Sprawdź się
Połącz w pary właściwe elementy.
mieszkańcy ulicy, rozpaczliwa codzienność mieszkańców ulicy, obserwator, przechodzień, bliska osoba, kobieta
| podmiot liryczny | |
| adresat wiersza | |
| bohaterowie wiersza | |
| sytuacja liryczna |
Znajdź w wierszu Ulica Miła paronomazję i zapisz ją. W jaki sposób Broniewski wykorzystał ten zabieg?
Jaką funkcję pełni w wierszu paronomazja? Wybierz odpowiednie dokończenie zdania: Gra słów w wierszu Ulica Miła...
- uwydatnia dramatyzm opisywanej rzeczywistości, która kontrastuje z nazwą ulicy.
- jest zabiegiem stylistycznym pozbawionym znaczenia.
- pełni funkcję estetyczną.
- jest efektem dysonansu poznawczego poety.
Mieszkańcy ulicy Miłej to ludzie biedni, chorzy, pogrążeni w beznadziei, zmuszeni do dramatycznych czynów spowodowanych nędzą. Ale nagle pojawia się pośród nich anioł. Określ, jaką rolę odgrywa ta postać.
Opisz atmosferę ulicy Miłej. Jak można ją określić? Wybierz z wiersza trzy cytaty na potwierdzenie swojej tezy i zapisz ich interpretację.
Podane niżej cytaty wstaw w odpowiednie miejsca tabeli. Określ funkcję środków wyrazu artystycznego, które zastosowano w tych fragmentach.
cytat, funkcja w tekście
| personifikacja | enumeracja (wyliczenie) | metafora | |
|---|---|---|---|
| cytat | |||
| funkcja w tekście |
Tekst do ćwiczenia nr 7
Aleje UjazdowskieAleje Ujazdowskie, niedzielne południe,
Koniec września – już wiecie? – tak, jak wtedy bywa:
Bez troski i niebiesko, tak ciepło i cudnie,
Że dusza się zanosi od słońca szczęśliwa.Mieszam się w gwarnym tłumie, i chodzę, i brodzę,
Uśmiechnę się do siebie, przez zęby zagwiżdżę,
Za spojrzeniami dziewcząt oczyma zawodzę,
Bezczelnie w twarz zaglądam i śmiesznie się mizdrzę.Znajomym się uprzejmie kłaniam aż do ziemi,
I ognia z wdziękiem proszę u złych lowelasów,
Dzieciom trącam obręcze i kłócę się z niemi
I nie drażni mnie nawet grzech krzywych obcasów.Źródło: Kazimierz Wierzyński, Aleje Ujazdowskie, [w:] Wybór poezji, oprac. Krzysztof Dybciak, Wrocław 1991, s. 22.
Przeczytaj powyższy fragment wiersza Kazimierza Wierzyńskiego z 1919 roku o innej warszawskiej ulicy, Alejach Ujazdowskich. Porównaj go z wierszem Broniewskiego. Zastanów się i wskaż, dlaczego nastąpiła zmiana w postrzeganiu rzeczywistości.
- Kontrasty społeczne, nierówności, bieda i wykluczenie pozostały do wybuchu II wojny światowej nierozwiązanymi problemami, co potęgowało rozczarowanie rzeczywistością.
- Narastająca siła faszyzmu i nastroje antysemickie w Polsce wyzwoliły w poetach katastroficzne przeczucia.
- W odpowiedzi na przewrót majowy nastąpił zwrot ku socjalizmowi.
- Polska gospodarka chyliła się ku upadkowi.
- W latach 30. wzrosło zapotrzebowanie na reporterskie relacje na temat nędzy, wzmógł się tzw. głód rzeczywistości.
Hannah Arendt w studium O rewolucji proponuje następującą definicję nędzy:
O rewolucjiNędza jest czymś gorszym niż niedostatek. Jest to stan permanentnego braku i dotkliwej biedy, której haniebność polega na dehumanizującej sile. Nędza jest upodleniem, bo poddaje ludzi absolutnemu dyktatowi konieczności.
Źródło: Hannah Arendt, O rewolucji, Warszawa 2003, s. 70.
Odpowiedz na pytanie, jak rozumiesz te słowa? Wypisz z wiersza Broniewskiego fragmenty, do których można odnieść powyższą definicję. O jakich problemach społecznych traktuje wiersz?
Praca domowa:
Przeprowadź wywiad z aniołem, gościem na ulicy Miłej. Zapytaj, w jaki sposób mógłby pomóc mieszkańcom.