Zastanów się nad siłą właściwości utleniających kwasu chlorowodorowego.

Metale o ujemnej wartości potencjału wypierają wodór z kwasów.

Probówka z wiórkami magnezu:
$\text{Mg}+2 \text{HCl}\to {\text{MgCl}}_2+{\text{H}}_2\uparrow$

Probówka z blaszką cynku:
$\text{Zn}+2 \text{HCl}\to {\text{ZnCl}}_2+{\text{H}}_2\uparrow$

Probówka ze srebrną obrączką:
$\text{Ag}+\text{HCl}\to \text{brak} \text{reakcji}$

Metale szlachetne reagują wyłącznie z kwasami o silnych właściwościach utleniających.

1. $\text{Fe}+2 \text{HCl}\to {\text{FeCl}}_2+{\text{H}}_2\uparrow$

2. $\text{Pt}+{\text{H}}_2{\text{SO}}_{4\left(\text{rozc}.\right)}\to \text{brak} \text{reakcji}$

3. $\text{Mg}+{\text{H}}_2{\text{SO}}_{4\left(\text{rozc}.\right)}\to {\text{MgSO}}_4+{\text{H}}_2\uparrow$

4. $\text{Cu}+{\text{H}}_3{\text{PO}}_4\to \text{brak} \text{reakcji}$

5. $\text{Zn}+2 \text{HBr}\to {\text{ZnBr}}_2+{\text{H}}_2\uparrow$

6. $\text{Hg}+{\text{H}}_3{\text{BO}}_3\to \text{brak} \text{reakcji}$

Przypomnij sobie, czego nie rozpisujemy na jony, pisząc równanie reakcji w formie jonowej lub jonowej skróconej.

1. $\text{Fe}+2 {\text{H}}_3{\text{O}}^{+}\to {\text{Fe}}^{2+}+2 {\text{H}}_2\text{O}+{\text{H}}_2\uparrow$

2. $—$

3. $\text{Mg}+2 {\text{H}}_3{\text{O}}^{+}\to {\text{Mg}}^{2+}+2 {\text{H}}_2\text{O}+{\text{H}}_2\uparrow$

4. $—$

5. $\text{Zn}+2 {\text{H}}_3{\text{O}}^{+}\to {\text{Zn}}^{2+}+2 {\text{H}}_2\text{O}+{\text{H}}_2\uparrow$

6. $—$

W przypadku pasywacji, z reguły nie zapisuje się równania reakcji chemicznej.

1. $\text{Bi}+{\text{H}}_3{\text{O}}^{+}\to \text{brak} \text{reakcji}$

2. $\text{Al}+{\text{H}}_3{\text{O}}^{+}+{{{\text{NO}}_3}^{-}}_{\left(\text{stęż}.\right)}\to \text{pasywacja}/\text{brak reakcji}$

3. $\text{Ca}+2 {\text{H}}_3{\text{O}}^{+}\to {\text{Ca}}^{2+}+2 {\text{H}}_2\text{O}+{\text{H}}_2\uparrow$

4. $\text{Cu}+4 {\text{H}}_3{\text{O}}^{+}+{{\text{SO}}_4}^{2-}\to {\text{Cu}}^{2+}+{\text{SO}}_2\uparrow + 6 {\text{H}}_2\text{O}$

5. $3 \text{Cu}+8 {\text{H}}_3{\text{O}}^{+}+2 {{\text{NO}}_3}^{-}\to 3 {\text{Cu}}^{2+}+2 \text{NO}\uparrow + 12 {\text{H}}_2\text{O}$

Spośród zastosowanych metali, tylko metale szlachetne reagują z kwasami o właściwościach silnie utleniających.

Bizmut jest metalem szlachetnym, ponieważ nie reaguje z kwasem solnym. Glin ulega pasywacji w reakcji z kwasem utleniającym ${{\text{HNO}}_3}_{\left(\text{stęż}.\right)}$. Wapń jest metalem aktywnym, ponieważ wypiera wodór z kwasu. Miedź jest metalem szlachetnym, gdyż reaguje z kwasami o właściwościach silnie utleniających (${\text{H}}_2{{\text{SO}}_4}_{\left(\text{stęż}.\right)}$ oraz ${{\text{HNO}}_3}_{\left(\text{rozc}.\right)}$) z wydzieleniem charakterystycznych tlenków.