Sprawdź się
Wymień pięć działań, które możesz wykonywać na co dzień, aby ograniczyć zużycie wody.
Powierzchnia dorzecza rzeki Czarnej wynosi 200 km². Na obszarze tym suma opadów rocznych wyniosła średnio 500 mm. Badając przepływy rzeki Czarnej, stwierdzono, że w ciągu roku odpłynęło z jej dorzecza 60 000 000 m³ wody. Stosując równanie bilansu wodnego, oblicz objętość wody w m³, która wyparowała z dorzecza rzeki Czarnej. Uwaga: w obliczeniach nie uwzględniaj retencji.
Poniższa mapa przedstawia potencjalne zasięgi suszy dla Polski. Wyobraź sobie, że jesteś agrometeorologiem. Opierając się na materiałach z lekcji, przygotuj krótką informację dla rolników na temat obszarów zagrożonych suszą i podaj przyczyny prognozowanych zagrożeń.
Zapoznaj się z poniższym tekstem i odpowiedz na pytania.
Polska zaliczana jest do krajów ubogich w zasoby wodne. Przeciętne zasoby wód w Polsce wynoszą około 60 mld m³, a w porach suchych ten poziom obniża się do 40 mld m³. Największe zasoby wód w Europie (w wartościach bezwzględnych) posiadają Norwegia (371 mld m³), Szwecja (196,5 mld m³), Francja (191 mld m³) i Niemcy (188 mld m³). Mniejsze zasoby wody niż Polska ma na przykład Irlandia (52,8 mld m³), Szwajcaria (52,4 mld m³) i Rumunia (39,6 mld m³). Na tle krajów Unii Europejskiej Polska charakteryzuje się niewielkimi rocznymi zasobami wodnymi. W przeliczeniu na 1 mieszkańca daje to roczny zasób wód o wielkości 1,6 dam³, podczas gdy w większości krajów europejskich zasoby wód słodkich kształtują się na poziomie powyżej 5 dam³ na 1 mieszkańca. Więcej wody w przeliczeniu na 1 mieszkańca mają m.in. Włochy (1,9), Niemcy (2,3), Hiszpania (2,4) czy Francja (2,9). Polska, mimo że jest położona w umiarkowanej strefie opadów, dysponuje bardzo niskimi zasobami wody na potrzeby produkcji rolnej. Zasoby wody są nie tylko rozmieszczone nierównomiernie na obszarze kraju, ale również nie w każdym roku są dostępne w optymalnym dla tej produkcji czasie i ilości, co obniża możliwość ich wykorzystania. W ostatnich latach nasilił się niedobór wody i związane z nim zjawisko suszy rolniczej, tj. deficyt zasobów wodnych na potrzeby roślin w profilu glebowym. W skali kraju 37,8% obszarów rolnych i leśnych jest silnie zagrożonych wystąpieniem suszy rolniczej, przy czym w dorzeczu Odry obszary takie stanowią 52%. Susza w Polsce występowała w cyklu pięcioletnim, jednak w ostatnich latach wystąpiła w: 2015, 2016, 2018, 2019 oraz w 2020 r. i obejmowała znaczne obszary kraju
.
Indeks dolny Źródło: Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Przeciwdziałanie niedoborom wody w rolnictwie, Warszawa 2020. Indeks dolny koniecŹródło: Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Przeciwdziałanie niedoborom wody w rolnictwie, Warszawa 2020.
1. Czy Polska ma mniejsze zasoby wód od niektórych krajów skandynawskich?
2. Jakie są główne problemy, jeżeli chodzi o zasoby wodne Polski na potrzeby produkcji rolnej?
3. Czy zjawisko suszy w Polsce w ostatnich latach było bardziej zintensyfikowane? Opisz krótko skalę tego zjawiska.