Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj podane związki zgodnie z oddziaływaniami pomiędzy ich atomami.

RK34DbwUbynre

R6IsezDp9cSoM1

Ćwiczenie 2

Ćwiczenie 3

Chlorki potasu i wapnia są związkami, w których występuje wiązanie jonowe. Wybierz to spośród podanych stwierdzeń, które jest prawdziwe dla substancji o budowie jonowej.

RRRKqQbUovU71

RGau4YGd4qODu1

Ćwiczenie 4

Ćwiczenie 5

Poniższa tabela przedstawia zależność udziału wiązania jonowego od różnicy elektroujemności atomów tworzących związek.

Różnica elektroujemności	Udział wiązania jonowego [%]
0,2	1
0,4	4
0,6	9
0,8	15
1,0	22
1,2	30
1,4	39
1,6	47
1,8	55
2,0	63
2,2	70
2,4	76
2,6	82
2,8	86
3,0	89
3,2	92

Indeks górny Źródło: Litwin M., Styka‑Wlazła Sz., Szymońska J., Chemia ogólna i nieorganiczna, Podręcznik dla liceum, cz. 1, Warszawa 2004, s. 59. Indeks górny koniec

R12W7PwyU8sF8

Ćwiczenie 6

Chlorek magnezu można otrzymać wieloma sposobami. Metody te opisano równaniami reakcji. Wskaż wśród nich procesy, które są reakcjami utlenienia‑redukcji. Odpowiedź uzasadnij.

a) $2 HCl + Mg {(OH)}_{2} \to {MgCl}_{2} + 2 H_{2} O$

b) $2 HCl + Mg \to {MgCl}_{2} + H_{2}$

c) $2 HCl + MgO \to {MgCl}_{2} + H_{2} O$

d) $Mg + {Cl}_{2} \to {MgCl}_{2}$

e) ${CaCl}_{2} + {MgSO}_{4} \to {MgCl}_{2} + {CaSO}_{4}$

R1dchkPqYkvWk

b) zmiana stopnia utlenienia atomu wodoru z $+ I$ na $0$ (reakcja redukcji) oraz atomu magnezu z $0$ na $+ II$ (reakcja utlenienia)

d) zmiana stopnia utlenienia atomu magnezu z $0$ na $+ II$ (reakcja utleniania) oraz atomu chloru z $0$ na $- I$ (reakcja redukcji)

Ćwiczenie 7

W naczyniu o pojemności $500$ ${cm}^{3}$ wypełnionym chlorem (warunki normalne) umieszczono $4, 6$ $g$ sodu. Ile gramów chlorku sodu powstało? Czy można się spodziewać, że w naczyniu pozostał jeszcze chlor?

R1dchkPqYkvWk

2 {Na}_{(s)} + {Cl}_{2 (g)} \to 2 {NaCl}_{(g)}

Weź pod uwagę, że do reakcji użyto:

$4, 6$ $g$ sodu, czyli $0, 2$ mol sodu $M_{Na} = 23 \frac{g}{mol}$ );
$500$ ${cm}^{3}$ chloru, czyli $0, 500$ ${dm}^{3}$ , czyli $0, 022$ mola gazowego chloru (objętość molowa gazów wynosi $22, 4$ $\frac{{dm}^{3}}{mol}$ ).

W pierwszym kroku należy obliczyć, czy któryś z substratów został użyty w nadmiarze:

liczba moli użytego chloru:

1 mol {Cl}_{2} — 22,4 {dm}^{3}

x — 0,5 {dm}^{3}

x = 0,022 mol {Cl}_{2}

liczba moli użytego sodu:

$m_{Na} = 4,6 g$

$n_{Na} = \frac{4,6 g}{23 \frac{g}{mol}} = 0,2 mol$

Równanie reakcji:

2 {Na}_{(s)} + {Cl}_{2 (g)} \to 2 {NaCl}_{(g)}

Na podstawie równania reakcji oraz liczby moli chlorku i sodu, można stwierdzić, że chlor przereagowuje całkowicie, ponieważ sód został dodany w nadmiarze.

1 mol {Cl}_{2} — 2 mol NaCl

0,022 mol {Cl}_{2} — x

x = \frac{2 mol NaCl \cdot 0,022 mol {Cl}_{2}}{1 mol {Cl}_{2}} = 0,044 mol NaCl

0,044 mol \cdot 58,5 \frac{g}{mol} = 2,57 g

Powstało $2, 57$ $g$ $NaCl$ . Cały chlor przereagował, ponieważ użyto nadmiaru sodu.

Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z wykresem przedstawiających udział wiązania jonowego w wybranych związkach fluorowców.

a) Wymień wszystkie podane na wykresie chlorki i bromki metali.

b) Uszereguj te związki od najmniejszego do największego udziału wiązania jonowego.

