Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
11
Pokaż ćwiczenia:
R1QBesiuzAbjR11
Ćwiczenie 1
Zaznacz prawidłową odpowiedź: Możliwe odpowiedzi: 1. Choroby dziedziczone autosomalnie w sposób recesywny, takie jak pląsawica Huntingtona, występują u ludzi, którzy są homozygotami allelu dominującego., 2. Prawdopodobieństwo wystąpienia galaktozemii u dziecka pary osób, które są heterozygotami recesywnymi wynosi 25%., 3. Objawy albinizmu mogą być bezpośrednim zagrożeniem życia dla osób cierpiących na tę chorobę., 4. Mukowiscydoza to choroba, w której zmienia się struktura czerwonych krwinek.
R1McsbTdAz1U711
Ćwiczenie 2
Schemat przedstawia dziedziczenie chorób genetycznych. Na górze schematu przedstawiono schematyczne postacie chorego ojca z jednym genem zdrowym, drugim wadliwym (heterozygota) i zdrowej matki z dwoma genami zdrowymi (homozygota recesywna). Gen zdrowy oznaczono kolorem fioletowym, gen chory kolorem czarnym. Pod spodem przedstawiono kombinacje dotyczące stanu zdrowia dzieci mogących urodzić się z tego związku. Pierwsza postać z lewej odziedziczyła jedne gen zdrowy, drugi chory i jest chora, druga podobnie (gen czarny i fioletowy). Dwie kolejne postaci odziedziczyły po rodzicach fioletowe geny i są zdrowe.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 2
RsAhnlcvsh9JZ
Heterozygota to: Możliwe odpowiedzi: 1. diploidalny zawierający dwa różne allele danego genu (Aa), 2. organizm diploidalny zawierający dwa jednakowe allele danego genu (AA - dominująca i aa – recesywna), 3. białko występujące w komórkach nerwowych, uczestniczące w przekazywaniu impulsów nerwowych oraz regulujące przebieg procesów transkrypcji, translacji i transportu komórkowego; kodowane przez gen IT15 leżący na krótkim ramieniu chromosomu 4, 4. nagła, losowa, skokowa zmiana w materiale genetycznym powstała samoistnie lub na skutek działania czynników mutagennych
R1WM7EW5ONCM411
Ćwiczenie 3
Pogrupuj choroby. choroby autosomalne recesywne Możliwe odpowiedzi: 1. albinizm, 2. pląsawica Huntingtona, 3. fenyloketonuria, 4. galaktozemia, 5. mukowiscydoza, 6. alkaptonuria, 7. anemia sierpowata choroby autosomalne dominujące Możliwe odpowiedzi: 1. albinizm, 2. pląsawica Huntingtona, 3. fenyloketonuria, 4. galaktozemia, 5. mukowiscydoza, 6. alkaptonuria, 7. anemia sierpowata
R17LU3pe9fj3x21
Ćwiczenie 4
Połącz w pary. Mukowiscydoza Możliwe odpowiedzi: 1. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem - charakterystyczne ciemnienie moczu, 2. Nadmierna produkcja śluzu w płucach, prowadząca do przewlekłych infekcji bakteryjnych, 3. Choroba neurodegeneracyjna, 4. Brak pigmentu w skórze, włosach i tęczówkach, 5. Utrudniony transport tlenu w tkankach wynikający z nieregularnej struktury erytrocytów, 6. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące grupę cukrów przyjmowanych z pożywieniem, co prowadzi do podwyższenia ich ilości we krwi do toksycznych stężeń, 7. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem Galaktozemia Możliwe odpowiedzi: 1. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem - charakterystyczne ciemnienie moczu, 2. Nadmierna produkcja śluzu w płucach, prowadząca do przewlekłych infekcji bakteryjnych, 3. Choroba neurodegeneracyjna, 4. Brak pigmentu w skórze, włosach i tęczówkach, 5. Utrudniony transport tlenu w tkankach wynikający z nieregularnej struktury erytrocytów, 6. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące grupę cukrów przyjmowanych z pożywieniem, co prowadzi do podwyższenia ich ilości we krwi do toksycznych stężeń, 7. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem Anemia sierpowata Możliwe odpowiedzi: 1. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem - charakterystyczne ciemnienie moczu, 2. Nadmierna produkcja śluzu w płucach, prowadząca do przewlekłych infekcji bakteryjnych, 3. Choroba neurodegeneracyjna, 4. Brak pigmentu w skórze, włosach i tęczówkach, 5. Utrudniony transport tlenu w tkankach wynikający z nieregularnej struktury erytrocytów, 6. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące grupę cukrów przyjmowanych z pożywieniem, co prowadzi do podwyższenia ich ilości we krwi do toksycznych stężeń, 7. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem Fenyloketonuria Możliwe odpowiedzi: 1. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem - charakterystyczne ciemnienie moczu, 2. Nadmierna produkcja śluzu w płucach, prowadząca do przewlekłych infekcji bakteryjnych, 3. Choroba neurodegeneracyjna, 4. Brak pigmentu w skórze, włosach i tęczówkach, 5. Utrudniony transport tlenu w tkankach wynikający z nieregularnej struktury erytrocytów, 6. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące grupę cukrów przyjmowanych z pożywieniem, co prowadzi do podwyższenia ich ilości we krwi do toksycznych stężeń, 7. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem Alkaptonuria Możliwe odpowiedzi: 1. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem - charakterystyczne ciemnienie moczu, 2. Nadmierna produkcja śluzu w płucach, prowadząca do przewlekłych infekcji bakteryjnych, 3. Choroba neurodegeneracyjna, 4. Brak pigmentu w skórze, włosach i tęczówkach, 5. Utrudniony transport tlenu w tkankach wynikający z nieregularnej struktury erytrocytów, 6. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące grupę cukrów przyjmowanych z pożywieniem, co prowadzi do podwyższenia ich ilości we krwi do toksycznych stężeń, 7. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem Albinizm Możliwe odpowiedzi: 1. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem - charakterystyczne ciemnienie moczu, 2. Nadmierna produkcja śluzu w płucach, prowadząca do przewlekłych infekcji bakteryjnych, 3. Choroba neurodegeneracyjna, 4. Brak pigmentu w skórze, włosach i tęczówkach, 5. Utrudniony transport tlenu w tkankach wynikający z nieregularnej struktury erytrocytów, 6. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące grupę cukrów przyjmowanych z pożywieniem, co prowadzi do podwyższenia ich ilości we krwi do toksycznych stężeń, 7. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem pląsawica Huntingtona Możliwe odpowiedzi: 1. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem - charakterystyczne ciemnienie moczu, 2. Nadmierna produkcja śluzu w płucach, prowadząca do przewlekłych infekcji bakteryjnych, 3. Choroba neurodegeneracyjna, 4. Brak pigmentu w skórze, włosach i tęczówkach, 5. Utrudniony transport tlenu w tkankach wynikający z nieregularnej struktury erytrocytów, 6. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące grupę cukrów przyjmowanych z pożywieniem, co prowadzi do podwyższenia ich ilości we krwi do toksycznych stężeń, 7. Brak lub uszkodzone enzymy metabolizujące wybrane aminokwasy przyjmowane z pożywieniem
R1PTxFEbhRRIo21
Ćwiczenie 5
Uzupełnij luki w tekście. Anemia sierpowata jest chorobą autosomalną 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa, której przyczyną jest mutacja 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa skutkująca zamianą kwasu glutaminowego na 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa. Mutacja ta zachodzi w genie kodującym 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa hemoglobiny. W wyniku tej mutacji powstaje tzw. hemoglobina 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa charakteryzująca się obniżonym powinowactwem wobec 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa. W warunkach 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa stężenia tlenu erytrocyty posiadające ten typ hemoglobiny przyjmują kształt 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa, ponieważ hemoglobina ulega 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa, w efekcie czego czerwone krwinki mogą ulec 1. recesywną, 2. punktowa, 3. S, 4. obniżonego, 5. autosomalną, nonsensowna, glicynę, tyrozynę, A, dwutlenku węgla, dysku, katalizie, denaturacji, powiększeniu, dominującą, 6. walinę, 7. polimeryzacji, 8. łańcuch B, 9. hemolizie, 10. tlenu, 11. sierpa
R17QsX9vjtlxc21
Ćwiczenie 6
Do poradni genetycznej zgłosił się mężczyzna, którego ojciec był albinosem, a mama nie. Ten mężczyzna nie cierpi na albinizm i planuje potomstwo ze zdrową kobietą. W całej, licznej rodzinie kobiety od pokoleń nikt nie chorował na albinizm.

