYVnB
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
11
Ćwiczenie 2

Na podstawie tekstu Piotra Śliwińskiego scharakteryzuj postać liryczną wykreowaną przez Marcina Świetlickiego.

R1WC47vPEZdzM
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 3

Zinterpretuj zdanie z wiersza Pod wulkanem: Niczego o nas nie ma w Konstytucji. Czy zauważasz związek tego zdania z charakterystyką kondycji człowieka późnej rzeczywistości?

RNRiNZgSMBvXC
(Uzupełnij).
RwdhfZVGexbSA1
Ćwiczenie 4
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
RdccQ5iHTI5ro2
Ćwiczenie 5
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
21
Ćwiczenie 6

Sformułuj w kilku zdaniach wypowiedź na temat: Czy w postaci bohatera wiersza Pod wulkanem odzwierciedla się kondycja człowieka ery późnej nowoczesności?

RvEihuUmATgfD
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zinterpretuj fragment wiersza Andrzeja Sosnowskiego Czym jest poezja?. Zwróć uwagę, w jaki sposób tekst opisujący rolę poety ujmuje zjawisko utraty kontaktu z przeszłością, typowe dla człowieka płynnej nowoczesności.

Twój upór jest śmieszny,
kiedy wspominasz zaklęte jeziora,
szumiące bory i głuche jaskinie, w których głos
idzie echem i pewnie trwa wieki.

R1JcBfhM5dsDE
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Czy poezja współczesna jest bezradna wobec zmieniającej się rzeczywistości? Czy też znajduje własny sposób nawiązania z nią relacji? Do czego potrzebna jest współczesnemu człowiekowi. Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do wiersza Andrzeja Sosnowskiego.

R1UGoB0cbxTHl
(Uzupełnij).
Praca domowa

Napisz wypracowanie na temat: Czy w erze płynnej nowoczesności, autorytety nie mają już znaczenia? Twoja praca składać z 200 słów.