Sprawdź się
Przyporządkuj poszczególne wydarzenia do właściwych dat.
zakończenie konferencji w Jałcie, rozpoczęcie konferencji w Jałcie, kapitulacja Japonii, wypowiedzenie Japonii wojny przez ZSRS, podpisanie pierwszej kapitulacji Niemiec, zrzucenie pierwszej bomby atomowej na Japonię
| 7.05.1945 | |
| 17.07.1945 | |
| 2.08.1945 | |
| 6.08.1945 | |
| 8.08.1945 | |
| 2.09.1945 |
Dopasuj podane terminy do odpowiadających im fragmentów postanowień konferencji poczdamskiej.
Zniszczyć partię narodowosocjalistyczną i związane z nią i przez nią kontrolowane organizacje; rozwiązać wszystkie instytucje narodowosocjalistyczne, czuwać, aby nie odżyły one pod jakąkolwiek postacią; wreszcie, nie dopuścić do jakiejkolwiek narodowosocjalistycznej i militarnej działalności lub propagandy
., Gospodarka niemiecka będzie w możliwie najkrótszym czasie zdecentralizowana w celu usunięcia obecnej nadmiernej koncentracji potęgi gospodarczej
., Żeby wyeliminować niemiecki potencjał wojenny, będzie zakazany i niedopuszczalny wyrób broni, amunicji i sprzętu wojennego, jak również wszelkich typów samolotów i okrętów morskich […]. Środki produkcji niekonieczne do dozwolonej wytwórczości będą usunięte
., Administracja w Niemczech powinna być oparta na zasadzie […] rozwoju odpowiedzialności lokalnej
.
| Uchwały konferencji poczdamskiej z 2 VIII 1945 r. | Termin |
|---|---|
Zniszczyć partię narodowosocjalistyczną i związane z nią i przez nią kontrolowane organizacje; rozwiązać wszystkie instytucje narodowosocjalistyczne, czuwać, aby nie odżyły one pod jakąkolwiek postacią; wreszcie, nie dopuścić do jakiejkolwiek narodowosocjalistycznej i militarnej działalności lub propagandy. |
|
Gospodarka niemiecka będzie w możliwie najkrótszym czasie zdecentralizowana w celu usunięcia obecnej nadmiernej koncentracji potęgi gospodarczej. |
|
Żeby wyeliminować niemiecki potencjał wojenny, będzie zakazany i niedopuszczalny wyrób broni, amunicji i sprzętu wojennego, jak również wszelkich typów samolotów i okrętów morskich […]. Środki produkcji niekonieczne do dozwolonej wytwórczości będą usunięte. |
|
Administracja w Niemczech powinna być oparta na zasadzie […] rozwoju odpowiedzialności lokalnej. |
Indeks górny Źródło: ,Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, op. M. Sobańska‑Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1998, s. 232‑234. Indeks górny koniecŹródło: ,Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, op. M. Sobańska‑Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1998, s. 232‑234.
Rozstrzygnij, czy tekst piosenki Jacka Kaczmarskiego dotyczy tego samego wydarzenia co fotografia z ćwiczenia 3. Uzasadnij swoje stanowisko. Wyjaśnij nawiązanie w tekście do triumwiratu.
Jak nowa rezydencja carów,
Służba swe obowiązki zna,
Precz wysiedlono stąd Tatarów,
Gdzie na świat wyrok zapaść ma.
Okna już widzą, słyszą ściany,
Jak kaszle nad cygarem Lew,
Jak skrzypi wózek popychany
Z kalekim demokratą w tle.
Lecz nikt nie widzi i nie słyszy,
Co robi Góral w krymską noc,
Gdy gestem w wiernych towarzyszy
Wpaja swą legendarną moc.
[…]
Gdy się triumwirat wspólnie brał
Za świata historyczne kształty –
Wiadomo kto Cezara grał –
[…]
W resztce cygara mdłym ogniku
Pływała Lwa Albionu twarz:
Nie rozmawiajmy o Bałtyku,
Po co w Europie tyle państw?Źródło: kaczmarski.art.pl.
