Łączenie par. Oceń, czy poniższe twierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.. Promieniowanie słoneczne (elektromagnetyczne) obejmuje promieniowanie podczerwone, światło widzialne oraz ultrafioletowe (UV), które dzieli się ze względu na długość na UV-A, UV-B i UV-C.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Substancje zubożające warstwę ozonową to gazy halogenowe zawierające chlor i / lub brom, które mogą rozkładać ozon w stratosferze.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Obecnie z pomiarów wynika, że w latach 2000–2015 dziura ozonowa zwiększyła się i brak jest szans na odbudowanie warstwy ozonu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń, czy poniższe twierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.. Promieniowanie słoneczne (elektromagnetyczne) obejmuje promieniowanie podczerwone, światło widzialne oraz ultrafioletowe (UV), które dzieli się ze względu na długość na UV-A, UV-B i UV-C.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Substancje zubożające warstwę ozonową to gazy halogenowe zawierające chlor i / lub brom, które mogą rozkładać ozon w stratosferze.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Obecnie z pomiarów wynika, że w latach 2000–2015 dziura ozonowa zwiększyła się i brak jest szans na odbudowanie warstwy ozonu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
RAhi1kQAf4pSh1
Ćwiczenie 2
Odpowiedz na pytania. 1. Jak nazywa się warstwa atmosfery, w której ozon odgrywa zupełnie inną rolę niż w warstwie troposferycznej., 2. Jaki ozon występuje w niższej atmosferze (od 5 kilometrów do 15 kilometrów w zależności od szerokości geograficznej)? Powstaje w wyniku reakcji chemicznych między zanieczyszczeniami takimi jak tlenki azotu, lotne związki organiczne i światło słoneczne., 3. W jakiej jednostce określa się grubość warstwy ozonowej?, 4. Jak nazywają się związki chemiczne będące pochodnymi węglowodorów nasyconych? Ich emisja do środowiska jest jedną z głównych przyczyn zanikania warstwy ozonowej w atmosferze Ziemi.
Odpowiedz na pytania. 1. Jak nazywa się warstwa atmosfery, w której ozon odgrywa zupełnie inną rolę niż w warstwie troposferycznej., 2. Jaki ozon występuje w niższej atmosferze (od 5 kilometrów do 15 kilometrów w zależności od szerokości geograficznej)? Powstaje w wyniku reakcji chemicznych między zanieczyszczeniami takimi jak tlenki azotu, lotne związki organiczne i światło słoneczne., 3. W jakiej jednostce określa się grubość warstwy ozonowej?, 4. Jak nazywają się związki chemiczne będące pochodnymi węglowodorów nasyconych? Ich emisja do środowiska jest jedną z głównych przyczyn zanikania warstwy ozonowej w atmosferze Ziemi.
RwtOwSNcc1Luq2
Ćwiczenie 3
Uzupełnij tekst podanymi możliwościami. Dziura ozonowa jest to znaczny 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu koncentracji ozonu w 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu ziemskiej (do 90% średniej koncentracji); jest obserwowana w okolicach bieguna 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, nad 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, gdzie pojawia się rokrocznie w okresie wiosennym (od września do listopada); jej główną przyczyną są prawdopodobnie przedostające się do atmosfery związki 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, zwłaszcza freony i halony. Promieniowanie słoneczne (elektromagnetyczne) obejmuje promieniowanie podczerwone, światło widzialne oraz ultrafioletowe 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, które dzieli się ze względu na długość na 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu. (Źródło: encyklopedia PWN)
Uzupełnij tekst podanymi możliwościami. Dziura ozonowa jest to znaczny 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu koncentracji ozonu w 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu ziemskiej (do 90% średniej koncentracji); jest obserwowana w okolicach bieguna 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, nad 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, gdzie pojawia się rokrocznie w okresie wiosennym (od września do listopada); jej główną przyczyną są prawdopodobnie przedostające się do atmosfery związki 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, zwłaszcza freony i halony. Promieniowanie słoneczne (elektromagnetyczne) obejmuje promieniowanie podczerwone, światło widzialne oraz ultrafioletowe 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu, które dzieli się ze względu na długość na 1. Antarktydą, 2. halony, 3. (UV), 4. spadek, 5. UV-B i UV-C, 6. stratosferze, 7. wzrost, 8. dwutlenku węgla, 9. północnego, 10. Arktyką, 11. południowego, 12. chloru, 13. atmosferze, 14. UV-C, UV-B i UV-A, 15. metanu. (Źródło: encyklopedia PWN)
R1BlN7IuUe8Js1
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj właściwe definicje do ich opisów.Ozon troposferyczny Możliwe odpowiedzi: 1. Występuje w niższej atmosferze (od 5 km do 15 km w zależności od szerokości geograficznej). Powstaje w wyniku reakcji chemicznych między zanieczyszczeniami takimi jak tlenki azotu, lotne związki organiczne i światło słoneczne., 2. Jest obecny w górnej atmosferze (od około 10-15 km do 50 km w zależności od szerokości geograficznej). Tę warstwę określa się ją mianem „dobrego” ozonu, ponieważ odgrywa on kluczową rolę w absorpcji potencjalnie niebezpiecznego promieniowania ultrafioletowego ze Słońca. Ozon stratosferyczny Możliwe odpowiedzi: 1. Występuje w niższej atmosferze (od 5 km do 15 km w zależności od szerokości geograficznej). Powstaje w wyniku reakcji chemicznych między zanieczyszczeniami takimi jak tlenki azotu, lotne związki organiczne i światło słoneczne., 2. Jest obecny w górnej atmosferze (od około 10-15 km do 50 km w zależności od szerokości geograficznej). Tę warstwę określa się ją mianem „dobrego” ozonu, ponieważ odgrywa on kluczową rolę w absorpcji potencjalnie niebezpiecznego promieniowania ultrafioletowego ze Słońca.
