Sprawdź, czy są momenty w życiu Baryki, które można uznać za przełomowe. Możesz skorzystać ze schematu zamieszczonego w poprzedniej części materiału.

Przykłady: bunt przeciw matce i jej zasadom, nieposłuszeństwo wobec nauczycieli, pierwsze fascynacje rewolucją - po śmierci ojca następuje zmiana: dostrzega stratę, zauważa bezsens rewolucji.

Zastanów się, jak zmienia się stosunek Baryki do ojczyzny na przestrzeni całej powieści.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi zostały uwzględnione wnioski o stopniowym rozbudzaniu patriotyzmu. Baryka początkowo znał Polskę tylko z opowieści, była ona dla niego jedynie odległym konceptem. Po przyjeździe do niepodległego kraju stała się dla bohatera rozczarowaniem. Cezary nie znał kraju swych przodków, więc Seweryn mógł wykreować przed synem idealistyczno‑futurystyczny obraz Polski. Rozczarowanie wpływa na dojrzewanie głównego bohatera.

Zwróć uwagę szczególnie na momenty przełomowe dla kształtowania się psychiki bohatera. Możesz skorzystać z multimedium bazowego.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi zostały przywołane np. następujące wydarzenia:

• śmierć matki,

• wyjazd ojca na wojnę,

• śmierć ojca,

• ocalenie Wielosławskiego,

• romans z Laurą,

• szarpanina,

• dyskusje ideowe,

• spotkanie komunistów.

Pomocne mogą być materiały z bloku tekstowego.

Impulsywność, np. uderzenie dyrektora szkoły;
egoizm, np. stosunek do Karoliny;
brak konsekwencji, np. korzystanie z uroków Nawłoci;
odwaga, np. ocalenie Wielosławskiego;
skłonność do ulegania wpływom, np. uleganie wpływom Lulka.

Przeanalizuj relacje Baryki z matką, Laurą Kościeniecką, Karoliną Szarłatowiczówną i Wandą Okszyńską.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi znalazły się wnioski o niestałości, egoizmie, kapryśności, nieodpowiedzialności Cezarego Baryki.

Zastanów się, jakie motywy mogły kierować bohaterem przy podejmowaniu wyborów życiowych. Weź pod uwagę sytuację społeczno‑polityczną, w jakiej się znajdował.

We wczesnej młodości Baryka był buntownikiem, zachłysnął się ideą rewolucji, przeciwstawił matce; jego wybory były podyktowane wpływem rówieśników. Po przyjeździe do Polski szukał swojego miejsca, kolejne wybory wynikały z wydarzeń historycznych, którym biernie się poddawał, splotów okoliczności, poznanych ludzi (jak np. Hipolit). W wyborach, jakich dokonywał w Nawłoci, kierował się popędem i ciekawością wobec nowo poznanych ludzi, szczególnie kobiet. Na wszystkich etapach życia, jakie zostały przedstawione w powieści Żeromskiego, Baryka szuka swojej drogi, wyborów dokonuje często przypadkowo, zderza się z ideałami, w które wierzył, wizją, która została mu wpojona m.in. przez zmarłego ojca.