Rvq6BHcNzqNce

Na ilustracji znajduje się wykres przedstawiający zależność między udziałem charakteru jonowego a różnicą elektroujemności. Na osi poziomej opisano różnicę elektroujemności, na pionowej udział charakteru jonowego. Krzywa wyznaczona przez związki zaczyna się od wartości bliskiej punktowi 0,0, i wzrastając kończy dla niemal 100% charakteru jonowego i wartości elektroujemności około 3,75. Dla 50% udziału wiązania jonowego poprowadzono poziomą linię rozgraniczającą wiązanie kowalencyjne, u dołu i wiązanie jonowe u góry. W przedziale różnicy elektroujemności 0 do 1 i 0 do 25% udziału charakteru wiązania jonowego umieszczono kolejno: chlor, bromek jodu, jodowodór, chlorek jodu, bromowodór chlorowodór. Dla wartości różnicy elektroujemności około 2 i niemal 50% udziału charakteru wiązania jonowego znajduje się fluorowodór. Powyżej granicy wiązania kowalencyjnego i jonowego znajdują się kolejno: jodek litu, jodek sodu, chlorek litu, bromek potasu, chlorek sodu, chlorek potasu, fluorek sodu, fluorek litu, fluorek potasu. — Wykres przedstawiający zależność między udziałem charakteru jonowego a różnicą elektroujemności
Źródło: GroMar Sp. z o. o. na podstawie: https://epodreczniki.open.agh.edu.pl/openagh-podreczniki_view.php?mode=view&categId=82&handbookId=74&moduleId=765, licencja: CC BY-SA 3.0.

R1dchkPqYkvWk

a) $KCl$ , $NaCl$ , $LiCl$ , $KBr$ ,

b) $LiCl$ , $NaCl$ , $KBr$ , $KCl$ ,

Ćwiczenie 9

Na podstawie poniższego schematu sformułuj obserwacje i wnioski (zapisz odpowiednie równania reakcji) do doświadczenia „Spalanie metali w chlorze w układzie zamkniętym”.

Na podstawie opisu schematu sformułuj obserwacje i wnioski (zapisz odpowiednie równania reakcji) do doświadczenia „Spalanie metali w chlorze w układzie zamkniętym”.

R1Gy8A046RIde

Ilustracja przedstawia zestaw do spalania metali w chlorze w układzie zamkniętym. W kolbie okrągłodennej umieszczono roztwór manganianu(<math aria‑label="siedem">VII) potasu, w szyjce kolby umieszczono wkraplacz z kwasem chlorowodorowym. Do bocznego tubusu szyjki kolby przymocowano fiolkę z trzema metalami: żelazem, miedzią i sodem. — Schemat reakcji spalania metali w chlorze w układzie zamkniętym
Źródło: GroMar Sp. z o. o. na podstawie: Piosik R., Karawajczyk B., Technika demonstracji i ćwiczenia laboratoryjne z metodyki nauczania chemii i ochrony środowiska, Gdańsk 2004, s. 790-81., licencja: CC BY-SA 3.0.

Indeks górny Źródło: Piosik R., Karawajczyk B., Technika demonstracji i ćwiczenia laboratoryjne z metodyki nauczania chemii i ochrony środowiska, Gdańsk 2004, s. 790‑81. Indeks górny koniec

RD2kYzxnXacWI

RWnJNCAbURuyU

W rurze reakcyjnej zachodzą reakcje pomiędzy metalami w stanie stałym, a gazowym chlorem, w wyniku czego powstają ich sole. W kolbie reakcyjnej zachodzi reakcja pomiędzy ${KMnO}_{4}$ oraz chlorowodorem.

Obserwacje:

W wyniku reakcji manganianu( $VII$ ) potasu ze stężonym kwasem chlorowodorowym w kolbie wydziela się żółto–zielony gaz. Gaz ten przemieszcza się do rury reakcyjnej, w której żelazo, miedź i sód (w przypadku żelaza i miedzi po ogrzaniu) ulegają pod jego wpływem przemianie do innych substancji – stałych krystalicznych.

Wnioski:

Reakcja otrzymywania chloru:

2 {KMnO}_{4} + 16 HCl \to 2 KCl +2 {MnCl}_{2} + 8 H_{2} O + 5 {Cl}_{2} ↑

Chlor reaguje z żelazem, miedzią i sodem. Produktami reakcji są krystaliczne sole tych metali.

2 {Fe}_{(s)} + 3 {Cl}_{2 (g)} \to 2 {FeCl}_{3 (s)}

{Cu}_{(s)} + {Cl}_{2 (g)} \to {CuCl}_{2 (s)}

2 {Na}_{(s)} + {Cl}_{2 (g)} \to 2 {NaCl}_{(s)}

Grafika interaktywna

Dla nauczyciela

Różnica elektroujemności	Udział wiązania jonowego [%]
0,2	1
0,4	4
0,6	9
0,8	15
1,0	22
1,2	30
1,4	39
1,6	47
1,8	55
2,0	63
2,2	70
2,4	76
2,6	82
2,8	86
3,0	89
3,2	92

Różnica elektroujemności	Udział wiązania jonowego [%]
0,2	1
0,4	4
0,6	9
0,8	15
1,0	22
1,2	30
1,4	39
1,6	47
1,8	55
2,0	63
2,2	70
2,4	76
2,6	82
2,8	86
3,0	89
3,2	92

Różnica elektroujemności	Udział wiązania jonowego [%]
0,2	1
0,4	4
0,6	9
0,8	15
1,0	22
1,2	30
1,4	39
1,6	47
1,8	55
2,0	63
2,2	70
2,4	76
2,6	82
2,8	86
3,0	89
3,2	92