Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
RlylokoFOPrF3
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Komensalizm – Marcel Oosterwijk, Wikimedia Commons, licencja: CC BY‑SA 2.0.
Protokooperacja – Charles J Sharp, Wikimedia Commons, licencja: CC BY‑SA 4.0.
Symbioza – Gerda Arendt, Wikimedia Commons, licencja: CC BY‑SA 4.0.
1
Ćwiczenie 1
RZTv6URoCHP0K
Zaznacz gatunki, które mogą tworzyć relację określaną jako komensalizm. Możliwe odpowiedzi: 1. Owady żyjące w ptasim gnieździe, 2. Lew i sęp, 3. Krab chroniący się w muszli mięczaka, 4. Storczyki i grzyby
1
Ćwiczenie 2
RxaQrakecC98L
Przyporządkuj pojęciom odpowiednie definicje. Symbioza. Możliwe odpowiedzi: 1. Oddziaływanie, w którym jeden organizm odnosi korzyści, a dla drugiego interakcja ta jest obojętna. 2. Oddziaływanie, w którym dwa organizmy odnoszą obopólne korzyści, przy czym interakcja ta jest im niezbędna do życia. 3. Oddziaływanie, w którym dwa organizmy odnoszą obopólne korzyści, przy czym interakcja ta nie jest im niezbędna do życia. Protokooperacja. Możliwe odpowiedzi: 1. Oddziaływanie, w którym jeden organizm odnosi korzyści, a dla drugiego interakcja ta jest obojętna. 2. Oddziaływanie, w którym dwa organizmy odnoszą obopólne korzyści, przy czym interakcja ta jest im niezbędna do życia. 3. Oddziaływanie, w którym dwa organizmy odnoszą obopólne korzyści, przy czym interakcja ta nie jest im niezbędna do życia. Komensalizm. Możliwe odpowiedzi: 1. Oddziaływanie, w którym jeden organizm odnosi korzyści, a dla drugiego interakcja ta jest obojętna. 2. Oddziaływanie, w którym dwa organizmy odnoszą obopólne korzyści, przy czym interakcja ta jest im niezbędna do życia. 3. Oddziaływanie, w którym dwa organizmy odnoszą obopólne korzyści, przy czym interakcja ta nie jest im niezbędna do życia.
1
Ćwiczenie 3
RAcUcylHagUFT
Przyporządkuj podane przykłady zależności do odpowiedniej kategorii oddziaływań nieantagonistycznych. Komensalizm Możliwe odpowiedzi: 1. larwy żuka gnojowego żywiące się odchodami ssaków kopytnych, 2. sęp korzystający z pożywienia pozostawionego przez lwa, 3. współpraca roślin naczyniowych z grzybami – mikoryza, 4. bakterie jelitowe żyjące w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy, 5. rośliny bobowate i bakterie asymilujące azot, 6. zależność między rekinem a przyczepioną do jego ciała podnawką Mutualizm Możliwe odpowiedzi: 1. larwy żuka gnojowego żywiące się odchodami ssaków kopytnych, 2. sęp korzystający z pożywienia pozostawionego przez lwa, 3. współpraca roślin naczyniowych z grzybami – mikoryza, 4. bakterie jelitowe żyjące w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy, 5. rośliny bobowate i bakterie asymilujące azot, 6. zależność między rekinem a przyczepioną do jego ciała podnawką
2
Ćwiczenie 4
RgSm8NvoE1Hgg
Oceń prawdziwość stwierdzeń. W oddziaływaniach antagonistycznych co najmniej jeden organizm odnosi korzyści – żaden nie ponosi strat. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W komensalizmie tylko jeden organizm czerpie korzyści ze współpracy. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Do relacji nieantagonistycznych zalicza się: symbiozę, protokooperację, pasożytnictwo i komensalizm. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
2
Ćwiczenie 5
R1MEOmxQjIvXX
Zaznacz wszystkie zdania poprawnie określające funkcje grzybów w porostach. Możliwe odpowiedzi: 1. Dostarczają produktów fotosyntezy., 2. Chronią organizm przed przegrzaniem, wysychaniem i odwodnieniem., 3. Dostarczają wody i soli mineralnych., 4. Mają zdolność wiązania azotu atmosferycznego., 5. Nadają kształt plesze dzięki chitynie w ścianie komórkowej.
2
Ćwiczenie 6
R1CJYI8CAcXBZ
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
R1buCiMKr9nSI
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
31
Ćwiczenie 7
R13xKnkNyrAyO
Przykład relacji nieantagonistycznej.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RMfZiTJvPQEJC
Wyjaśnij, jaki typ relacji nieantagonistycznej przedstawia ilustracja oraz jak nazywa się ta relacja. Określ, jakie składniki odżywcze powinny być wpisane przy pomarańczowej strzałce, a jakie przy niebieskiej. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 7
RCJ0r9Yp4MJ9o
Zaznacz parę gatunków, między którymi może wystąpić mikoryza. Możliwe odpowiedzi: 1. maślak zwyczajny i sosna zwyczajna, 2. ryba podnawka i rekin, 3. mszyce i mrówki, 4. rak pustelnik i koralowiec ukwiał
31
Ćwiczenie 8

„Funkcja pierwotna okwiatu zapewnia rozwój i ochronę zalążków i nasion oraz odpowiednie uwolnienie ziaren pyłku, a także recepcję męskich gametofitów na znamieniu słupka. Wtórna funkcja kwiatów ma zapewnić ochronę dla odpowiednio wykształconych słupków i pręcików, zwiększyć skuteczność zapylania i zapewnić równowagę pomiędzy samopylnością i obcopylnością. Rośliny kwiatowe wykształciły wiele mechanizmów przyciągających zapylacze. Jednym ze sposobów zwabienia jest wydzielanie zapachu produkowanego przez odpowiednie organy, m.in. liście przykwiatowe zawierające osmofor (organ produkujący zapach) i liście powabniowe, których celem jest wydzielanie do środowiska zewnętrznego odpowiednio stężonych olejków eterycznych. Ważną rolę pełni także barwa kwiatów: płatków korony, słupków czy pręcików, a nawet nektarników. Rośliny okrytozalążkowe wykazują ogromną różnorodność barwną, nawet u gatunków siostrzanych można często dostrzec drobne różnice w intensywności, odcieniu czy wzorach korony. Taka różnorodność barw może świadczyć o tym, że w toku ewolucji pojawiały się nowe wzory kolorystyczne, które stanowiły najskuteczniejszą powabnię dla danego zwierzęcia zapylającego. Barwa korony jest dostosowana do spektrum widzianego przez zapylającego owada. (...) Dość ważnym przystosowaniem jest czas kwitnienia, zależny od aktywności dobowej danego zapylacza. Dodatkowy wydatek energetyczny przeznaczany jest na produkcję odpowiedniego nektaru dla zapylaczy oraz na produkcję pyłku na tyle lepkiego, aby był w stanie przyczepić się i utrzymać na zwierzęciu.”

Indeks górny Źródło: Łukasz Dylewski, Zapylanie roślin przez zwierzęta, Wszechświat, t. 115, nr 4 ̶6/2014, str. 128. Indeks górny koniec

R1WEhePwPzTxz
Określ, która strona relacji – rośliny czy zapylacze – odnosi korzyści z przedstawionej interakcji oraz udowodnij, że rośliny ponoszą większe koszty tego oddziaływania. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się przedstawionych informacji. (Uzupełnij).