Większość gazowego tlenu atmosferycznego jest pochodzenia biologicznego, ponieważ tlen jest produkowany na etapie rozkładu wody podczas fotosyntezy. Z początku, kiedy wyewoluowała fotosynteza oksygeniczna, wyprodukowany przez nią wolny tlen prawdopodobnie rozpuszczał się w otaczającej wodzie, aż jego stężenie wzrosło na tyle, aby zareagował z rozpuszczonym żelazem. (...) Z chwilą, gdy wytrąciło się całe rozpuszczone żelazo, dodatkowy tlen rozpuszczał się w wodzie, aż do wysycenia mórz i jezior przez tlen. Kiedy to nastąpiło, w końcu tlen zaczął „odgazowywać” z wody i przedostawać się do atmosfery. (...) Rewolucja tlenowa miała niesamowity wpływ na życie. W niektórych swoich formach chemicznych, tlen atakuje wiązania chemiczne, może hamować enzymy i uszkadzać komórki.

Indeks górny Źródło: Biologia Campbell i in. wyd.I polskie, str. 516. Indeks górny koniec^{Źródło: Biologia Campbell i in. wyd.I polskie, str. 516.}

Dane kopalne wskazują, że różnorodność życia zwiększała się w ciągu ostatnich 250 mln lat. Motorem tego wzrostu były radiacje adaptacyjne (inaczej adaptatywne lub przystosowawcze) – okresy zmian ewolucyjnych, kiedy grupy organizmów tworzą wiele nowych gatunków, których adaptacje pozwalają w ich zbiorowiskach pełnić różne role ekologiczne i zajmować różne nisze ekologiczne. Wieloskalowe radiacje adaptacyjne występowały po każdym z pięciu wielkich masowych wymierań, gdy organizmy, które przeżyły katastrofę, przystosowały się do wielu opuszczonych nisz ekologicznych. Radiacje adaptacyjne występowały także w grupach organizmów, które uzyskały znaczne ewolucyjne innowacje, takie jak nasiona albo pancerne osłony ciała, lub które skolonizowały obszary, gdzie napotkały słabą konkurencję ze strony innych gatunków.

Indeks górny Źródło: Biologia Campbell i in. wyd.I polskie, str. 523. Indeks górny koniec^{Źródło: Biologia Campbell i in. wyd.I polskie, str. 523.}