Przyporządkuj właściwe definicje do ich opisów.Ozon troposferyczny Możliwe odpowiedzi: 1. Występuje w niższej atmosferze (od 5 km do 15 km w zależności od szerokości geograficznej). Powstaje w wyniku reakcji chemicznych między zanieczyszczeniami takimi jak tlenki azotu, lotne związki organiczne i światło słoneczne., 2. Jest obecny w górnej atmosferze (od około 10-15 km do 50 km w zależności od szerokości geograficznej). Tę warstwę określa się ją mianem „dobrego” ozonu, ponieważ odgrywa on kluczową rolę w absorpcji potencjalnie niebezpiecznego promieniowania ultrafioletowego ze Słońca. Ozon stratosferyczny Możliwe odpowiedzi: 1. Występuje w niższej atmosferze (od 5 km do 15 km w zależności od szerokości geograficznej). Powstaje w wyniku reakcji chemicznych między zanieczyszczeniami takimi jak tlenki azotu, lotne związki organiczne i światło słoneczne., 2. Jest obecny w górnej atmosferze (od około 10-15 km do 50 km w zależności od szerokości geograficznej). Tę warstwę określa się ją mianem „dobrego” ozonu, ponieważ odgrywa on kluczową rolę w absorpcji potencjalnie niebezpiecznego promieniowania ultrafioletowego ze Słońca.
R1GBWWJkoMFMg1
Ćwiczenie 5
Wskaż prawidłową odpowiedź: gdzie znajduje się warstwa ozonowa? Możliwe odpowiedzi: 1. stratosfera, 2. troposfera, 3. mezosfera, 4. mezosfera
21
Ćwiczenie 6
Wymień procesy i urządzenia, w których znalazły zastosowanie freony.
RI4YfFRenlkou
(Uzupełnij).
Na podstawie własnej wiedzy i informacji zawartych w części „Przeczytaj” przypomnij sobie, w jakich urządzeniach mogą być zastosowane freony.
Układy chłodnicze, lodówki i aerozole, produkcja spienionych tworzyw sztucznych, rozpuszczalniki, preparaty do mycia urządzeń elektrycznych, substancje odtłuszczające i lakiery.
31
Ćwiczenie 7
Na podstawie własnej wiedzy oraz dostępnych źródeł wyjaśnij, dlaczego zmniejszenie grubości warstwy ozonowej jest zagrożeniem dla organizmu człowieka.
RI4YfFRenlkou
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie, jaki wpływ na organizm człowieka posiada warstwa ozonowa w atmosferze.
Im cieńsza warstwa ozonu tym mniej zatrzymuje promieni UV, które mają działanie mutagenne i na których zwiększone działanie jest narażony organizm człowieka, czego skutkiem mogą być choroby nowotworowe skóry, oczu itd.
3
Ćwiczenie 8
Na podstawie wykresu określ prognozowaną datę przywrócenia warstwy ozonowej z lat 80. i naturalnej warstwy ozonowej na poziomie 300 dobsonów oraz wskaż, który związek chemiczny współcześnie przyczynia się do zwiększania dziury ozonowej i do czego jest wykorzystywany.
R1eUuDtPaM5eT
Na wykresie przedstawiono zmianę zawartości ozonu w latach 1960‑2120. W roku 1960 zawartość ozonu była równa 300 dobsonów. W kolejnych latach spadała, aż do wartości 150 pod koniec lat 90. XX wieku. Od roku 2000 zawartość ozonu wzrasta. W roku 2060 osiągnie wartość około 250 dobsonów, jak w latach 80. W roku 2110 osiągnie wartość 300 dobsonów.
Źródło: By NASA, Public Domain.
RI4YfFRenlkou
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na treści znajdujące się w części „Przeczytaj”, dotyczące dobrych i złych wieści.
Prognozowana data przywrócenia grubości warstwy ozonowej z lat 80 nastąpi w 2060 r. Prognozowana data przywrócenia grubości warstwy ozonowej na poziomie 300 dobsonów zostanie osiągnięta w 2110 r. Związek chemiczny, który powiększa dziurę ozonową to CFC‑11, który jest wykorzystywany jako czynnik chłodzący.
