Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

RQuQDbmCCEb1W1

Ćwiczenie 1

Wybierz poprawne dokończenia poniższego zdania.

Prawo okresowości mówi, że:

właściwości pierwiastków zmieniają się okresowo po uszeregowaniu ich zgodnie z liczbą atomową.
właściwości pierwiastków są niezależne od ich mas atomowych.
właściwości pierwiastków nie zmieniają się okresowo po uszeregowaniu ich zgodnie z ciężarem masowym.
właściwości pierwiastków zmieniają się grupowo po uszeregowaniu ich zgodnie z ciężarem masowym.

R1JBpxh40gGTg1

Ćwiczenie 2

Wybierz poprawne dokończenia poniższego zdania.

Zapis ogólny konfiguracji powłoki walencyjnej ns²np², ns²np⁴, ns²np⁶ dotyczy pierwiastków położonych w bloku:

RLImBxa3VHV6m1

Ćwiczenie 3

Przyporządkuj pierwiastki do odpowiednich bloków energetycznych. Blok

s

Możliwe odpowiedzi: 1.

{}_{22}{Ti}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{2}

, 2.

{}_{30}{Zn}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{10}

, 3.

{}_{38}{Sr}

[Kr] 5 s^{2}

, 4.

{}_{3}{Li}

[He] 2 s^{1}

, 5.

{}_{34}{Se}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{10} 4 p^{4}

, 6.

{}_{6}C

[He] 2 s^{2} 2 p^{2}

Blok

p

Możliwe odpowiedzi: 1.

{}_{22}{Ti}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{2}

, 2.

{}_{30}{Zn}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{10}

, 3.

{}_{38}{Sr}

[Kr] 5 s^{2}

, 4.

{}_{3}{Li}

[He] 2 s^{1}

, 5.

{}_{34}{Se}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{10} 4 p^{4}

, 6.

{}_{6}C

[He] 2 s^{2} 2 p^{2}

Blok

d

Możliwe odpowiedzi: 1.

{}_{22}{Ti}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{2}

, 2.

{}_{30}{Zn}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{10}

, 3.

{}_{38}{Sr}

[Kr] 5 s^{2}

, 4.

{}_{3}{Li}

[He] 2 s^{1}

, 5.

{}_{34}{Se}

[Ar] 4 s^{2} 3 d^{10} 4 p^{4}

, 6.

{}_{6}C

[He] 2 s^{2} 2 p^{2}

Przyporządkuj pierwiastki do odpowiednich bloków energetycznych.

22Ti: [Ar]4s23d2, 6C: [He]2s22p2, 30Zn: [Ar]4s23d10, 34Se: [Ar]4s23d104p4, 3Li: [He]2s1, 38Sr: [Kr]5s2

Blok s
Blok p
Blok d

Ćwiczenie 4

Na podstawie poniższego układu okresowego pierwiastków rozwiąż ćwiczenie.

RF2z4oqafAtoM

Na ilustracji jest układ okresowy pierwiastków. Zawiera wszystkie znane pierwiastki chemiczne, które są ułożone według rosnącej liczby atomowej. Liczba atomowa informuje zarówno o ilości protonów wchodzących w skład danego jądra, jak i liczbie elektronów w atomie niezjonizowanym, która ma decydujący wpływ na właściwości chemiczne atomu. Pierwiastki ułożone są w rzędy poziome, zwane okresami, i kolumny pionowe, zwane grupami. Okresów jest siedem – rosnąco z góry na dół, każdy okres zawiera ściśle określoną liczbę pierwiastków. Grup jest osiemnaście – rosnąco od lewej strony do prawej układu okresowego. Dodatkowo jest podział na bloki konfiguracyjne s, p, d, f: blok s to pierwiastki grupy 1 i 2 oraz hel, blok p — pierwiastki grup 13-18, blok d — pierwiastki grup pobocznych (3-12), blok f — lantanowce i aktynowce. — Układ okresowy pierwiastków
Źródło: GroMar Sp. z o.o., na podstawie Peter Atkins, Loretta Jones, *Chemia ogólna Cząsteczki materia reakcje*, 2016, Wydawnictwo PWN, licencja: CC BY-SA 3.0.

Korzystając z układu okresowego pierwiastków, uzupełnij tekst.

Rg3dMIQ9LO3qT

Uzupełnij luki w tekście dotyczącym konfiguracji powłoki walencyjnej fluoru. Atom fluoru leży w 1.

s

, 2.

n s^{3} n p^{5}

, 3.

d

, 4.

7

, 5.

3

, 6.

17

, 7.

7

, 8.

2 s^{2} 3 p^{5}

, 9.

XVII

, 10.

2

, 11.

f

, 12.

2 s^{2} 2 p^{5}

, 13.

