Powyższa mapa przedstawia kierunki zależnej od człowieka migracji żuka Onthophagus taurus z terenów śródziemnomorskich do wschodnich Stanów Zjednoczonych i Australii. Introdukcja żuków do Australii była celowa i miała zmniejszyć populację much odżywiających się (podobnie jak O. taurus) odchodami krowimi. Do Stanów Zjednoczonych O. taurus zostały zawleczone przypadkowo. Czynniki środowiskowe obecne w nowych siedliskach spowodowały, że zagęszczenie populacji amerykańskich jest o dwa rzędy wielkości niższe niż australijskich. Po 50. latach od wprowadzenia żuków na nowe tereny owady te różnią się diametralnie. Różnice dotyczą wielkości ciała, płodności samic, ilości pokarmu, jaki matka dostarcza potomstwu, oraz wieku, w jakim samce wytwarzają wyrostki zwane „rogami” (w Stanach Zjednoczonych znacznie wcześniej).
Dla porównania zbadano żuki pochodzące z Hiszpanii w laboratorium, w warunkach imitujących amerykańskie i australijskie. Eksperyment trwał trzy tygodnie. W tym czasie samice zmieniły swoje zachowania dotyczące ilości dostarczanego młodym pokarmu, a przeżywalność młodych zmieniła się. Zmiany w warunkach sztucznych były porównywalne z tymi obserwowanymi w Stanach Zjednoczonych i Australii. Nie dotyczyły jednak niektórych cech, takich jak wiek wytwarzania przez samców „rogów”. Naukowcy stwierdzili, że zmiany wartości niektórych cech (podczas trwania eksperymentu) nie mogły wynikać z mutacji.
Indeks górny Na podstawie: S. Casasa i wsp., Rapid evolution and phenotypic plasticity: insights from horned beetles; Extended Evolutionary Synthesis; 2018. Indeks górny koniecNa podstawie: S. Casasa i wsp., Rapid evolution and phenotypic plasticity: insights from horned beetles; Extended Evolutionary Synthesis; 2018.
RPEjPi1ncypms1
Ćwiczenie 2
R147Ajxkue9W32
Ćwiczenie 3
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Na podstawie informacji do ćwiczenia 2 i własnej wiedzy uzupełnij poniższą tabelę. W odpowiednich komórkach umieść wartości cech (duża lub mała), jakimi powinny charakteryzować się żuki z poszczególnych siedlisk.
Średnia wielkość ciała osobnika, Płodność samic, Ilość pokarmu jaki matka dostarcza potomstwu
Cecha
O. taurus z USA
O. taurus z Australii
Średnia wielkość ciała osobnika
Płodność samic
Ilość pokarmu jaki matka dostarcza potomstwu
Tekst i ilustracja do ćwiczenia 4:
R15KmeoFjuICL
Powyższy wykres obrazuje wyniki serii doświadczeń mających na celu ocenę wpływu konkurencji wewnątrzgatunkowej i międzygatunkowej na zmiany ewolucyjne u rzęsy drobnej (Lemna minor) oraz spirodeli wielokorzeniowej (Spirodela polyrhiza). Linią przerywaną oznaczona jest konkurencja wewnątrzgatunkowa, linią ciągłą konkurencja międzygatunkowa.
Indeks górny Na podstawie: S. P. Hart i wsp., Effects of rapid evolution on species coexistence; PNAS; 2019. Indeks górny koniecNa podstawie: S. P. Hart i wsp., Effects of rapid evolution on species coexistence; PNAS; 2019.
R1MIPB0jd3dQy2
Ćwiczenie 4
2
Ćwiczenie 4
RdlNnmRUTuVn2
Tekst do ćwiczenia 5:
David Macneal, w popularnonaukowej książce „Robale rządzą światem” opisuje fascynujący przykład szybkich zmian ewolucyjnych dotyczących świerszczy Teleogryllus oceanicus zamieszkujących wyspy archipelagu Hawajów. Teleogryllus oceanicus zostały przywiezione na wyspy Kauai i Ohua z Fidżi, Tahiti i Samoa przez kolonistów, prawdopodobnie w roku 1877. Świerszcze z Fidżi, Tahiti i Samoa, jak większość świerszczy na świecie, wydają głośne dźwięki za pomocą obecnego na ich skrzydłach aparatu strydulacyjnego (narządu głosowego, w którym dźwięk powstaje poprzez pocieranie o siebie dwóch powierzchni różnych części ciała z odpowiednią częstotliwością, u świerszczy lewej i prawej pokrywy). Już w roku 2003, niemal wszystkie osobniki T. oceanicus z wyspy Kauai, oraz połowa z wyspy Ohua były zupełnie nieme, a ich aparaty strydulacyjne mocno zredukowane. Według naukowców do tak drastycznej zmiany doszło w zaledwie 20. pokoleń świerszczy. W pierwszej kolejności samce zaprzestały nawoływania samic za pomocą dźwięku, a następnie doszło do redukcji aparatów strydulacyjnych. Zaskakujące było odkrycie, że zmiany genetyczne, które doprowadziły do redukcji aparatów strydulacyjnych, miały zupełnie inny charakter w przypadku świerszczy z Kauai i Ohua. Przyczyną milczenia świerszczy okazała się mucha zwabiana przez nawoływania świerszczy i składająca w ich ciałach jaja, z których wykluwały się mięsożerne larwy. Co ciekawe, milczące świerszcze wykorzystują pozostałe, posiadające głos świerszcze, do zwabiania samic, po czym eliminują swojego konkurenta do rozrodu.
