Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Sprawdź się

1
Pokaż ćwiczenia:
R1NIFiQkOZDFs1
Ćwiczenie 1
Przyporządkuj stwierdzenia do odpowiednich struktur. Czopki Możliwe odpowiedzi: 1. Zawierają jeden rodzaj barwnika wrażliwego na światło., 2. Mają niewielką czułość., 3. Siatkówka człowieka zawiera ich średnio 125 mln., 4. Zawierają trzy rodzaje barwników wrażliwych na światło., 5. Mają dużą czułość., 6. Siatkówka człowieka zawiera ich średnio 6 mln., 7. Odpowiadają za widzenie dzienne., 8. Odpowiadają za widzenie nocne. Pręciki Możliwe odpowiedzi: 1. Zawierają jeden rodzaj barwnika wrażliwego na światło., 2. Mają niewielką czułość., 3. Siatkówka człowieka zawiera ich średnio 125 mln., 4. Zawierają trzy rodzaje barwników wrażliwych na światło., 5. Mają dużą czułość., 6. Siatkówka człowieka zawiera ich średnio 6 mln., 7. Odpowiadają za widzenie dzienne., 8. Odpowiadają za widzenie nocne.
R1YwkEDPkLJUY1
Ćwiczenie 2
Plamka żółta to miejsce na siatkówce oka zwierząt naczelnych i kameleonów. Czym się charakteryzuje? Możliwe odpowiedzi: 1. dużą ilością pręcików i brakiem czopków, 2. dużą ilością czopków i brakiem pręcików, 3. dużą ilością czopków i pręcików, 4. brakiem fotoreceptorów
1
Ćwiczenie 3

Podczas drugiej wojny światowej piloci brytyjskiego RAF‑u (Królewskich Sił Powietrznych, ang. Royal Air Force) spożywali duże ilości jagód i borówek w celu poprawienia widzenia nocnego. Dobroczynny wpływ antocyjanów zawartych w borówkach i jagodach został następnie wielokrotnie potwierdzony naukowo. Związki te przyspieszają regenerację barwnika wzrokowego.

Indeks górny Na podstawie: Yuri Nomi, Keiko Iwasaki‑Kurashige, Hitoshi Matsumoto, Therapeutic Effects of Anthocyanins for Vision and Eye Health, „Molecule” 2019, nr 24(18), s. 3311. Indeks górny koniec

RVnAb7GXihpvq
Możliwe odpowiedzi: 1. Wspomniana w tekście regeneracja barwnika wzrokowego zachodzi w czopkach., 2. Antocyjany zawarte w borówkach przyspieszają połączenie 11-cis retinalu z opsyną., 3. Antocyjany zawarte w borówkach przyspieszają połączenie trans retinalu z opsyną., 4. Antocyjany zawarte w borówkach przyspieszają regenerację rodopsyny, która zachodzi w ciemności.
2
Ćwiczenie 4

Poniższy wykres przedstawia absorpcję światła przez barwniki receptorowe czopków i pręcików. Przerywaną linią oznaczono absorpcję rodopsyny pręcików. We wszystkich rodzajach czopków część białkowa wiąże się z 11-cis-retinalem.

