Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

R14nFdAK7qMD71

Ćwiczenie 1

Łączenie par. Zweryfikuj, które ze zdań są prawdziwe, a które fałszywe.. W cząsteczce etynu atomy węgla mają ten sam typ hybrydyzacji sp.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kształt chmury elektronowej wokół atomów węgla w cząsteczce etynu jest trygonalny.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Etyn jest pierwszym węglowodorem w szeregu homologicznym alkenów.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu występuje wiązanie kowalencyjne spolaryzowane.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Masa molowa etynu wynosi 26

\frac{g}{mol}

.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wiązanie potrójne pomiędzy atomami węgla w cząsteczce etynu składa się z jednego wiązania typu

π

oraz dwóch wiązań typu

σ

.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

R7COd7yx25nKV1

Ćwiczenie 2

Ćwiczenie 3

Fluorowodór można otrzymać z jego soli. W tym celu wykorzystuje się minerał o nazwie fluoryt (fluorek wapnia). Reakcję tę przeprowadza się w naczyniu wykonanym z platyny lub ołowiu ze względu na właściwości produktu.

{CaF}_{2} + H_{2} {SO}_{4} \to {CaSO}_{4} + 2 HF

Ile fluorowodoru w gramach można otrzymać z 50 g fluorytu? Załóż 100% wydajności reakcji chemicznej. Prawidłowa odpowiedź podana jest z dokładnością do 0,1 g.

R14uQIRlvemAt

RCwVoGrwAndFF

{CaF}_{2} + H_{2} {SO}_{4} \to {CaSO}_{4} + 2 HF

1 mol

{CaF}_{2}

daje 2 mole

HF

M_{{CaF}_{2}} = 78 \frac{g}{mol} M_{HF} = 20 \frac{g}{mol}

78 g — 2 \cdot 20 g

50 g — x

x = \frac{50 g \cdot 2 \cdot 20 g}{78 g} = 25,64 g

Ćwiczenie 4

Do reakcji otrzymania fluorowodoru z fluorytu użyto 100 cmIndeks górny 3 stężonego kwasu siarkowego(VI) (96%) o gęstości 1,83 $\frac{g}{{cm}^{3}}$ oraz stechiometryczną ilość fluorytu. Proces zachodzi z wydajnością 90%. Jaka była masa otrzymanego fluorowodoru? Wynik podaj z dokładnością do 0,01 g.

{CaF}_{2} + H_{2} {SO}_{4} \to {CaSO}_{4} + 2 HF

R15Ba8A8bcYEW

RvpKwLZummUOc

Wzór na gęstość $d = \frac{m}{V}$ . Zwróć uwagę na stosunek molowy reagentów.

Korzystając ze wzoru na gęstość $d = \frac{m}{V}$ , obliczamy masę roztworu kwasu: :

m_{H_{2} {SO}_{4}} = 100 {cm}^{3} \cdot 1,83 \frac{g}{{cm}^{3}} = 183 g

Obliczamy ilość użytego kwasu siarkowego(VI):

96 g — 100 g

x — 183 g

x = \frac{96 g \cdot 183 g}{100 g}

x = 175,68 g

Obliczamy masy molowe kwasów, odczytując masy atomowe z układu okresowego odpowiednio:

2 \cdot M_{H} + M_{S} + 4 \cdot M_{O}

M_{H_{2} {SO}_{4}} = 98 \frac{g}{mol}

M_{H} + M_{F}

M_{HF} = 20 \frac{g}{mol}

Analiza stosunków stechiometrycznych w równaniu reakcji (z jednego mola kwasu siarkowego(VI) powstają dwa mole fluorowodoru) prowadzi do proporcji:

98 g — 40 g

175,68 g — y

y = 71,71 g

Wydajność wynosi 90%. Wówczas otrzymamy:

0,9 \cdot 71,71 g = 64,54 g

Ćwiczenie 5

Fluorowodór, jako jedyny spośród fluorowcowodorów, w warunkach normalnych jest cieczą. Jego temperatura wrzenia wynosi 19,5°C, podczas gdy temperatury wrzenia $HCl$ , $HBr$ i $HI$ wynoszą odpowiednio: -85°C, -66,38°C i -35,55°C. W stanie gazowym fluorowodór tworzy cząsteczki $H_{2} F_{2}$ .