Indeks górny Na podstawie: David Macneal; Robale rządzą światem; 2017. Indeks górny koniecNa podstawie: David Macneal; Robale rządzą światem; 2017.
2
Ćwiczenie 5
R16APJCSrIipp2
Pasożytnictwo (gr. para – obok; sitismos – żywienie) to rodzaj związku antagonistycznego pomiędzy dwoma organizmami, w którym jeden z nich (pasożyt) czerpie korzyści z drugiego (gospodarza) ponoszącego straty.
Mutualizm to forma współżycia organizmów dwóch gatunków korzystna dla obu stron. Wzajemne zależności (np. zapewnienie pokarmu, tlenu, schronienia, mikroklimatu, obrony, lokomocji) są w mutualizmie bardziej lub mniej ścisłe.
RufSNXEV5WQ7T2
Ćwiczenie 6
Łączenie par. Na podstawie informacji do zadania 5 i własnej wiedzy, oceń poniższe zdania jako prawdziwe (P) lub fałszywe (F).. Redukcja aparatów strydulacyjnych u T. oceanicus, wyeliminowała nieme osobniki z rozrodu. Możliwe odpowiedzi: P, F. Opisywana zmiana ewolucyjna utrwaliła się dzięki doborowi płciowemu, ponieważ samice wybierają samce nieme – o większych szansach na przetrwanie. Możliwe odpowiedzi: P, F. Z tekstu wynika, że zmiany ewolucyjne dotyczące T. oceanicus z wysp Kauai i Ohuna dotyczą głównie samców tego gatunku. Możliwe odpowiedzi: P, F. Opisywana zmiana ewolucyjna jest wynikiem celowych zmian w materiale genetycznym świerszczy. Możliwe odpowiedzi: P, F
Łączenie par. Na podstawie informacji do zadania 5 i własnej wiedzy, oceń poniższe zdania jako prawdziwe (P) lub fałszywe (F).. Redukcja aparatów strydulacyjnych u T. oceanicus, wyeliminowała nieme osobniki z rozrodu. Możliwe odpowiedzi: P, F. Opisywana zmiana ewolucyjna utrwaliła się dzięki doborowi płciowemu, ponieważ samice wybierają samce nieme – o większych szansach na przetrwanie. Możliwe odpowiedzi: P, F. Z tekstu wynika, że zmiany ewolucyjne dotyczące T. oceanicus z wysp Kauai i Ohuna dotyczą głównie samców tego gatunku. Możliwe odpowiedzi: P, F. Opisywana zmiana ewolucyjna jest wynikiem celowych zmian w materiale genetycznym świerszczy. Możliwe odpowiedzi: P, F
Na podstawie informacji do ćwiczenia 5 i własnej wiedzy oceń poniższe zdania jako prawdziwe lub fałszywe.
Stwierdzenie
Prawda
Fałsz
Redukcja aparatów strydulacyjnych u T. oceanicus wyeliminowała nieme osobniki z rozrodu.
□
□
Opisywana zmiana ewolucyjna utrwaliła się dzięki doborowi płciowemu, ponieważ samice wybierają samce nieme – o większych szansach na przetrwanie.
□
□
Z tekstu wynika, że zmiany ewolucyjne dotyczące świerszczy T. oceanicus z wysp Kauai i Ohuna dotyczą głównie samców tego gatunku.
□
□
Opisywana zmiana ewolucyjna jest wynikiem celowych zmian w materiale genetycznym świerszczy.
□
□
31
Ćwiczenie 7
R14i9ZHza5q6K
Porównaj zachowania godowe świerszczy z wysp Tahiti i Kauai.
Opisywana zmiana ewolucyjna musi doprowadzić do zmiany w zakresie zachowań godowych świerszcza T. oceanicus z wysp Kauai i Ohuna. Świerszcze wydające dźwięki godowe są zjadane przez larwy muchy lub eliminowane przez samce nieme. Wydające dźwięk samce nie rozmnażają się, więc i nie przekazują swoich genów kolejnym pokoleniom. Dla przetrwania gatunku T.oceanicus na wyspach Kauai i Ohuna niezbędne będzie wytworzenie nowych zachowań godowych, bo gdy zabraknie samców wydających dźwięki, konieczne będzie wypracowanie innej strategii wabienia samic.
31
Ćwiczenie 8
RHaRpamH3IQnU
Pamiętaj, że stopień pokrewieństwa organizmów najprecyzyjniej określa się, badając i porównując ich materiały genetyczne.
Stwierdzenie jest niepoprawne. Zmiany genetyczne powodujące utratę zdolności wydawania dźwięków przez T. oceanicus pochodzące z wysp Kauai i Ohuna mają inny charakter. Oznacza to, że powstały niezależnie od siebie. Nie jest więc możliwe, że nową cechę świerszcze z wyspy Ohuna odziedziczyły po osobnikach pochodzących z Kauai.