R14r57vWp9IzR
Grafika przedstawia krzywe spektrum absorpcji światła przez barwniki zawarte w ludzkich pręcikach i czopkach. Na osi X wykresu zaznaczono zakres absorpcji znormalizowanej w przedziale od zero do stu, w odstępach co 50, natomiast na osi x oznaczono długość fali w nanometrach. Oś zaczyna się na wartości zero, a kończy się osiągając wartość 700. Przy wartości iksowej równej czterysta oznaczono kolor fioletowy, zakres pomiędzy wartością czterysta a pięćset podpisano jako kolor niebieski, wartość około czterysta siedemdziesiąt do pięćset oznacza błękit, a powyżej pięćset – zielony. Dla wartości powyżej pięćset pięćdziesiąt, a poniżej sześciuset oznaczono kolor żółty, natomiast zakres powyżej sześciuset do siedmiuset oznacza kolor czerwony. Pierwsza krzywa o niebieskim kolorze oznaczona literą K zaczyna się przy wartości iksowej równej zero i igrekowej równej około sześćdziesiąt. Następnie rośnie do osiągnięcia wartości x równej 420 i y równej 100, by równomiernie spadać do wartości iksowej równej pięćset trzydzieści i y równej zero. Następna krzywa zaznaczona czarną, przerywaną linią i oznaczona jako Pr rozpoczyna się przy wartości x równej czterysta oraz y równej około trzydzieści. Osiąga ona wartość maksymalną przy iksie równym 498, by później powoli spadać do osiągnięcia zera w iksie równym 600. Kolejna krzywa oznaczona kolorem zielonym i podpisana literą Ś rozpoczyna się przy wartości x równej 400 i y równej około 30. Rośnie ona powoli do osiągnięcia maksimum w iksie równym 534, by spaść do wartości minimalnej równej około 650. Ostatnia krzywa oznaczona kolorem czerwonym i literką D również rozpoczyna się przy wartości x równej 400 i y równej 30. Początkowo jej wartość spada, by w okolicach wartości x równej 450 rozpocząć wzrost aż do osiągnięcia maksimum dla wartości x równej 564. Następnie gwałtownie opada do wartości bliskiej 680.
Krzywe spektrum absorpcji światła o krótkiej (K), średniej (Ś) i długiej (D) długości fali przez barwniki zawarte w ludzkich pręcikach (Pr) i czopkach.
Źródło: Masur, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
RqbjOiNxIOzTk
Istnieją trzycztery rodzaje światłoczułych receptorów. Za różnice w długości pochłanianej fali świetlnej odpowiada białkowaniebiałkowa część barwnika światłoczułego. Fala świetlna o długości 350 nm i 700 nm pobudza receptory odpowiedzialnenie pobudza receptorów odpowiedzialnych za widzenie nocne. Największe zagęszczenie czopków występuje w plamce ślepejżółtej.
21
Ćwiczenie 5
1

Poniższy schemat przedstawia chemiczne podstawy widzenia. Zewnętrzne części komórek pręcikowych zawierają światłoczułą rodopsynę. Przejście formy cis-retinalu w formę trans powoduje zmiany konformacyjne jego cząsteczki, skutkujące wytworzeniem impulsu nerwowego.

