Sprawdź się
Który z portretów przedstawiających króla Zygmunta III Wazę stanowi najbardziej wiarygodne źródło do analizy jego stroju? Uzasadnij odpowiedź. Wskaż podobieństwa i różnice między portretami i sformułuj na tej podstawie wniosek.
Który z portretów przedstawiających króla Zygmunta III Wazę stanowi najbardziej wiarygodne źródło do analizy jego stroju? Zapoznaj się z ich opisami. Uzasadnij odpowiedź. Wskaż podobieństwa i różnice między portretami i sformułuj na tej podstawie wniosek.
W czasach Zygmunta III Wazy w obiegu było wiele monet o różnych nominałach. Panowanie tego władcy uznaje się nawet za najbardziej bujny okres w rozwoju polskiego pieniądza. Przyjrzyj się dwóm monetom wybijanym od końca lat 90. XVII w. i rozstrzygnij, która z nich weszła do obiegu wcześniej. Uzasadnij odpowiedź. Wyznacz daty graniczne wybijania obu monet.
W czasach Zygmunta III Wazy w obiegu było wiele monet o różnych nominałach. Panowanie tego władcy uznaje się nawet za najbardziej bujny okres w rozwoju polskiego pieniądza. Zapoznaj się z opisami dwóch monet wybijanych od końca lat 90. XVII w. i rozstrzygnij, która z nich weszła do obiegu wcześniej. Uzasadnij odpowiedź. Wyznacz daty graniczne wybijania obu monet.
Przeanalizuj mapę i wykonaj polecenia.
Zapoznaj się z opisem mapy i wykonaj polecenia.
Przeanalizuj poniższą mapę przedstawiającą Rzeczpospolitą na początku XVII w. i ułóż podane niżej nazwy państw sąsiadujących z Rzeczpospolitą najpierw w kolejności od północnego zachodu zgodnie z ruchem wskazówek zegara, a potem według długości linii granicznej (od najdłuższej do najkrótszej).
Zapoznaj się z drzewem genealogicznym i wykonaj polecenia.
Zapoznaj się z fragmentem kazania Piotra Skargi i jako przedstawiciel szlachty napisz polemikę z wygłoszonymi przez królewskiego kaznodzieję tezami.
Kazanie szóste. O monarchijej i Królestwie, abo o czwartej chorobie rzeczypospolitej, która jest z osłabienia królewskiej dostojności i władzejJeden mądry polityk, pogański filozof, mówi: „Jednego panowanie, dobrymi prawy opatrzone, nade wszystko najlepsze. A tam, gdzie ich niewiele rozkazuje, jest przednie [lepsze], a gdzie wiele, tam rząd we wszystkim słaby”. […]
Nasza polska monarchija […] stoi już blisko lat 700, o żadnym inszym rządzie, jedno królewskim pod jednym panem, nigdy nie wiedząc. Przed stem [stu] laty naznaczniej poczęła się nachylać do innych, królestwu przeciwnych, rządów ta Rzeczpospolita Polska. Z jakim pożytkiem naszym, sami na tych sejmach doznawamy. Słabieje dostojność i władza królewska tymi boleściami: wolnością przebraną [nadmierną] i zbytnią, z której idzie nieposłuszeństwo poddanych, rozproszeniem dochodów i imion stołu królewskiego [majątków przeznaczonych na utrzymanie monarchy], i koła poselskiego wykraczaniem z porządku zamierzonego. […]
Pokazują to statuta wasze i przysięgi senatorów i marszałków, i innych urzędników, w jakiej czci, i w onej po bogu najwyższej, przodkowie waszy królewski stan mieć chcieli i uważali. Wiedząc, co im samym na tym należy [zależy], a jako z królów cześć wszystka i podwyższenie i na ich dobre [dla ich dobra], jako z głowy na członki, spływało. […]
Potem z miłości ku poddanym za wysługą i dobrym zachowaniem ich [królowie] nadali ludziom rycerskim prze męstwo ich i życzliwość – wolności od podatków, od podwód [od dostarczania wozów i koni], od zagranicznych wojen i od innych, które były in absoluto dominio [pod władzą pana absolutnego] ciężarów. Które wolności dalej się pod interregna [bezkrólewia] wytargowały i rozszerzały, i tak się wysoko podniosły, iż wpadły w wielką pychę i nieposłuszeństwo, i lekkie królewskiego majestatu uważanie, i praw dobrych podeptanie […]. I stąd one słowa bystre i głupie: urodziłem się wolnym ślachcicem, nie boję się nikogoż, i króla samego, który mi nic nad prawo czynić nie może. I któż się tak wolnym rodzi, żeby nikogoż się bać nie miał? I syn królewski bać się ojca i pedagogów musi. I sam król Boga się boi i praw jego przestępować nie śmie, a tej wolności nie ma, aby się zwierzchności Boskiej nie bał. I patrzymy, jako na takie harde śmieszna wolność padła.
Źródło: Piotr Skarga, Kazanie szóste. O monarchijej i Królestwie, abo o czwartej chorobie rzeczypospolitej, która jest z osłabienia królewskiej dostojności i władzej, tekst dostępny online literat.edu.pl.
Zapoznaj się z opisami w tabeli dotyczącymi dynastii zasiadających na tronach państw, z którymi sąsiadowała Rzeczpospolita na początku XVII w. Dopasuj do nich odpowiednie cyfry, którymi oznaczono na mapie te państwa.
Zapoznaj się z opisami w tabeli dotyczącymi dynastii zasiadających na tronach państw, z którymi sąsiadowała Rzeczpospolita na początku XVII w. Dopasuj do nich odpowiednie cyfry, którymi oznaczono na mapie te państwa. Zapoznaj się z opisem mapy.
Przedstaw szanse i zagrożenia dla rozwoju Rzeczypospolitej wg podanych kryteriów. Następnie sformułuj wnioski.
Zachowajcie swoje prognozy i porównajcie je z rzeczywistym rozwojem sytuacji w okresie późniejszym, np. przy okazji lekcji o czasach saskich.