Zaznacz poprawne słowa tak, aby zdania utworzyły spójną informację, którą mógłby otrzymać mężczyzna w poradni genetycznej, dotyczącą ryzyka wystąpienia albinizmu u jego przyszłego potomstwa. Zaznacz w każdym nawiasie właściwe określenie. U Pańskiej partnerki, która nie jest chora na albinizm, ani nie było w jej rodzinie takich przypadków, prawdopodobieństwo nosicielstwa jest (wysokie / #niskie). Pan (#może / nie może) być nosicielem tej choroby, ponieważ jest ona chorobą determinowaną przez gen znajdujący się na (#autosomie / chromosomie X / chromosomie Y). Dlatego (#mógł / nie mógł) go Pan odziedziczyć po swoim ojcu. W takim przypadku ryzyko wystąpienia tej choroby (tylko u synów / tylko u córek / #u dzieci bez względu na płeć) wyniosłoby (#25%/ 50% / 75%).
311
Ćwiczenie 7

Heterozygotyczna kobieta, chorująca na pląsawicę Huntingtona, ma czworo dzieci ze zdrowym mężczyzną. Uzupełnij krzyżówkę genetyczną i wykonaj poniższe polecenia.

R19C7NtqGiEFg1
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
  1. Określ sposób dziedziczenia pląsawicy Huntingtona.

  2. Podaj prawdopodobieństwo wystąpienia pląsawicy Huntingtona u dzieci opisanej pary.

311
Ćwiczenie 8

Zdrowej parze urodziło się dziecko, u którego zdiagnozowano mukowiscydozę – chorobę autosomalną warunkowaną obecnością wadliwego allelu recesywnego (m).

Określ genotypy rodziców dziecka, uzupełnij krzyżówkę genetyczną i podaj prawdopodobieństwo wystąpienia mukowiscydozy u kolejnego dziecka tej pary.

R1X7ftCyQMVLt
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.