Słowo „triumwirat” odnosi się do:
- schyłku republiki rzymskiej, kiedy władzą podzieliło się trzech wodzów rzymskich: Cezar, Pompejusz i Krassus.
- początków Cesarstwa Rzymskiego i rządów Oktawiana Augusta.
- konfliktu popularów z optymatami.
- upadku cesarstwa zachodniego.
Wskaż na fotografii postać, do której odnosi się ostatnia z cytowanych w ćwiczeniu 2 zwrotek piosenki Jacka Kaczmarskiego. Uzasadnij swój wybór.
Indeks górny Źródło fotografii: Wikimedia Commons, domena publiczna. Indeks górny koniecŹródło fotografii: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Spośród poniższych ilustracji wskaż tę, która ukazuje konsekwencje polityki denazyfikacji. Uzasadnij swój wybór.
Rozstrzygnij, czy mapa (źródło A) obrazuje stanowisko powojennych polskich władz komunistycznych w kwestii przebiegu polskiej granicy zachodniej (przytoczone w źródle B).
Źródło A
Źródło B
Stanowisko Polskiego Rządu Jedności Narodowej w sprawie przebiegu granicy Polski z NiemcamiPolska leży na wschodnich rubieżach Europy zachodniej. Leży na pomostach międzymorskich: adriatycko‑bałtyckim i bałtycko‑czarnomorskim, przez które od dawien dawna biegły szlaki handlowe, które zachowały swe znaczenie gospodarczo‑polityczne po dziś dzień. Przez obszar Polski biegną również dwa szlaki transkontynentalne: niżowy i podgórski, wiążą one ze sobą stolice i ośrodki przemysłowe szeregu państw europejskich. Położenie geograficzne predysponuje całą Polskę do podjęcia roli pośredniczki w Europie między Zachodem a Wschodem oraz Południem a Północą. […] Polska dąży do swych naturalnych granic, które stanowią: na południu Sudety i Karpaty, na północy wybrzeże Bałtyku, a na zachodzie Odra i Nysa. Obszar w ten sposób wyznaczony tworzy zwartą jednostkę geograficzną, związaną dorzeczami Wisły i Odry, skierowaną naturalnymi drogami ku Bałtykowi.
Źródło: Stanowisko Polskiego Rządu Jedności Narodowej w sprawie przebiegu granicy Polski z Niemcami, dostępny w internecie: pl.wikipedia.org.
Zapoznaj się z fragmentem artykułu, który ukazał się w tygodniku „Wprost” w związku z 60. rocznicą rozpoczęcia konferencji w Poczdamie. Oceń sposób podejmowania decyzji przez Wielką Trójkę w sprawie Polski i Niemiec.
