Sprawdź się
Wskaż właściwe dokończenie zdania.
Do każdego państwa przyporządkuj opis reformy, która została w tym państwie przeprowadzona w pierwszej połowie XVIII wieku. Wybierz go spośród opisów oznaczonych literami A–D. W każdym wierszu tabeli zaznacz właściwą literę.
A. poddanie szkolnictwa pod kontrolę państwa
B. podporządkowanie Kościoła katolickiego państwu
C. zorganizowanie wojska według wzorów zachodnich
D. stosowanie liberum veto
Rozstrzygnij, czy w pierwszej połowie XVIII w. w Rzeczypospolitej Obojga Narodów wprowadzono – tak jak w Prusach i w Austrii – centralizację urzędów dla Korony i Litwy państw, czy też pozostały oddzielne. Uzasadnij odpowiedź.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenia.
[…] podczas swojej pierwszej podróży do Holandii zaangażował wielu artystów i rzemieślników spośród różnego rodzaju rzemiosł: szpilkarzy, druciarzy, majstrów przemysłu papierniczego, rusznikarzy, sukienników i innych. […] nie tylko starał się ściągnąć […] jak najwięcej ludzi tego rodzaju, ale również wysyłał swoich poddanych do Anglii i Holandii, by się nauczyli produkcji fabrycznej, będącej tam w rozwoju. […] doprowadził fabryki różnego rodzaju do takiego stanu, że w obfitości produkowały takie towary, jak np. igły, broń, różne tkaniny lniane, a w szczególności płótna, niezbędne nie tylko dla zaopatrzenia własnej floty, ale i innych narodów.
Cytat za: Wiek XVI–XVIII. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1999, s. 380–381.
Wskaż właściwe dokończenie zdania.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.
Prawdą jest, że nie trzeba dawać wielkich sum posłowi, który zrywa sejm […], ale to nie wystarcza. Trzeba mieć za sobą znaczną grupę wpływowych […], którzy poprą owego posła. Jest to zwykle prosty szlachcic, którego łatwo wprawdzie jest pozyskać, ale równie łatwo może on zmienić swoje zdanie otrzymawszy podarek od dworu.
Cytat za: Wiek XVI–XVIII. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1999, s. 337.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.
Lepsze prawa, lepsze ustanowienie Sejmów jeszcze nas może od bliskiej i inaczej pewnej uratować […] zguby. Przodkowie nasi […] nie znali mocy rwania Sejmów […] przez jednego […]. Wróćmy się do mądrych praw o wspólnej zgodzie, o wolnym domówieniu się o wszystko, wróćmy powagę większej liczbie w Radach, Sejmikach i Sejmach, a powoli z tych nieszczęść wybrniemy.
Wskaż właściwe dokończenie zdania.
Zapoznaj się z tekstem, a następnie uzupełnij luki w niżej zamieszczonym zdaniu.
Fragment opracowania historycznegoZa panowania tego władcy, oprócz sejmu pacyfikacyjnego w 1736 r., nie doszedł do skutku żaden sejm walny. […] Antagonizm między dwoma najsilniejszymi ugrupowaniami […] powodował, iż w Rzeczypospolitej niemożliwe było wykształcenie się politycznego centrum stanowiącego przeciwwagę dla mocarstw ościennych ingerujących w jej wewnętrzne sprawy.
Źródło: Fragment opracowania historycznego, [w:] P. Kołodziej, Przyczyny upadku państwowości polskiej w XVIII wieku.