Podaj wzór elektronowo‑kreskowy cząsteczki fluorowodoru i wytłumacz, z czego wynika jego wysoka temperatura wrzenia.

R1XdbRknlAC2R

RQQrfNkvLUxtW

RSqop8AYkrLYY

Ilustracja przedstawia wzór kreskowy cząsteczki HF. Między atomami H i F znajduje się kreska oznaczająca wiązanie pojedyncze. Przy atomie fluoru dodatkowo znajdują się trzy kreski oznaczające wolne pary elektronowe. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Fluor jest pierwiastkiem o największej elektroujemności, dlatego cząsteczki fluorowodoru są silnie spolaryzowane.

RuTRcTbNQxxkm

Ilustracja przedstawia wzór cząsteczki HF. Nad atomem wodoru znajduje się zapis: δ+, nad atomem fluoru jest δ-, — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powoduje to występowanie między nimi silnych wiązań wodorowych.

R5jhDY1yegkif

Ilustracja obrazuje wiązania wodorowe między cząsteczkami HF. Na obrazku znajduje się kilka wzorów strukturalnych HF. Linią przerywaną zaznaczono oddziaływanie F‑H między sąsiednimi cząsteczkami. — Wiązania wodorowe między cząsteczkami fluorowodoru
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RXYLtDWS7JAc22

Ćwiczenie 6

Ćwiczenie 7

Narysuj wzory elektronowo‑kreskowe dla związków: ${NF}_{3}$ , ${OF}_{2}$ , ${ClF}_{3}$ .

RfvpTJAJX4EmE

Ćwiczenie 7

RatcRxPY1Gzn0

Ćwiczenie 8

Cząsteczki fluorowodoru mają zdolność do asocjacji, czyli łączenia się w długie łańcuchy z wykorzystaniem wiązań wodorowych. Wywołuje to znaczące podwyższenie temperatury wrzenia fluorowodoru w stosunku do innych wodorków fluorowców. W temperaturze ok. 20°C (temperatura zbliżona do temperatury wrzenia $HF$ ) oraz pod ciśnieniem 1013 hPa, gęstość par fluorowodoru jest równa 4,98 $\frac{g}{{dm}^{3}}$ . Oblicz, ile cząsteczek $HF$ uległo asocjacji, wiedząc, że w opisanych warunkach objętość molowa gazu jest równa 24,1 $\frac{{dm}^{3}}{mol}$ .

Indeks dolny Źródło: Opracowano na podstawie matury - czerwiec 2017, poziom rozszerzony Indeks dolny koniec

R4kbxDKd4pynH

R1XFqWburoDB2

RFkLaMGyEflGc

Masa molowa fluorowodoru:

$M_{HF} = 1 \frac{g}{mol} + 19 \frac{g}{mol} = 20 \frac{g}{mol}$

Wzór na gęstość:

$d = \frac{M}{V_{mol}}$

$d = \frac{M}{V_{mol}} \Rightarrow M_{(HF) n} = d \cdot V_{mol}$

$M_{(HF) n} = 4,98 \frac{g}{{dm}^{3}} \cdot 24,1 \frac{{dm}^{3}}{mol} = 120 \frac{g}{mol}$

$n = \frac{M_{(HF)_{n}}}{M_{HF}} = \frac{120 \frac{g}{mol}}{20 \frac{g}{mol}} = 6$

Asocjacji uległo sześć cząsteczek $HF$ , wzór sumaryczny: $(HF)_{6}$ .

Grafika interaktywna

Dla nauczyciela