60 lat po Poczdamie[…] ważna decyzja, która zapadła w Poczdamie, to sytuacja i rola Niemiec w powojennej Europie. Liderzy Wielkiej Trójki […] obradowali tam […] nad transferem ludności niemieckiej z Europy Środkowej i Wschodniej, m.in. z obecnych zachodnich terenów Polski i Czech. […] Z tej okazji w krajowym parlamencie Turyngii w Erfurcie zorganizowane zostało spotkanie […] jako jedyny oficjalny akcent przypominający o 60. rocznicy rozpoczęcia konferencji przywódców trzech zwycięskich mocarstw w Poczdamie pod Berlinem. Biorąca w nim udział przewodnicząca Związku Wypędzonych (BdV) Erika Steinbach, podkreśliła, że decyzje Konferencji Poczdamskiej w sprawie przymusowego przesiedlenia ludności niemieckiej nie były zgodne z zasadami prawa międzynarodowego, a także z ówczesnymi normami dotyczącymi praw człowieka. „W przeszłości wielokrotnie przesuwano granice, jednak mieszkańcy mieli zawsze prawo do pozostania w ojczyźnie” - powiedziała. […] Jako „co najmniej kontrowersyjne, żeby nie powiedzieć druzgocące” ocenił wyniki Konferencji Poczdamskiej dziennik „Tagesspiegel”. […] Zdaniem „Berliner Zeitung” […] „Poczdam był miejscem, gdzie tworzono legendy o wypędzeniu i gdzie demokratyczne mocarstwa Wielka Brytania i USA usiłowały zrzucić z siebie odpowiedzialność” – ocenił dziennik. […] Podczas konferencji mocarstwa zachodnie usiłowały zrzucić odpowiedzialność za wypędzenia na Stalina. W rzeczywistości rządy w Londynie i Waszyngtonie już w 1942 r. pogodziły się z tym, że po wojnie miliony ludzi utracą swoją ojczyznę. „Od początku nie podlegało dyskusji, że nowe polskie tereny (uzyskane w ramach rekompensaty za obszar zajęty przez ZSRR) muszą zostać „etnicznie oczyszczone”, by umożliwić powstanie homogenicznego narodowego państwa” – czytamy. „Berliner Zeitung” określił jako „przerażającą” oczywistość, z jaką demokratyczne państwa uznały etniczne czystki za odpowiedni instrument do rozwiązywania narodowościowych konfliktów.
Źródło: 60 lat po Poczdamie, dostępny w internecie: wprost.pl.
Wymień decyzje Wielkiej Trójki dotyczące Polski, podjęte podczas konferencji w Poczdamie. Wskaż, które z nich zostały zrealizowane.
Na podstawie źródła oraz wiedzy pozaźródłowej rozstrzygnij, które z wielkich mocarstw można uznać za zwycięzcę konferencji poczdamskiej. Uzasadnij odpowiedź.
Uchwały konferencji poczdamskiej z 2 VIII 1945 r.II. Utworzenie Rady Ministrów Spraw Zagranicznych.
Na Konferencji osiągnięte zostało porozumienie w sprawie utworzenia Rady Ministrów Spraw Zagranicznych reprezentujących pięć głównych mocarstw. […]
III. Niemcy
Na Konferencji osiągnięto porozumienie co do zasad politycznych i gospodarczych, na jakich ma być oparta uzgodniona polityka Sprzymierzeńców w stosunku do pokonanych Niemiec przez cały okres kontroli sojuszniczej.
Tekst porozumienia jest następujący:
Zasady Polityczne i Gospodarcze, mające służyć za podstawę do traktowania Niemiec w początkowym okresie kontrolnym.
Zasady polityczne
Stosownie do porozumienia w sprawie zorganizowania systemu kontroli w Niemczech władzę najwyższą w Niemczech będą sprawowali głównodowodzący siłami zbrojnymi Stanów Zjednoczonych Ameryki, Zjednoczonego Królestwa, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republiki Francuskiej, każdy działając na podstawie instrukcji otrzymanych od swego rządu we własnej strefie okupacyjnej, jak również wspólnie w sprawach dotyczących Niemiec jako całości […].
O ile to możliwe ludność niemiecka w całych Niemczech będzie traktowana jednakowo […].
I.IV. Poczynić przygotowania do przyszłej odbudowy niemieckiego życia politycznego na podstawie demokratycznej i do przyszłej współpracy pokojowej Niemiec w życiu międzynarodowym […].
IV.10. Z zastrzeżeniem, że będzie utrzymane bezpieczeństwo wojskowe, będzie dozwolona wolność słowa, prasy i religii, a instytucje religijne będą szanowane. Z tym zastrzeżeniem będzie również dozwolone tworzenie nowych związków zawodowych.
Źródło: Uchwały konferencji poczdamskiej z 2 VIII 1945 r., [w:] Wiek XX w źródłach, oprac. S.B. Lenard, M. Sobańska-Bondaruk, Warszawa 1998, s. 232–234.