Sprawdź się
Oceń, czy poniższe twierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Do skał rozpuszczalnych pod wpływem wody należą wapienie, dolomity, gipsy i sole kamienne. | □ | □ |
| W Polsce formy krasowe najłatwiej można zaobserwować na Wyżynie Krakowsko−Częstochowskiej. | □ | □ |
| W trakcie procesów krasowienia skał woda nasycona dwutlenkiem węgla (pochodzącym m.in. z atmosfery oraz z gnijących szczątków organicznych) wsiąka w ziemię, łącząc się ze znajdującym się tam węglanem sodu. | □ | □ |
| Łączność między formami powierzchniowymi krasu i jego elementami podziemnymi zapewniona jest przez gęsty system szczelin i spękań. | □ | □ |
Uzupełnij tekst, korzystając ze sformułowań zamieszczonych poniżej.
Wywierzysko, grzyby skalne, ostańce skalne, wód opadowych, erozyjnej, na powierzchni, ponorem, doliny krasowej, studni krasowej, wód powierzchniowych, ospą skalną lub żłobkami krasowymi, abrazyjnej, Wąwóz skalny
Formy krasu powierzchniowego powstają głównie w wyniku ............................................................................ działalności ............................................................................. Zjawiska krasowe można zaobserwować ............................................................................ terenu jako skałki na zboczach dolin, ............................................................................, leje krasowe będące zagłębieniami w terenie w formie lejka, mającymi od kilku do kilkunastu metrów głębokości; na dnie tej formy można napotkać otwór należący do ............................................................................, która powstaje dzięki wpływaniu wody do kanałów podziemnych lub zawalania się stropów podziemnych, pustych obszarów. Niekiedy w wyniku działalności płynącej wody napotkać można półślepe dolinki, które zakończone są ............................................................................ (nazywanym łykawką lub łykawicą); jest to miejsce, w którym wody powierzchniowe są przejmowane przez podziemne kanały krasowe. ............................................................................ jest formą odwrotną, w miejscu tym woda wydostaje się z wnętrza skał, tworząc strumień, potok lub rzekę. Często powierzchnia skał jest pokryta drobnymi jamkami, które nazywane są .............................................................................
Przyporządkuj definicje do właściwych pojęć.
jest to mechaniczne wymywanie materiału skalnego., są to procesy rozpuszczania skał przez wody powierzchniowe i podziemne., jest to proces chemicznego wypłukiwania głównego budulca skał wapiennych.
| Korozja | |
| Krasowienie skał | |
| Erozja |
- charakterystyczne okrągłe zagłębienia terenu
- mają pochyłe ściany, które zbiegają się ku dołowi
- średnica lejów krasowych może wynosić kilkanaście metrów a nawet więcej
- bruzdy o głębokości do 2 m, szerokości do kilkudziesięciu centymetrów i długości do kilkunastu metrów
- powstają na pochyłych powierzchniach skał podlegających krasowieniu
- izolowane pagórki, bądź wzgórza, których woda krasowa nie zdążyła jeszcze rozpuścić
- stanowią pojedyncze wzniesienia znajdujące się na obniżonej powierzchni
- charakterystyczne okrągłe zagłębienia terenu
- mają pochyłe ściany, które zbiegają się ku dołowi
- średnica lejów krasowych może wynosić kilkanaście metrów a nawet więcej
- bruzdy o głębokości do 2 m, szerokości do kilkudziesięciu centymetrów i długości do kilkunastu metrów
- powstają na pochyłych powierzchniach skał podlegających krasowieniu
- izolowane pagórki, bądź wzgórza, których woda krasowa nie zdążyła jeszcze rozpuścić
- stanowią pojedyncze wzniesienia znajdujące się na obniżonej powierzchni
- charakterystyczne okrągłe zagłębienia terenu
- mają pochyłe ściany, które zbiegają się ku dołowi
- średnica lejów krasowych może wynosić kilkanaście metrów a nawet więcej
- bruzdy o głębokości do 2 m, szerokości do kilkudziesięciu centymetrów i długości do kilkunastu metrów
- powstają na pochyłych powierzchniach skał podlegających krasowieniu
- izolowane pagórki, bądź wzgórza, których woda krasowa nie zdążyła jeszcze rozpuścić
- stanowią pojedyncze wzniesienia znajdujące się na obniżonej powierzchni
Połącz w pary poszczególne formy krasowe z ich typowymi cechami.
<ul>
<li>bruzdy o głębokości do 2 m, szerokości do kilkudziesięciu centymetrów i długości do kilkunastu metrów,</li>
<li>powstają na pochyłych powierzchniach skał podlegających krasowieniu.</li>
</ul>, <ul>
<li>charakterystyczne, okrągłe zagłębienia terenu,</li>
<li>mają pochyłe ściany, które zbiegają się ku dołowi,</li>
<li>średnica lejów krasowych może wynosić kilkanaście metrów lub więcej.</li>
</ul>, <ul>
<li>izolowane pagórki bądź wzgórza, których woda krasowa nie zdążyła jeszcze rozpuścić,</li>
<li>stanowią pojedyncze wzniesienia znajdujące się na obniżonej powierzchni.</li>
</ul>
| Ostańce krasowe | |
| Żłobki krasowe | |
| Leje krasowe |
Rozwiąż krzyżówkę. Litery w oznaczonej kolumnie stanowią hasło.
- Miejsce wypływu podziemnego strumienia, potoku bądź rzeki na powierzchnię obszaru krasowego. Źródło krasowe.
- Proces polegający na mechanicznym wymywaniu materiału skalnego.
- Jest to forma krasowa charakteryzująca się występowaniem drobnych jamek na powierzchni skały.
- Forma krasowa mająca postać izolowanego pagórka, pojedynczego wzniesienia znajdującego się na obniżonej powierzchni krasowej.
| 1 | ||||||||||||||||
| 2 | ||||||||||||||||
| 3 | ||||||||||||||||
| 4 |
Proces polegający na mechanicznym wymywaniu materiału skalnego to 1. EROZJA, 2. WYWIERZYSKO, 3. OSTANIEC, 4. OSPA.
1. EROZJA, 2. WYWIERZYSKO, 3. OSTANIEC, 4. OSPA jest to forma krasowa charakteryzująca się występowaniem drobnych jamek na powierzchni skały.
Forma krasowa mająca postać izolowanego pagórka, pojedynczego wzniesienia znajdującego się na obniżonej powierzchni krasowej to 1. EROZJA, 2. WYWIERZYSKO, 3. OSTANIEC, 4. OSPA.
Oznacz kolorem zielonym formy krasowe.
zielony
polije, barańce, kotły zapadliskowe, moreny czołowe, doliny U-kształtne, uwały, ozy, ponory, kemy