Sprawdź się
Na podstawie wiedzy o utworze Adama Mickiewicza i podanej ilustracji omów rolę, jaką w życiu Konrada Wallenroda odgrywał Halban.
Na podstawie wiedzy o utworze Adama Mickiewicza i opisu podanej ilustracji omów rolę, jaką w życiu Konrada Wallenroda odgrywał Halban.
Przypisz do wskazanych bohaterów podane niżej hasła, a następnie wyjaśnij, w jaki sposób pozwalają one scharakteryzować obie postaci.
Na podstawie podanego fragmentu utworu Adama Mickiewicza scharakteryzuj wpływ, jaki według Konrada wywierają na słuchaczu pieśni wajdeloty.
Konrad Wallenrod[...]
Znam ja was!...Każda piosnka wajdeloty
Nieszczęście wróży jak nocnych psów wycie:
Mordy, pożogi wyśpiewać lubicie,
Nam zostawiacie — chwałę i zgryzoty...
Jeszcze w kolebce, wasza pieśń zdradziecka
Na kształt gadziny obwija pierś dziecka
I wlewa w duszę najsroższe trucizny,
Głupią chęć sławy i miłość ojczyzny!...
Ona to idzie za młodzieńcem w ślady,
Jak zabitego cień nieprzyjaciela;
Zjawia się nieraz w pośrodku biesiady,
Aby krew mieszać w puchary wesela.
Słuchałem pieśni... zanadto, niestety!...
Stało się, stało... Znam cię zdrajco stary!
Wygrałeś!...Wojna, tryumf dla poety!
Dajcie mi wina, spełnią się zamiary!
Z podanego fragmentu Pieśni Wajdeloty wypisz cytaty, które zilustrują podane twierdzenia.
Konrad WallenrodPieśni Wajdeloty
[...]
O wieści gminna ! Ty arko przymierza
Między dawnymi i młodszymi laty:
W tobie lud składa broń swego rycerza,
Swych myśli przędzę i swych uczuć kwiaty.
Arko! tyś żadnym niezłamana ciosem,
Póki cię własny twój lud nie znieważy;
O pieśni gminna, ty stoisz na straży
Narodowego pamiątek kościoła,
Z archanielskimi skrzydłami i głosem —
Ty czasem dzierżysz i miecz archanioła.Płomień rozgryzie malowane dzieje,
Skarby mieczowi spustoszą złodzieje,
Pieśń ujdzie cało! Tłum ludzi obiega;
A jeśli podłe dusze nie umieją
Karmić ją żalem i poić nadzieją,
Ucieka w góry, do gruzów przylega
I stamtąd dawne opowiada czasy…
[…]
Słuchałem piosnek. Nieraz kmieć stuletni,
Trącając kości żelazem oraczemżelazem oraczem,
Stanął i zagrał na wierzbowej fletni
Pacierz umarłych; lub rymownym płaczem
Was głosił, wielcy ojcowie — bezdzietni.
Echa mu wtórzą. Ja słuchałem z dala.
Tym mocniej widok i piosnka rozżala,
Żem był jedynym widzem i słuchaczem.Jako w dzień sądny z grobowca wywoła
Umarłą przeszłość trąba archanioła,
Tak na dźwięk pieśni, kości spod mej stopy
W olbrzymie kształty zbiegły się i zrosły.
Z gruzów powstają kolumny i stropy,
Jeziora puste brzmią licznymi wiosły
I widać zamków otwarte podwoje,
Korony książąt, wojowników zbroje,
Śpiewają wieszcze, tańczy dziewic grono —
Marzyłem cudnie — srodze mię zbudzono![...]
Gdybym był zdolny własne ognie przelać
W piersi słuchaczów i wskrzesić postaci
Zmarłej przeszłości; gdybym umiał strzelać
Brzmiącymi słowy do serca spółbraci,
Może by jeszcze w tej jedynej chwili,
Kiedy ich piosnka ojczysta poruszy,
Uczuli w sobie dawne serca bicie,
Uczuli w sobie dawną wielkość duszy
I chwilę jedną tak górnie przeżyli,
Jak ich przodkowie niegdyś całe życie.
Wypisz z fragmentu Pieśni Wajdeloty przykłady wskazanych środków stylistycznych i omów ich funkcje.
Wyjaśnij, jak rozumiesz symboliczne porównanie pieśni narodowej do arki przymierza.
Na podstawie podanego fragmentu Konrada Wallenroda omów rolę, jaką Adam Mickiewicz przypisuje poecie i jego twórczości.
Konrad Wallenrod[...]
„Starcze! rozumiesz, co ten łoskot znaczy?
I czegóż myślisz? Masz nalaną czaszę,
Moja wypita… Starcze, w ręce wasze!”
Halban poglądał w milczeniu rozpaczy:
„Nie, ja przeżyję — i ciebie, mój synu!…
Chcę jeszcze zostać, zamknąć twe powieki,
I żyć — ażebym sławę twego czynu
Zachował światu, rozgłosił na wieki.
Obiegę Litwy wsi, zamki i miasta;
Gdzie nie dobiegę, pieśń moja doleci;
Bard dla rycerzy w bitwach, a niewiasta
Będzie ją w domu śpiewać dla swych dzieci;
Będzie ją śpiewać — i kiedyś w przyszłości
Z tej pieśni wstanie mściciel naszych kości!”
Wyjaśnij na podstawie Konrada Wallenroda, jaką funkcję pełni pieśń w życiu jednostki, a jaką – w życiu całego narodu.