2

, 14.

p

grupie i w 1.

s

, 2.

n s^{3} n p^{5}

, 3.

d

, 4.

7

, 5.

3

, 6.

17

, 7.

7

, 8.

2 s^{2} 3 p^{5}

, 9.

XVII

, 10.

2

, 11.

f

, 12.

2 s^{2} 2 p^{5}

, 13.

2

, 14.

p

okresie układu okresowego. Jego liczba elektronów walencyjnych wynosi 1.

s

, 2.

n s^{3} n p^{5}

, 3.

d

, 4.

7

, 5.

3

, 6.

17

, 7.

7

, 8.

2 s^{2} 3 p^{5}

, 9.

XVII

, 10.

2

, 11.

f

, 12.

2 s^{2} 2 p^{5}

, 13.

2

, 14.

p

, a liczba powłok elektronowych 1.

s

, 2.

n s^{3} n p^{5}

, 3.

d

, 4.

7

, 5.

3

, 6.

17

, 7.

7

, 8.

2 s^{2} 3 p^{5}

, 9.

XVII

, 10.

2

, 11.

f

, 12.

2 s^{2} 2 p^{5}

, 13.

2

, 14.

p

. Pierwiastek ten leży w bloku 1.

s

, 2.

n s^{3} n p^{5}

, 3.

d

, 4.

7

, 5.

3

, 6.

17

, 7.

7

, 8.

2 s^{2} 3 p^{5}

, 9.

XVII

, 10.

2

, 11.

f

, 12.

2 s^{2} 2 p^{5}

, 13.

2

, 14.

p

, zatem konfiguracja powłoki walencyjnej to 1.

s

, 2.

n s^{3} n p^{5}

, 3.

d

, 4.

7

, 5.

3

, 6.

17

, 7.

7

, 8.

2 s^{2} 3 p^{5}

, 9.

XVII

, 10.

2

, 11.

f

, 12.

2 s^{2} 2 p^{5}

, 13.

2

, 14.

p

Uzupełnij luki w tekście dotyczącym konfiguracji powłoki walencyjnej fluoru.

f, XVII, 7, 2, 7, p, s, 2s²3p⁵, 17, ns³np⁵, d, 3, 2s²2p⁵, 2

Atom fluoru leży w ............ grupie i w ............ okresie układu okresowego. Jego liczba elektronów walencyjnych wynosi ............, a liczba powłok elektronowych ............. Pierwiastek ten leży w bloku ............, zatem konfiguracja powłoki walencyjnej to .............

Ćwiczenie 5

Przedstaw zapis podpowłokowy konfiguracji powłoki walencyjnej atomu magnezu.

R2DVjma2ZegdY

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

ReKpgTCEONk2N

$3 s^{2}$

RFz4hpNVVC9rI2

Ćwiczenie 6

Uzupełnij poniższą tabelę.

Blok p, Blok d, orbital typu s ostatniej powłoki, orbitale typu d przedostatniej powłoki, orbitale typu f trzeciej powłoki od końca

Blok energetyczny układu okresowego pierwiastków	Orbitale zawierające elektrony walencyjne

Blok p
Blok d
	orbital typu s ostatniej powłoki, orbitale typu d przedostatniej powłoki, orbitale typu f trzeciej powłoki od końca

Rai0MTszqntGz2

Ćwiczenie 7

Na podstawie poniższego zapisu podpowłokowej skróconej konfiguracji elektronowej atomu pewnego pierwiastka i układu okresowego uzupełnij zdania.

[Ne] 3 s^{2} 3 p^{4}

Pierwiastek ten leży w 1.

7

, 2.

9

, 3.

1

, 4.

d

, 5.

K

, 6.

Cl

, 7.

1

, 8.

6

, 9.

3

, 10.

2

, 11.

S

, 12.

p

, 13.

2

, 14.

16

, 15.

4

, 16.

5

, 17.

5

, 18.

3

, 19.

s

, 20.

F

, 21.

Zn

, 22.

11

, 23.

8

, 24.

16

, 25.

f

grupie i w 1.

7

, 2.

9

, 3.

1

, 4.

d

, 5.

K

, 6.

Cl

, 7.

1

, 8.

6

, 9.

3

, 10.

2

, 11.

S

, 12.

p

, 13.

2

, 14.

16

, 15.

4

, 16.

5

, 17.

5

, 18.

3

, 19.

s

, 20.

F

, 21.

Zn

, 22.

11

, 23.

8

, 24.

16

, 25.

f

okresie układu okresowego.
Jego liczba elektronów walencyjnych wynosi 1.

7

, 2.

9

, 3.

1

, 4.

d

, 5.

K

, 6.

Cl

, 7.

1

, 8.

6

, 9.

3

, 10.

2

, 11.

S

, 12.

p

, 13.

2

, 14.

16

, 15.

4

, 16.

5

, 17.

5

, 18.

