Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Art. 31

1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej.
2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje.
3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.

konst Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., dostępny w internecie: isap.sejm.gov.pl [dostęp 13.10.2020 r.].

Encyklopedia PWN: Familia

(…) nazwa magnackiego stronnictwa politycznego Czartoryskich i spokrewnionych z nimi rodzin, (…) w okresie bezkrólewia 1733 Familia opowiedziała się za Stanisławem Leszczyńskim, a następnie, pogodzona z Augustem III, stała się stronnictwem dworskim; (…) w okresie bezkrólewia 1763–64 zbrojna interwencja ros. pozwoliła Familii osadzić na tronie Stanisława Augusta Poniatowskiego, pokonać przeciwników; (…) Po I rozbiorze Polski Familia stała się trzonem opozycji magnackiej zwalczającej króla i Radę Nieustającą, protekcji zaś szukała w Austrii; 1788 Familia zmieniła orientację na pruską, co umożliwiło jej zdobycie silnej pozycji w Sejmie Czteroletnim; 1790 przedstawiciele Familii ponownie zbliżyli się do króla i jego stronnictwa, współpracując przy uchwaleniu Konstytucji 3 maja.

familia Źródło: Encyklopedia PWN: Familia, dostępny w internecie: encyklopedia.pwn.pl [dostęp 13.10.2020 r.].

Piotr Beniuszys Zakres wpływu idei liberalizmu na procesy polityczne w zmieniającej się rzeczywistości kulturowej i cywilizacyjnej współczesnego świata

Idea państwa prawa, w którym jest równowaga między wolnością a władzą, służy ochronie indywidualizmu przed zakusami społecznych i politycznych większości. (…) [P]aństwo jest złem koniecznym, które potrzebne jest po to, aby chronić jednostki słabsze przed silniejszymi dzięki nadaniu im legalnego prawa do bycia tolerowanymi, którego gwarancji nie mają one w stanie natury. Uprawnienia państwa i zakres władzy nad obywatelami nie powinny być szerokie (…). Celem (…) jest zatem zarówno wyznaczenie granic, których władza nie może w stosunku do obywatela przekraczać, jak i redukcja funkcji państwa. Drugi spośród tych wymogów odnosi się do koncepcji państwa‑minimum. Pierwszy oznacza narzucenie władzy człowieka nad człowiekiem ścisłych i nieprzekraczalnych ram, które stanowi prawo.

1 Źródło: Piotr Beniuszys, Zakres wpływu idei liberalizmu na procesy polityczne w zmieniającej się rzeczywistości kulturowej i cywilizacyjnej współczesnego świata, „Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość”, nr 8/2011, dostępny w internecie: bazhum.muzhp.pl [dostęp 29.06.2021 r.].

Karol Jasiński Polityka państwa liberalno-demokratycznego wobec religii

Obecnie wielu osobom wydaje się, że państwo demokratyczne winno mieć charakter wyłącznie formalny, czyli nie może przesądzać o treści przekonań i obyczajów. W tej sytuacji mówienie o kwestiach moralnych jest postrzegane jako niedopuszczalna uzurpacja oraz przejaw żądzy władzy nad sumieniami. Trzeba mieć na uwadze, że historyczne źródła takiego podejścia tkwią w oświeceniowej idei autonomii człowieka i indywidualizmie. Tymczasem demokracja jest nie tylko systemem procedur, ale również określonych wartości. Jej aksjologicznym fundamentem są bowiem wartości wolności i równości. Warto jednak zauważyć, że niektóre religie i wyznania (np. Kościół rzymskokatolicki) akceptują demokratyczne instytucje oraz mechanizmy, ale nie chcą się zgodzić na ideologię demokratyczną, która na dłuższą metę prowadzi do relatywizmu.

2 Źródło: Karol Jasiński, Polityka państwa liberalno-demokratycznego wobec religii, „Nurt SVD” 2017 r., nr 51/2 (142), dostępny w internecie: bazhum.muzhp.pl [dostęp 29.06.2021 r.].

Jarosław Szczepański Raport z badania Trójkąt Ideologiczny

Liberalizm i jego perspektywa antropologiczna ma wpisaną w siebie nieuchronność wyłonienia się elity. Szczególna pozycja niektórych jednostek wynikać będzie jednak nie z ich autorytetu czy urodzenia, ale ich wiedzy, zdolności, pożądanych w danym społeczeństwie cech. Tak wyłoniona elita będzie nieustannie musiała udowadniać swoją pozycję i będzie zagrożona przez inne jednostki aspirujące do przejęcia jej pozycji.

3 Źródło: Jarosław Szczepański, Raport z badania Trójkąt Ideologiczny, 2015 r., dostępny w internecie: depot.ceon.pl [dostęp 29.06.2021 r.].