Połącz rodzaj białka z jego funkcją biologiczną. białka enzymatyczne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka strukturalne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka zapasowe Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka transportujące Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka hormonalne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka receptorowe Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka kurczliwe Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka obronne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi
Połącz rodzaj białka z jego funkcją biologiczną. białka enzymatyczne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka strukturalne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka zapasowe Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka transportujące Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka hormonalne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka receptorowe Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka kurczliwe Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi białka obronne Możliwe odpowiedzi: 1. reakcja na bodźce chemiczne, 2. transport substancji, 3. składniki budulcowe komórek i tkanek, 4. udział w reakcjach ruchowych, 5. ochrona przed patogenami, 6. forma zapasowa aminokwasów, 7. regulacja aktywności na poziomie całego organizmu, 8. łączą się z innymi różnymi substancjami chemicznymi
REmGfYsefpaPh1
Ćwiczenie 2
Przeciągnij brakujące wyrazy w odpowiednie miejsca w tekście. Metabolizm komórek uzależniony jest od białek 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna, które wykazują właściwości 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna. Część z nich, np. 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna, bierze udział w trawieniu białek dostarczanych w pożywieniu, zaś inne, jak np. 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna, katalizują proces rozkładu nadtlenku wodoru do wody i tlenu.
Przeciągnij brakujące wyrazy w odpowiednie miejsca w tekście. Metabolizm komórek uzależniony jest od białek 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna, które wykazują właściwości 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna. Część z nich, np. 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna, bierze udział w trawieniu białek dostarczanych w pożywieniu, zaś inne, jak np. 1. elastyna, 2. bilirubina, 3. aldolaza, 4. hydrofobowe, 5. katalaza, 6. kurczliwe, 7. budulcowych, 8. enzymatycznych, 9. albumina, 10. obronnych, 11. miozyna, 12. pepsyna, 13. katalityczne, 14. seryna, katalizują proces rozkładu nadtlenku wodoru do wody i tlenu.
ROU0Zn26AC0Gx1
Ćwiczenie 3
Łączenie par. Zaznacz w tabeli zdania prawdziwe i fałszywe.. Hemoglobina magazynuje tlen.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Aktyna i miozyna są białkami kurczliwymi.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W przeważającej części białka enzymatyczne są białkami globularnymi.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kolagen, elastyna i insulina należą do białek strukturalnych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kazeina jest białkiem transportującym.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Zaznacz w tabeli zdania prawdziwe i fałszywe.. Hemoglobina magazynuje tlen.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Aktyna i miozyna są białkami kurczliwymi.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W przeważającej części białka enzymatyczne są białkami globularnymi.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kolagen, elastyna i insulina należą do białek strukturalnych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kazeina jest białkiem transportującym.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
RDXvRsv3wg4YJ2
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj białka do odpowiednich opisów. Peptyd o działaniu ogólnoustrojowym, odgrywa rolę w metabolizmie węglowodanów. Możliwe odpowiedzi: 1. elastyna, 2. insulina, 3. owoalbumina, 4. kolagen Białko fibrylarne, które po rozciągnięciu odzyskuje swój pierwotny kształt. Możliwe odpowiedzi: 1. elastyna, 2. insulina, 3. owoalbumina, 4. kolagen Wysokowartościowe białko będące fosfoglikoproteiną. Możliwe odpowiedzi: 1. elastyna, 2. insulina, 3. owoalbumina, 4. kolagen
Przyporządkuj białka do odpowiednich opisów. Peptyd o działaniu ogólnoustrojowym, odgrywa rolę w metabolizmie węglowodanów. Możliwe odpowiedzi: 1. elastyna, 2. insulina, 3. owoalbumina, 4. kolagen Białko fibrylarne, które po rozciągnięciu odzyskuje swój pierwotny kształt. Możliwe odpowiedzi: 1. elastyna, 2. insulina, 3. owoalbumina, 4. kolagen Wysokowartościowe białko będące fosfoglikoproteiną. Możliwe odpowiedzi: 1. elastyna, 2. insulina, 3. owoalbumina, 4. kolagen
RGFRzXPMP4VEO2
Ćwiczenie 5
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
21
Ćwiczenie 6
Na rysunkach A i B przedstawiono ułożenie kolagenu w skórze. Wskaż, który rysunek przedstawia skórę młodą, a który skórę dojrzałą.
RXvKmsK2hQWxE
A Schematyczny rysunek skóry, która jest napięta i kolagen wypełnia całą warstwę. B Schematyczny rysunek skóry, która jest pofałdowana i kolagen nie wypełnia całej warstwy, jest go znacznie mniej.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1XE9xjcPG6u2
(Uzupełnij).
Kolagen to białko, które wpływa na elastyczność i jędrność skóry. Wraz z wiekiem ilość kolagenu w organizmie maleje, a włókna kolagenowe ulegają fragmentaryzacji, przez co stają się mniej elastyczne i odporne na urazy. W rezultacie następuje proces starzenia się skóry – ciało traci sprężystość, a na twarzy pojawiają się zmarszczki.
