Sprawdź się
Dokończ zdanie. Neosemantyzm jest neologizmem...
- słowotwórczym.
- znaczeniowym.
- frazeologicznym.
Metaforyzacja w języku polega na...
- słowotwórstwie.
- użyciu jednej nazwy zamiast innej, związanej z pierwszą znaczeniowo.
- przeniesieniu znaczenia z jednego wyrazu na inny przy braku związku znaczeniowego między nimi.
- neosemantyzacji.
Metonimizacja w języku polega na:
- metaforyzacji.
- tworzeniu nowych połączeń wielowyrazowych, których znaczenie nie równa się sumie znaczeń wyrazów składnikowych.
- użyciu jednej nazwy zamiast innej, związanej z pierwszą znaczeniowo.
- frazeologizacji.
Uporządkuj w prawidłowej kolejności etapy nadawania wyrazowi nowego znaczenia.
- Występowanie nowego znaczenia tylko w określonym związku wyrazowym.
- Usamodzielnianie się nowego znaczenia wyrazu w nowych otoczeniach słownych.
- Utrwalenie się nowego znaczenia wyrazu.
- Tymczasowe, doraźne określenie czegoś, czemu brakuje nazwy, inną nazwą.
Przyporządkuj do podanych wyrazów znaczenia według podziału na stare i nowe.
mysz, wirus, dokładnie, wyzwanie, tapeta
| wyraz | stare znaczenie | nowe znaczenie |
|---|---|---|
| mysz | ||
| wirus | ||
| dokładnie | ||
| wyzwanie | ||
| tapeta |
Zapoznaj się z fragmentem i odpowiedz na pytanie: Czy wyraz trojan, powstały w wyniku skrócenia wyrażenia koń trojański, mógłby być przykładem opisanej poniżej tendencji? Swoją odpowiedź uzasadnij.
Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne(fragment)
Sporo neosemantyzmów powstaje jako wynik działania tendencji do skrótu, co jest widoczne np. w przykładach uniwerbizacjiuniwerbizacji: chodnik ‘muzyka popularna z nieskomplikowaną melodią i prostym tekstem, mówiącym zwykle o miłości’ (muzyka chodnikowa → chodnik), kabel ‘telewizja kablowa’ (telewizja kablowa → kabel), komórka ‘rodzaj telefonu osobistego’ (telefon komórkowy → komórka).Źródło: Andrzej Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2018, s. 188.
Zapoznaj się z fragmentem wiersza Jana Kochanowskiego i odpowiedz na pytanie: w jakim znaczeniu Kochanowski użył tu wyrazu list? Następnie porównaj swoją odpowiedź z hasłem w słowniku etymologicznym.
Dryas Zamechska(fragment)
Tak na świecie niemasz nic własnego nikomu:
Dziś to moje, a jutro będzie w inszym domu,
A potem jeszcze w inszym, i w drugim i w trzecim,
A my jako suchy list na dół z drzewa lecim.Źródło: Jan Kochanowski, Dryas Zamechska, [w:] Jana Kochanowskiego Dzieła polskie, t. 1, oprac. J. Lorentowicz, Warszawa 1919, s. 184.
Wyjaśnij, jak neosemantyzmy zaspokajają nasze potrzeby 1) nazywania nowych zjawisk i 2) wyrażania emocji. Dokonaj rozróżnienia między tymi typami potrzeb. Użyj przykładów.