Zwróć uwagę na informacje dotyczące umieszczenia sytuacji lirycznej w czasie. Pomyśl, kim jest podmiot, czym się zajmuje, jaki ma stosunek do własnej twórczości.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi znalazły się następujące kwestie: podmiot liryczny jest poetą tworzącym pod koniec XX wieku, który urodził się na początku tego stulecia, ma dystans do swojej twórczości, widzi jej niedoskonałości.

Sytuacja liryczna utworu to moment podsumowania, bilansu, refleksji snutych przez podmiot‑poetę.

Zastanów się, jakie treści pojawiają się w wierszu poza sensem literalnym, czyli wyznaniem poety sformułowanym pod koniec XX wieku.

Przykładowe realizacje:
– w wierszu Miłosz porusza problematykę istoty swej poezji,
– w utworze poeta dokonuje podsumowania swej poetyckiej drogi,
– wiersz Miłosza jest pochwałą heroizmu i stoicyzmu twórcy, któremu przyszło żyć w XX wieku.
Możliwe są inne tezy zgodne z wymową tekstu.

Odnieś się do biografii Czesława Miłosza.

To wers pochodzący z pierwszej strofy, która jest podsumowaniem dotychczasowej drogi poetyckiej autora. „Zdobywanie, tracenie i odzyskiwanie” należy umieścić w konkretnej perspektywie czasowej i konkretnej biografii. Można je interpretować przynajmniej na dwa sposoby. Jeśli weźmie się pod uwagę wers drugi strofy pierwszej oraz strofę czwartą, “zdobywanie, tracenie i odzyskiwanie” może być związane z samą literaturą i koncepcją pisarstwa - poeta pisał, dążąc do prawdy, jednak nieustannie musiał zaczynać od nowa. Jeśli wziąć pod uwagę pierwszy wers utworu, można odnieść analizowany fragment do biografii pisarza, który „zdobywał, tracił i odzyskiwał” uznanie dla swej poezji w Polsce. W 1951 roku wycofano dzieła Miłosza z publicznych bibliotek, jego twórczość zniknęła z oficjalnego obiegu i powróciła do niego dopiero po otrzymaniu przez pisarza Nagrody Nobla w 1980 roku.

Zastanów się, jakim wartościom hołdował Miłosz. Wykorzystaj artykuły zamieszczone w bloku tekstowym.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi zostały zawarte następujące wnioski: Miłosz dążył do formy bardziej pojemnej niż w dotychczasowej poezji. Całe życie pracował nad nową poetycką dykcją i nieustannie miał poczucie, że jego poezja nie spełniała wymogów, które jej stawiał. Pragnął, by jego twórczość oddawała rzeczywistość - w wierszu mówi, że „pożąda prawdy”, ale właśnie przez to “jest nieuczciwy”. Nie chciał, by jego twórczość ukazywała “fikcję”. Wciąż heroicznie “zaczyna na nowo”.
Wnioski powinny być bardziej rozbudowane.

Zastanów się, które koncepcje hellenistyczne były Miłoszowi najbliższe. Możesz skorzystać z encyklopedii.

Sprawdź, czy w twojej odpowiedzi znalazły się następujące wnioski: Miłosz prezentuje postawę stoicką, zgodnie z którą przyjmuje to, co przynosi mu los. Kształci się w cnocie - arete, wierząc w wartość niezłomności. Nieustannie wymaga od siebie więcej. Stawia sobie za cel dążenie do prawdy i to właśnie ją chce ukazywać w swojej twórczości.
Wnioski powinny być bardziej rozbudowane.

Zastanów się, jakie zadania przed poezją stawiali poeci w XX wieku. Przypomnij sobie programy skamandrytów, futurystów, itp. Zestaw je z wierszem Miłosza i zajmij stanowisko wobec podanego problemu.

Odpowiedź zależy od koncepcji przyjętej przez ucznia. Przykładowe propozycje koncepcji:

• np. poezja skupiona na problemach człowieka;

• poezja wartości;

• poezja przełamująca stereotypy i schematy;

• poezja w służbie ideałów;

• poezja patriotyczna.

Możliwe są też inne odpowiedzi.