W tym bieżącym roku 1492 Wasze wysokości przywiodły do szczęśliwego końca zwycięska wojnę przeciw Maurom […]. Zaraz w ciągu tego miesiąca przedłożyłem Waszym Wysokościom informacje o ziemiach Indii oraz o władcy, który […] niejednokrotnie słał posły do Rzymu, aby tam prosić o biegłych w naszej św. religii, którzy by mu ją wyłożyli […].

cŹródło: M. Gładysz, Historia. I. Od średniowiecza do starożytności”, str.148

Markiz don Francisco Pizarro postanowił wysłać Cajas Sota, aby zobaczył, czy ma tam miejsce jakieś zgromadzenie, gdyż naprawdę nie chciał Ataualpy zabijać. Almagro i urzędnicy, widząc wyjazd Sota, zasypali markiza naleganiami, a tłumacz ze swej strony przyczyniał się swoimi krętactwami. W końcu przekonali markiza, że Ataualpa musi umrzeć. […] Ataualpa płakał i mówił, aby go nie zabijali i że nie ma Indianina w tym kraju, który by się ruszył bez jego rozkazu, i że mają go w więzieniu, więc czego się boją. Jeśli to robią dla złota i srebra, to on da im dwa razy więcej, niż to, co przyrzekł. Ja sam widziałem, jak markiz płakał z żalu, iż nie może mu życia darować, gdyż lękał się żądań i ryzyka, jakie powstałoby w tym kraju, gdyby Ataualpa się uwolnił. […] Gdy go wyciągnięto na plac, aby zadać mu garotę [karę śmierci], ojciec Vicente de Valverde nauczał go mówiąc, żeby stał się chrześcijaninem, a Ataualpa spytał, czy go spalą, jeśli stanie się chrześcijaninem, i powiedział, że jeśli nie ma być spalony, to chce, by go ochrzcili.

c3 Cytat za: Pedro Pizarro, Relacja o odkryciu i podboju królestwa Peru, tłum. Maria Mróz, za: Stanisław Grzybowski, Narodziny świata nowożytnego 1453−1605, Wielka Historia Świata, t. 6, Kraków 2005, s. 162.