Ideał poznania bezzałożeniowego głosili pozytywiści. Uważali, że jeśli naukowiec ściśle przestrzega procedur badawczych, poznanie jest czyste, a badacz – nieuprzedzony. Czy uważasz, że taka sytuacja jest możliwa? Co sądzą o tym przedstawiciele hermeneutyki?

W odpowiedzi należy zgodzić się z pozytywistyczną wizją poznania lub hermeneutyczną koncepcją rozumienia. Jako wariant odpowiedzi można częściowo zgodzić się z obiema koncepcjami: dla pewnych przedmiotów [np. fakty naukowe] możliwe jest poznanie bezzałożeniowe, dla innych [np. teksty literackie] – nie jest to możliwe. W takim wypadku, należy jednak wyraźnie podkreślić, że jest to stanowisko niezgodne ani z pozytywizmem (bo zakłada on, że wszelkie poznanie powinno być bezzałożeniowe), ani z filozofią hermeneutyczną (bo zakłada ona, że nawet poznanie naukowe uwarunkowane jest przez językowe rozumienie rzeczywistości). By odpowiedź była kompletna, wymaga scharakteryzowania pozytywizmu jako epistemologii głoszącej ideał poznania obiektywnego, w którym metoda poznania ma za zadanie niwelować wpływ przesądów na jego wyniki; oraz hermeneutyki, jako filozofii rozumienia, która uznaje (przede wszystkim językowe) rozumienie rzeczywistości wynikające z faktu bycia człowiekiem za warunek możliwości wszelkiego poznania. Dlatego też każde poznanie opiera się z tego punktu widzenia na prze(d)-sądach.

Czytelnicy twojego tekstu rozumieją zapewne przesądy w sposób potoczny – jako głęboko zakorzenione, błędne przekonania. By oddać hermeneutyczne znaczenie przesądu, Twoim celem powinno być pokazanie im, że [a] przesądy nie muszą być błędne; są pewnym wyjściowym, z konieczności częściowym rozumieniem pewnego przedmiotu/zjawiska; [b] istnienie przesądów jest warunkiem możliwości rozumienia – gdyby nie one, rozumienie byłoby niemożliwe.

Odpowiedź wolna.