Zaznacz poprawną odpowiedź. Co oznacza termin wariabilizm? Możliwe odpowiedzi: 1. Pogląd głoszący powszechną i ciągłą zmienność wszystkiego., 2. Pogląd głoszący, że najważniejszą cechą bytu jest bycie w logosie., 3. Pogląd głoszący, że wszelkie zdarzenia: stawanie się i przemijanie są iluzją.
Co oznacza termin wariabilizm?
Pogląd głoszący powszechną i ciągłą zmienność wszystkiego.
Pogląd głoszący, że najważniejszą cechą bytu jest bycie w logosie.
Pogląd głoszący, że wszelkie zdarzenia: stawanie się i przemijanie są iluzją.
ROPCql42gz0PZ1
Ćwiczenie 2
Zaznacz poprawne odpowiedzi. Czym był dla Heraklita logos? Możliwe odpowiedzi: 1. Logos to sens wszelkich przemian i walki przeciwieństw., 2. Logos to źródło chaosu., 3. Logos to zasada rozumności świata., 4. Logos to czynnik zmienny.
Czym był dla Heraklita logos?
Logos to sens wszelkich przemian i walki przeciwieństw.
Logos to źródło chaosu.
Logos to zasada rozumności świata.
Logos to czynnik zmienny.
11
Ćwiczenie 3
Odpowiedz na pytanie, jak należy rozumieć to zdanie Heraklita? Podaj własne przykłady, które będą przemawiały za prawdziwością tego zdania.
Wszystko płynie. (gr. pánta rhei).
RPvLdIjCLeY6G
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie, na czym polegała zasada zmienności świata. Czy rzeczywistość zastana jest w filozofii niezmienna? W jaki sposób stwierdzenie „wszystko płynie” odnosi się do koncepcji zmiany?
Najbardziej znanym elementem filozofii Heraklita jest koncepcja zmiany jako centralnego elementu świata. Heraklit określił to w słynnym zdaniu „niepodobna wstąpić dwukrotnie do tej samej rzeki” – bo już napłynęły do niej inne wody i ta rzeka nie jest już tą samą wodą. Nie można również opalać się pod tym samym niebem: słońce jest starsze niż poprzednim razem, a sfery niebieskie zdążyły się już przesunąć.
R1adsh9gXFX3C2
Ćwiczenie 4
Oznacz twierdzenia prawdziwe i fałszywe. Ogień nosi w sobie wzorcową parę przeciwieństwa życia i śmierci. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ogień dla Heraklita był arche – pierwszym elementem, z którego wszystko powstało, a on sam nie powstał z niczego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Główną oś kosmosu tworzą ogień i woda, a dzięki nim świat może się dalej różnicować. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Pierwszą przemianą ognia jest ziemia i powietrze. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Droga w dół oznacza, że zagęszczony ogień wilgotnieje i zamienia się w wodę. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Droga w górę sprowadza się do przekształcania morza w ogień. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Oznacz twierdzenia prawdziwe i fałszywe. Ogień nosi w sobie wzorcową parę przeciwieństwa życia i śmierci. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ogień dla Heraklita był arche – pierwszym elementem, z którego wszystko powstało, a on sam nie powstał z niczego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Główną oś kosmosu tworzą ogień i woda, a dzięki nim świat może się dalej różnicować. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Pierwszą przemianą ognia jest ziemia i powietrze. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Droga w dół oznacza, że zagęszczony ogień wilgotnieje i zamienia się w wodę. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Droga w górę sprowadza się do przekształcania morza w ogień. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Oznacz twierdzenia prawdziwe i fałszywe.
Twierdzenie
Prawda
Fałsz
Ogień nosi w sobie wzorcową parę przeciwieństwa życia i śmierci.
□
□
Ogień dla Heraklita był arche – pierwszym elementem, z którego wszystko powstało, a on sam nie powstał z niczego.
□
□
Główną oś kosmosu tworzą ogień i woda, a dzięki nim świat może się dalej różnicować.
□
□
Pierwszą przemianą ognia jest ziemia i powietrze.
□
□
Droga w dół oznacza, że zagęszczony ogień wilgotnieje i zamienia się w wodę.
□
□
Droga w górę sprowadza się do przekształcania morza w ogień.
□
□
RbsRst4WWFItf2
Ćwiczenie 5
Połącz w pary części zdań w ten sposób, by przedstawiały stanowisko epistemologiczne Heraklita. Prawdziwe poznanie jest możliwe jedynie poprzez Możliwe odpowiedzi: 1. przyjęcie postawy moralnej oraz rozwijanie poziomu duchowego i intelektualnego., 2. całkowite poleganie na zmysłach., 3. utwierdzanie się w przekonaniu o rozumności i zmienności świata. Ludzie ulegają iluzjom poprzez Możliwe odpowiedzi: 1. przyjęcie postawy moralnej oraz rozwijanie poziomu duchowego i intelektualnego., 2. całkowite poleganie na zmysłach., 3. utwierdzanie się w przekonaniu o rozumności i zmienności świata. Skuteczność poznania rozwija się poprzez Możliwe odpowiedzi: 1. przyjęcie postawy moralnej oraz rozwijanie poziomu duchowego i intelektualnego., 2. całkowite poleganie na zmysłach., 3. utwierdzanie się w przekonaniu o rozumności i zmienności świata.