3

, 19.

s

, 20.

F

, 21.

Zn

, 22.

11

, 23.

8

, 24.

16

, 25.

f

.
Jego liczba powłok elektronowych wynosi 1.

7

, 2.

9

, 3.

1

, 4.

d

, 5.

K

, 6.

Cl

, 7.

1

, 8.

6

, 9.

3

, 10.

2

, 11.

S

, 12.

p

, 13.

2

, 14.

16

, 15.

4

, 16.

5

, 17.

5

, 18.

3

, 19.

s

, 20.

F

, 21.

Zn

, 22.

11

, 23.

8

, 24.

16

, 25.

f

.
Pierwiastek ten leży w bloku 1.

7

, 2.

9

, 3.

1

, 4.

d

, 5.

K

, 6.

Cl

, 7.

1

, 8.

6

, 9.

3

, 10.

2

, 11.

S

, 12.

p

, 13.

2

, 14.

16

, 15.

4

, 16.

5

, 17.

5

, 18.

3

, 19.

s

, 20.

F

, 21.

Zn

, 22.

11

, 23.

8

, 24.

16

, 25.

f

.
Pierwiastkiem o takiej konfiguracji elektronowej jest pierwiastek o symbolu 1.

7

, 2.

9

, 3.

1

, 4.

d

, 5.

K

, 6.

Cl

, 7.

1

, 8.

6

, 9.

3

, 10.

2

, 11.

S

, 12.

p

, 13.

2

, 14.

16

, 15.

4

, 16.

5

, 17.

5

, 18.

3

, 19.

s

, 20.

F

, 21.

Zn

, 22.

11

, 23.

8

, 24.

16

, 25.

f

i liczbie atomowej 1.

7

, 2.

9

, 3.

1

, 4.

d

, 5.

K

, 6.

Cl

, 7.

1

, 8.

6

, 9.

3

, 10.

2

, 11.

S

, 12.

p

, 13.

2

, 14.

16

, 15.

4

, 16.

5

, 17.

5

, 18.

3

, 19.

s

, 20.

F

, 21.

Zn

, 22.

11

, 23.

8

, 24.

16

, 25.

f

Na podstawie poniższego zapisu podpowłokowej skróconej konfiguracji elektronowej atomu pewnego pierwiastka i układu okresowego uzupełnij zdania.

[Ne]3s²3p⁴

s, Zn, 3, 8, 7, K, f, 2, 1, 9, 3, Cl, 16, 6, 2, d, 5, S, F, 1, 11, 16, 5, p, 4

Pierwiastek ten leży w ............ grupie i w ............ okresie układu okresowego.
Jego liczba elektronów walencyjnych wynosi .............
Jego liczba powłok elektronowych wynosi .............
Pierwiastek ten leży w bloku .............
Pierwiastkiem o takiej konfiguracji elektronowej jest pierwiastek o symbolu ............ i liczbie atomowej .............

Ćwiczenie 8

Oblicz wartości liczby atomowej pierwiastków w oparciu o poniższe informacje:

Pierwiastek leży w $4$ okresie, w $1$ grupie. $Z = ?$
Pierwiastek leży w $3$ okresie, w $13$ grupie. $Z = ?$

RkMNrH92LCyJa

Odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

RaMtl2dfvDAAj

Podpunkt 1.

Pierwiastek leży w bloku $s$ , zatem jego konfiguracja walencyjna to $n s$ . Ponadto wiadomo, że leży on w grupie $1$ i w $4$ okresie stąd dokładna konfiguracja walencyjna to $4 s^{1}$ .

Aby obliczyć liczbę atomową, należy rozpisać konfigurację pierwiastka według znanych reguł, aż dojdzie się do konfiguracji powłoki walencyjnej, czyli:

1 s^{2} 2 s^{2} 2 p^{6} 3 s^{2} 3 p^{6} 4 s^{1}

Następnie należy zsumować wszystkie elektrony i otrzymany wynik będzie liczbą atomową.

Podpunkt 2.

Pierwiastek leży w bloku $p$ , zatem jego konfiguracja walencyjna to $n s$ $n p$ . Ponadto wiadomo, że leży on w grupie $13$ i w $3$ okresie, stąd dokładna konfiguracja walencyjna to ${3 s}^{2} 3 p^{1}$ .

Aby obliczyć liczbę atomową, należy rozpisać konfigurację pierwiastka według znanych reguł, aż dojdzie się do konfiguracji powłoki walencyjnej, czyli:

1 s^{2} 2 s^{2} 2 p^{6} 3 s^{2} 3 p^{1}

Następnie należy zsumować wszystkie elektrony i otrzymany wynik będzie liczbą atomową.

Podpunkt 1. $Z = 19$

Podpunkt 2. $Z = 13$

Gra edukacyjna

Dla nauczyciela