R1Yh9NZgAPY95
Ilustracja
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RzNdtnUHB6pOo
Zewnętrzna część komórki pręcikowej Możliwe odpowiedzi: 1. 2, 2. 5, 3. I, 4. 1 Moment odłączenia opsyny od części niebiałkowej Możliwe odpowiedzi: 1. 2, 2. 5, 3. I, 4. 1 Moment działania na rodopsynę promieni świetlnych Możliwe odpowiedzi: 1. 2, 2. 5, 3. I, 4. 1 Moment odtworzenia kompletnej rodopsyny Możliwe odpowiedzi: 1. 2, 2. 5, 3. I, 4. 1
RaI74wvCNJ5Za
Elementy do uszeregowania: 1. Powstanie impulsu nerwowego., 2. Dalsze pobudzenie pręcików w wyniku resyntezy., 3. Rozpad luminorodopsyny na 11-trans-retinal i opsyne., 4. Przekształcenie rodopsyny w lumirodopsynę.
2
Ćwiczenie 6
R1cvEzRe4tlxM2
Łączenie par. Na podstawie schematu i informacji zamieszczonych w ćwiczeniu nr 5 oraz własnej wiedzy oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń.. Opsyna odłącza się wyłącznie od formy trans-retinalu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Opsyna połączona z którąkolwiek formą retinalu występuje jedynie w zewnętrznej części komórek pręcikowych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Przejście 11-trans-retinalu do 11-cis-retinalu jest procesem jednoetapowym.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Światło powoduje zmianę struktury retinalu z wyprostowanej na wygiętą.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
RJGHYDBVJ4BVS
Łączenie par. Na podstawie własnej wiedzy oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń.. Opsyna odłącza się wyłącznie od formy trans retinalu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Opsyna połączona z którąkolwiek formą retinalu występuje jedynie w zewnętrznej części komórek pręcikowych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Przejście 11-trans-retinalu do 11-cis-retinalu jest procesem jednoetapowym.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Światło powoduje zmianę struktury retinalu z wyprostowanej na wygiętą.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 7
R1C3T7L2pOgoA
Na podstawie informacji do ćwiczenia 5 i własnej wskaż, jaką liczbą oznaczony jest etap resyntezy barwnika wzrokowego, na który pozytywny wpływ ma spożywanie żółtych, pomarańczowych i czerwonych warzyw. Swoją odpowiedź uzasadnij. (Uzupełnij).
3
Ćwiczenie 7
R1aaDcEODKrAi
Połącz pojęcia z właściwymi definicjami. Opsyny Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organiczny należący do aldehydów, który wchodzi w skład barwnika wzrokowego – rodopsyny; występuje w dwóch formach izomerycznych cis i trans; forma trans retinalu generuje impuls nerwowy przekazywany nerwem wzrokowym do ośrodków wzrokowych mózgu., 2. Grupa glikoprotein będących składnikami światłoczułych barwników biorących udział w procesie widzenia; oprócz opsyny w rodopsynie pręcików w czopkach znajdują się trzy opsyny (pojedynczy czopek zawiera tylko jeden rodzaj opsyn); opsyny te, łącząc się z retinalem, tworzą barwniki absorbujące światło., 3. Inaczej: purpura wzrokowa, czerwień wzrokowa; wrażliwy na światło organiczny związek chemiczny występujący w narządach wzroku głowonogów, stawonogów i kręgowców. Retinal Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organiczny należący do aldehydów, który wchodzi w skład barwnika wzrokowego – rodopsyny; występuje w dwóch formach izomerycznych cis i trans; forma trans retinalu generuje impuls nerwowy przekazywany nerwem wzrokowym do ośrodków wzrokowych mózgu., 2. Grupa glikoprotein będących składnikami światłoczułych barwników biorących udział w procesie widzenia; oprócz opsyny w rodopsynie pręcików w czopkach znajdują się trzy opsyny (pojedynczy czopek zawiera tylko jeden rodzaj opsyn); opsyny te, łącząc się z retinalem, tworzą barwniki absorbujące światło., 3. Inaczej: purpura wzrokowa, czerwień wzrokowa; wrażliwy na światło organiczny związek chemiczny występujący w narządach wzroku głowonogów, stawonogów i kręgowców. Rodopsyna Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organiczny należący do aldehydów, który wchodzi w skład barwnika wzrokowego – rodopsyny; występuje w dwóch formach izomerycznych cis i trans; forma trans retinalu generuje impuls nerwowy przekazywany nerwem wzrokowym do ośrodków wzrokowych mózgu., 2. Grupa glikoprotein będących składnikami światłoczułych barwników biorących udział w procesie widzenia; oprócz opsyny w rodopsynie pręcików w czopkach znajdują się trzy opsyny (pojedynczy czopek zawiera tylko jeden rodzaj opsyn); opsyny te, łącząc się z retinalem, tworzą barwniki absorbujące światło., 3. Inaczej: purpura wzrokowa, czerwień wzrokowa; wrażliwy na światło organiczny związek chemiczny występujący w narządach wzroku głowonogów, stawonogów i kręgowców.
31
Ćwiczenie 8

W lutym 2020 r. na łamach czasopisma „Cell Death & Differentiation” opublikowano artykuł dotyczący wpływu czynników komórkowych na biosyntezę rodopsyny w siatkówce u muszki owocówki (Drosophila melanogaster) i myszy (Mus musculus). W obrębie siateczki śródplazmatycznej szorstkiej zlokalizowano szereg białek (EMC, EMC5 i EMC6), których brak skutkował zatrzymaniem syntezy rodopsyny. Skądinąd wiemy, że białkowa część rodopsyny (opsyna) nie powstaje na rybosomach cytoplazmatycznych.

Indeks górny Na podstawie: Liangyao Xiong, Lin Zhang, Yeming Yang i in., ER Complex Proteins are Required for Rhodopsin Biosynthesis and Photoreceptor Survival in Drosophila and mice, „Cell Death & Differentiation” 2020, nr 27, s. 646–661. Indeks górny koniec

RMcbJcnKN7ahG
Przeanalizuj powyższą informację. W jaki sposób można powiązać miejsce biosyntezy rodopsyny w komórkach siatkówki z miejscem pełnienia jej funkcji. Uwzględnij fakt, że opsyna jest białkiem transbłonowym. (Uzupełnij).
Animacja
Dla nauczyciela