Sprawdź się
Przyporządkuj trasy łączące dwa miasta do odpowiednich kategorii dróg (stan na maj 2020 roku).
Szczecin – Legnica, Olsztyn – Suwałki, Katowice – Kraków, Warszawa – Białystok, Wrocław – Katowice, Warszawa – Siedlce, Wrocław – Łódź, Warszawa – Olsztyn, Lublin – Rzeszów
Autostrada | |
---|---|
Droga ekspresowa | |
Inna droga |
Oceń, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
Rozwój polskich autostrad i dróg ekspresowych bez UE byłby bardzo trudny, a najprawdopodobniej w ogóle niemożliwy do udźwignięcia dla państwa. | □ | □ |
W Polsce w latach 2004–2019 nastąpiło ponadpięciokrotne wydłużenie sieci autostrad i dróg ekspresowych. | □ | □ |
Część autostrad stworzonych w latach 2004–2020 została sfinansowana w oparciu o model koncesyjny, a więc przy udziale kapitału prywatnego. | □ | □ |
Znakomita większość dróg ekspresowych została wybudowana w latach 2004–2020 z unijnego Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Technologie”. | □ | □ |
W 2020 roku pobór opłat na płatnych autostradach był w całości oparty na systemie pozycjonowania satelitarnego. | □ | □ |
Na podstawie dostępnych źródeł wiedzy wskaż wady polskiej sieci autostrad i dróg ekspresowych.
Na podstawie poniższej tabeli wskaż rok, który był szczególny pod względem wysokości nakładów na budowę autostrad i dróg ekspresowych oraz wyjaśnij – korzystając z różnych źródeł informacji geograficznej – dwie główne przyczyny takiego stanu rzeczy.
Rok | Krajowy Fundusz Drogowy (w zł) |
---|---|
2004 | 875 314,90 |
2005 | 2 878 383,40 |
2006 | 4 721 886,10 |
2007 | 3 074 605,20 |
2008 | 1 950 770,80 |
2009 | 10 111 188,70 |
2010 | 16 937 016,50 |
2011 | 23 650 966,20 |
2012 | 19 656 028,50 |
2013 | 10 507 274,90 |
Jednym z najczęściej pojawiających się zarzutów wobec realizacji programu sieci autostrad i dróg ekspresowych są wysokie koszty budowy. Koszty są wysokie, mimo że Polska ma korzystne ukształtowanie terenu i nie ma konieczności inwestowania w wiele mostów i tuneli. Na podstawie poniższego tekstu oraz własnej wiedzy wskaż dwa sposoby redukcji kosztów inwestycji drogowych.
Łukasz Madej: Jak to jest naprawdę: polskie autostrady, w sensie ich budowania, są jednymi z najdroższych w Europie czy jednak nie?
Jarosław Wielopolski: Rzeczywiście, wydaje się, że w kraju, w którym średnie wynagrodzenie jest znacznie niższe niż w zachodniej części Europy, budowy powinny być zdecydowanie tańsze. Prawda jest taka, że ceny są podobne i naprawdę można dobrać przykłady uzasadniające tezę o ich znacznie wyższym koszcie, jak i odwrotnie. Wszystko można również uzasadnić statystykami, zgodnie z powiedzeniem, iż człowiek i koń mają średnio trzy nogi.
W naszym raporcie o stanie polskich autostrad na przestrzeni ostatnich 25 lat wspominaliśmy o różnych niepotrzebnych wydatkach, takich jak choćby nadmiernie rozbudowane ekrany czy trudności formalne w uzyskaniu wszelkich wymaganych pozwoleń. Dodatkowe koszty generują także przedłużające się procedury administracyjne. Kolejne czynniki wpływające na wysokość cen to kumulacja robót na drogach i kolejach w tym samym czasie oraz coraz bardziej dotkliwy problem braku rąk do pracy.
Istotne są także kwestie związane z logistyką dostaw kruszywa. Ceny jednak mimo wszystko nie szybują tak bardzo, jakby się mogło wydawać, bo nasz rynek jest bardzo szeroko, żeby nie powiedzieć – za szeroko otwarty na światową konkurencję. Jedni, widząc absolutnie nieelastyczne podejście zamawiających, schodzą z rynku, inni natychmiast na to miejsce wchodzą, licząc, że to właśnie im się uda. Podsumowując, wydaje mi się, że ceny budowy autostrad nie odbiegają od tych na Zachodzie. Gdyby jednak zarządzać nimi w zgodzie ze standardami FIDIC, czyli zgodnie ze sprawiedliwym podziałem ryzyka, oraz znosząc bariery administracyjne, można by było budować je znacznie taniej.
Indeks górny Ł. Madej, Polskie autostrady można budować znacznie taniej – cz. I, 11.02.2018, inzynieria.com (dostęp 2.07.2021). Indeks górny koniecŁ. Madej, Polskie autostrady można budować znacznie taniej – cz. I, 11.02.2018, inzynieria.com (dostęp 2.07.2021).
Na mapie przedstawiono przebieg nowej trasy szybkiego ruchu – Via Carpatia, która ma stanowić na większości odcinków część transeuropejskiej sieci transportowej TEN‑T. Jest to obecnie priorytet infrastruktury drogowej Polski, którego koszt budowy szacowany jest na 30 mld PLN. Trasa może stać się nowym połączeniem północy z południem Europy, integrującym systemy transportowe Litwy, Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Grecji i Turcji.
W niedalekiej przyszłości planowana jest budowa trasy szybkiego ruchu – Via Carpatia, która ma stanowić na większości odcinków część transeuropejskiej sieci transportowej TEN‑T. Jest to obecnie priorytet infrastruktury drogowej Polski, którego koszt budowy szacowany jest na 30 mld PLN. Trasa może stać się nowym połączeniem północy z południem Europy, integrującym systemy transportowe Litwy, Polski, Słowacji, Ukrainy, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Grecji i Turcji.
Na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej przedstaw trzy argumenty za i przeciw planowanej inwestycji.