Połącz w pary części zdań w ten sposób, by przedstawiały stanowisko epistemologiczne Heraklita. Prawdziwe poznanie jest możliwe jedynie poprzez Możliwe odpowiedzi: 1. przyjęcie postawy moralnej oraz rozwijanie poziomu duchowego i intelektualnego., 2. całkowite poleganie na zmysłach., 3. utwierdzanie się w przekonaniu o rozumności i zmienności świata. Ludzie ulegają iluzjom poprzez Możliwe odpowiedzi: 1. przyjęcie postawy moralnej oraz rozwijanie poziomu duchowego i intelektualnego., 2. całkowite poleganie na zmysłach., 3. utwierdzanie się w przekonaniu o rozumności i zmienności świata. Skuteczność poznania rozwija się poprzez Możliwe odpowiedzi: 1. przyjęcie postawy moralnej oraz rozwijanie poziomu duchowego i intelektualnego., 2. całkowite poleganie na zmysłach., 3. utwierdzanie się w przekonaniu o rozumności i zmienności świata.
Połącz w pary części zdań w ten sposób, by przedstawiały stanowisko epistemologiczne Heraklita.
całkowite poleganie na zmysłach., przyjęcie postawy moralnej oraz rozwijanie poziomu duchowego i intelektualnego., utwierdzanie się w przekonaniu o rozumności i zmienności świata.
Prawdziwe poznanie jest możliwe jedynie poprzez
Ludzie ulegają iluzjom poprzez
Skuteczność poznania rozwija się poprzez
RfojIykWqXsRe2
Ćwiczenie 6
Zaznacz poprawne odpowiedzi na pytanie. Które z poniższych zdań pozostają zgodne z etyką Heraklita? Możliwe odpowiedzi: 1. Filozofia powinna odpowiadać na pytanie, co człowiek powinien czynić., 2. Należy kierować się logosem i żyć zgodnie z naturą., 3. Rozum podpowiada człowiekowi, co trzeba czynić, aby być szczęśliwym., 4. Człowiek musi pragnąć jedynie przyjemności., 5. Ludzie myślący nie poszukują logosu, ponieważ jest on w nich.
Które z poniższych zdań pozostają zgodne z etyką Heraklita?
Filozofia powinna odpowiadać na pytanie, co człowiek powinien czynić.
Należy kierować się logosem i żyć zgodnie z naturą.
Rozum podpowiada człowiekowi, co trzeba czynić, aby być szczęśliwym.
Człowiek musi pragnąć jedynie przyjemności.
Ludzie myślący nie poszukują logosu, ponieważ jest on w nich.
31
Ćwiczenie 7
Zastanów się nad zmienną koncepcją rzeczywistości Heraklita i spróbuj przedstawić argumenty za nią przemawiające. Swoje przemyślenia zapisz w postaci krótkiej notatki.
RCdn8eC7wPayO
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie podstawowe założenia dotyczące rozważań Heraklita. Czy zdaniem tego filozofa w świecie istnieją elementy niezmienne, czy też wszystko, co istnieje, podlega zmianie?
Obserwacje zjawisk zachodzących w otaczającym nas świecie umacniają nas w przekonaniu, iż wszystko, co istnieje, podlega zmianie, zgodnie z rozważaniami Heraklita. Nieustające cykle przemian astronomicznych, takich jak pora dnia i nocy, zmiany pór roku, czy też procesy metaboliczne organizmów, przejawiające się w ich starzeniu, uzmysławiają nam, że wszystko podlega nieustannym przekształceniom. Również badania z zakresu fizyki, biologii umacniają nas w przekonaniu, że wszystkie materialne obiekty ulegają zmianom.
Praca domowa
31
Ćwiczenie 8
Wyjaśnij poniższy cytat.
1
Z tym logosem będącym zawsze nieobeznani są ludzie i przedtem, zanim go usłyszą, i wysłuchawszy pierwszy raz. Wszelkie bowiem rzeczy stają się według tego logosu, a oni podobni są do nieświadomych, doświadczając nawet słów i dzieł takich, jakie ja wykładam, zgodnie z naturą rozróżniając wszystko i tłumacząc, jak występuje. Przed innymi znów ludźmi ukryte jest to, co czynią na jawie, jak też zapominają o wszystkim, co śnili.
Rfg2vHneBmzYB
(Uzupełnij).
Jaka, według Heraklita, jest funkcja logosu w świecie? Co oznacz, że logos jest miarą wszechrzeczy? Zastanów się i na podstawie własnego doświadczenia opisz, kiedy jesteś w stanie dostrzec zmianę. Czy widzisz ją, znajdując się w danej chwili i w zastanej rzeczywistości? Jaką rolę przypisuje Heraklit filozofowi?
Zgodnie z powszechnym planem logosu wszystkie rzeczy stanowią wielką wspólnotę wszechświata, kosmosu, gdyż logos jest obecny we wszystkim. Mimo tego pozostaje dla większości ludzi ukryty i niezrozumiały. Człowiek potrzebuje czasu i doświadczenia, żeby dostrzec i zrozumieć zmianę. Heraklit jest pośrednikiem między powszechną zasadą świata a człowiekiem, jest natchnionym wieszczem, objawiającym ludziom tajemnicę świata. Zdaniem niektórych w tym kontekście logos jest rozumiany jako słowo, więc myśl filozofa jest koniecznym pośrednikiem w opisie struktury świata.