Sprawdź się
Który z poniższych filozofów jest uważany za twórcę filozofii pozytywnej?
- Herbert Spencer
- Henri Bergson
- August Comte
- Hipolit Taine
Uzupełnij poniższy schemat, wpisując do niego najważniejsze – twoim zdaniem – elementy filozofii pozytywizmu. Poszczególne poglądy krótko opisz i wskaż ich przedstawicieli.
Odpowiedz na pytanie, jakie są twoim zdaniem najważniejsze elementy filozofii pozytywizmu. Poszczególne poglądy krótko opisz i wskaż ich przedstawicieli.
W jaki sposób poniższy fragment utworu Bolesława Prusa nawiązuje do pozytywistycznego determinizmu? Sformułuj wypowiedź pisemną.
Pleśń świataGlobus z wolna obracał się ukazując coraz to nowe okolice. Oto ląd azjatycki z małym półwyspem Europą; oto Afryka, obie Ameryki… Wpatrzywszy się lepiej dostrzegłem na zamieszkałych lądach takie same plamy [pleśni – przyp. red.], szare, siwe, zielone, żółte, rude jak na kamieniu. Składały się one z mnóstwa nikłych punkcików, na pozór nieruchomych, w istocie ruszających się bardzo leniwie: pojedynczy punkt posuwał się co najwyżej o dwuminutowy łuk w ciągu godziny, i to nie w linii prostej, lecz jakby wahając się około właściwego sobie środka ruchu. Punkty łączyły się, rozdzielały, ginęły, występowały na powierzchnią globu; lecz wszystkie te zjawiska nie zasługiwały na szczególną uwagę. Poważny charakter miały dopiero ruchy całych plam, które zmniejszały się lub rosły, ukazywały się na nowych miejscach, przesiąkały się nawzajem lub wypierały z zajmowanych stanowisk. Glob tymczasem wciąż krążył, i zdawało mi się, że wykonał setki tysięcy obrotów. Czy to ma być historia ludzkości? – spytałem stojącego przy mnie botanika. Skinął głową na znak potwierdzenia.
Źródło: Bolesław Prus, Pleśń świata, [w:] tegoż, Opowiadania i nowele, oprac. Tadeusz Żabski, wybór Tadeusz Żabski, s. 385–386.
Zastanów się, jakie pozytywne i negatywne strony mogą mieć deterministyczne przekonania, oraz jakie skutki mogą przynieść w ludzkim życiu. Zanotuj swoje refleksje.