A – skóra młoda, B – skóra dojrzała. Wraz z wiekiem skóra się starzeje. Obserwuje się wtedy niszczenie włókien kolagenowych, które odpowiadają za elastyczność skóry.
211
Ćwiczenie 7
Hemoglobina pełni istotną rolę nie tylko w transporcie tlenu, ale także w transporcie COIndeks dolny 22 z tkanek do płuc. Około 10% COIndeks dolny 22 przenoszone jest w postaci rozpuszczonej we krwi, natomiast ~30% w postaci związanej z grupami aminowymi białek, a ~60% w postaci jonów wodorowęglanowych (IV) (HCOIndeks dolny 33Indeks górny --). Ponadto hemoglobina odgrywa również znaczącą rolę w transporcie tlenku azotu (NO), którego główna rola w układzie krwionośnym polega na rozszerzaniu naczyń krwionośnych. (…) Hemoglobina oprócz swej podstawowej funkcji transportowej uczestniczy również w wielu innych procesach, przy czym niektóre z tych aktywności mogą mieć znaczenie fizjologiczne. Chociaż nie jest białkiem enzymatycznym, hemoglobina w niektórych przypadkach wykazuje działanie pseudoenzymatyczne, np. wykazuje aktywność katalazy. (…) Hemoglobina ma również aktywność peroksydazową. (…) Hemoglobina jest jednak 10–100 razy mniej aktywna niż właściwe peroksydazy.
Indeks górny Źródło: Ewa Zapora, Iwona Jarocka, Hemoglobina – źródłem reaktywnych form tlenu, Postepy Hig Dosw, 67, 2013, 216. Indeks górny koniecŹródło: Ewa Zapora, Iwona Jarocka, Hemoglobina – źródłem reaktywnych form tlenu, Postepy Hig Dosw, 67, 2013, 216.
R1F3otyudCt9s
(Uzupełnij).
Uwzględniając kluczową funkcję hemoglobiny, zastanów się, w jaki sposób jej niedobór może wpływać na funkcjonowanie organizmu człowieka.
Funkcje hemoglobiny:
transportowa: transport tlenu, dwutlenku węgla z tkanek do płuc, tlenku azotu;
pseudoenzymatyczna, np. wykazuje aktywność katalazy i peroksydazową.
Niedobór hemoglobiny zaburza wymianę gazową oraz ogranicza zaopatrywanie komórek w tlen. Niedostateczną ilość tego białka obserwuje się podczas anemii, której objawami są: bladość skóry, szybkie męczenie się, bóle i zawroty głowy, mroczki przed oczami czy senność.
311
Ćwiczenie 8
Białka transportowe odpowiedzialne są za transport cząsteczek i jonów przez błony biologiczne, niestety nie są one selektywne dla metali ciężkich.
Metale ciężkie stanowią bardzo różnorodną grupę pierwiastków, charakteryzujących się specyficznymi właściwościami fizykochemicznymi i biologicznymi. Grupa ta obejmuje zarówno metale i metaloidy balastowe, niepełniące funkcji biologicznych, takie jak Cd, Pb, As i Sb, jak i mikroelementy, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania komórek organizmów żywych, takie jak Zn, Mn, Cu, Co, Fe, Mo i Ni. Chociaż wszystkie mikroelementy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania komórek, nadmiar jonów każdego metalu ciężkiego w komórkach powoduje efekty toksyczne.
RrvXhpa2i6uHI
Lokalizacja i specyficzność substratowa białek transportujących MTP (białka tolerancji na metale, ang. metal tolerance proteins) w komórkach roślin.
Wyjaśnij, jaka jest rola białek transportujących w utrzymaniu prawidłowego poziomu jonów żelaza i jonów kadmu w komórce. W oparciu o dostępne źródła wyjaśnij, jakie znaczenie ma akumulowanie kadmu i żelaza w wakuoli. (Uzupełnij).
Zwróć uwagę na kategorię metali, do jakich należą żelazo i kadm. Przeanalizuj na schemacie drogi przemieszczania się metali ciężkich w komórce między poszczególnymi strukturami komórkowymi.
Białka transportujące warunkują utrzymanie wewnątrzkomórkowej homeostazy jonów metali ciężkich, niezbędnej dla prawidłowego funkcjonowania komórek. Kationy żelaza i kadmu akumulowane są w wakuoli. Akumulacja kationów kadmu związana jest z ochroną komórki przed toksycznym wpływem tego pierwiastka, natomiast w przypadku kationów żelaza wakuola pełni rolę jego wewnątrzkomórkowego rezerwuaru. Dzięki temu w warunkach środowiskowych ubogich w jony żelaza zmagazynowane w wakuoli jony mogą zostać wykorzystane do przeprowadzenia różnorodnych reakcji metabolicznych.
