Zastanów się, czy cykl ozonowo‑tlenowy dotyczy jednej, czy wielu reakcji.
Cykl ozonowo‑tlenowy to zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany, jakim podlega ozon stratosferyczny, z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną.
RxY9He7Xu8Mlx1
Ćwiczenie 2
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RMH5Lp9NMlInb1
Ćwiczenie 2
Uporządkuj warstwy atmosfery zaczynając od tej znajdującej się najwyżej. Elementy do uszeregowania: 1. stratosfera, 2. ozonosfera, 3. egzosfera, 4. termosfera, 5. troposfera, 6. mezosfera
Uporządkuj warstwy atmosfery zaczynając od tej znajdującej się najwyżej. Elementy do uszeregowania: 1. stratosfera, 2. ozonosfera, 3. egzosfera, 4. termosfera, 5. troposfera, 6. mezosfera
R1RGuDVGPrCtX1
Ćwiczenie 3
Wybierz zdanie prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Ozon troposferyczny jest zanieczyszczeniem wtórnym, co oznacza, że nie jest emitowany do atmosfery, lecz tworzy się w powietrzu w wyniku reakcji tlenków azotu (NO i ) i lotnych związków organicznych (LZO) pod wpływem promieniowania., 2. Ozon troposferyczny jest zanieczyszczeniem wtórnym, co oznacza, że jest emitowany do atmosfery, co oznacza, że nie tworzy się w powietrzu w wyniku reakcji., 3. Ozon troposferyczny jest zanieczyszczeniem wtórnym, co oznacza, że nie jest emitowany do atmosfery, lecz tworzy się w powietrzu w wyniku reakcji tlenków azotu (NO i ) i lotnych związków organicznych (LZO) pod wpływem promieniowania., 4. Ozon troposferyczny jest zanieczyszczeniem pierwotnym, co oznacza, że nie jest emitowany do atmosfery.
2
Ćwiczenie 4
Wybierz poprawne odpowiedzi.
R1CSVR4iHhSWw
Jakie związki są prekursorami powstawania ozonu troposferycznego? Możliwe odpowiedzi: 1. lotne związki organiczne, 2. wodór, 3. CO2, 4. azotany, 5. H2S
2
Ćwiczenie 5
Zaznacz, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe.
RzJ8emOcxW4Zr
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
2
Ćwiczenie 6
Połącz pojęcia z ich definicjami.
RKjGHeLoaxR2s
fotosmog/smog fotochemiczny Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną fotoliza Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną ozonosfera Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną cykl Chapmana Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną
fotosmog/smog fotochemiczny Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną fotoliza Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną ozonosfera Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną cykl Chapmana Możliwe odpowiedzi: 1. typ smogu powstający w słoneczne dni przy dużym ruchu ulicznym, 2. reakcja fotochemiczna, której wynikiem jest rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem działania światła, 3. warstwa zwiększonej koncentracji ozonu w stratosferze, 4. zespół powiązanych reakcji chemicznych przedstawiających przemiany jakim podlega ozon stratosferyczny z czym związana jest przemiana promieniowania ultrafioletowego w energię cieplną
3
Ćwiczenie 7
Przyporządkuj skutki oddziaływania na człowieka do stężenia, w jakim występują.
RkzvJnvccJaAy
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
31
Ćwiczenie 8
Wykorzystując informacje z lekcji oraz dane z poniższego wykresu, przygotuj notatkę z radami dla ludzi uprawiających sport na otwartym powietrzu. Doradź im w sprawie aktywności ruchowej w okresie wysokiego stężenia ozonu. Wskaż, w jakich godzinach najbezpieczniej uprawiać sport.
Rbs7xIwn20ohK
Wykres zależności czasu - godziny (oś X) od stężenia podanego w mikrogramach na metr sześcienny. Na osi X są godziny od 1 do 23, wartości stężenia podano od zera do pięćdziesięciu. Na wykresie znajdują się dwie krzywe: jedna dotyczy Targówka, druga Ursynowa. Krzywa obrazująca Targówek rozpoczyna się od stężenia przy wartości ponad 40 na osi Y i wartości 1 na osi X. Następnie wartości opadają do godziny piątej, nieznacznie rosną między siódmą a dziesiątą, po czym opadają do wartości 30 o godzinie 14. Potem znów rosną do wartości nieco ponad 40 aż do godziny 24. Krzywa dotycząca Ursynowa zaczyna się przy wartości stężenia 25. W tych samych godzinach, co na Targówku jest wzrost i spadek stężenia. Najniższa wartość stężenia jest o godzinie 13, wynosi 15. Następnie rośnie do godziny 22, osiągając wartość 34, po czym opada.
Źródło: GroMar Sp. z o.o. (na podstawie Rozbicka K., Michalak M., Charakterystyka stężeń wybranych zanieczyszczeń powietrza na obszarze Warszawy (Poland)„Prz. Nauk. Inż. Kszt. Środ.” 2015, nr 68., licencja: CC BY-SA 3.0.
RiwRA8OfyqRa6
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Pamiętaj, że im mniejsze stężenie ozonu, tym otoczenie jest lepsze dla zdrowia.
Osoby z przewlekłymi chorobami (układu oddechowego i niewydolnością układu krążenia) oraz dzieci i osoby starsze powinny pozostawać w pomieszczeniach, podczas gdy stężenie na zewnątrz jest podwyższone. Należy unikać długotrwałego przebywania na otwartej przestrzeni oraz ograniczać duży wysiłek fizyczny (uprawianie sportów wymagających dużego wysiłku i gier sportowych na otwartej przestrzeni, jazdy na rowerze). Jeżeli ktoś decyduje się na uprawianie sportu podczas wysokich stężeń ozonu, powinien wybierać godziny okołopołudniowe – najczęściej następuje wtedy zmniejszenie ilości pojazdów poruszających się po drogach – a co za tym idzie zmniejszenie stężenia – bez indykatorów nie tworzy się smog ozonowy.
