Sprawdź się
Przeczytaj fragment tekstu o Medei, a następnie przypomnij sobie ostatnią rozmowę Klary z Illem. Zastanów się i wyjaśnij, co stało się przekleństwem Klary Zachanassian. Odpowiedz na pytanie: Jak wyraża ona uczucia?
Zapoznaj się z fragmentem tekstu o Medei, a następnie przypomnij sobie ostatnią rozmowę Klary z Illem. Zastanów się i wyjaśnij, co stało się przekleństwem Klary Zachanassian. Odpowiedz na pytanie: Jak wyraża ona uczucia?
Medea w tradycji przedeurypidejskiejNajbardziej wyraźną cechą Medei jest jej gorące uczucie do Jazona. Miłość jest esencją jej charakteru i centrum legendy. Jest to miłość fatalna, straszna i zgubna, bo Medea to zbrodniarka z miłości. Tragedią bohaterki staje się jej przeznaczenie, według którego skazana jest na to, by być udręką dla samej siebie i dla innych. To fatalne i nieodparte przeznaczenie zbliża Medeę do innych wielkich kochanek mitycznych, takich jak Helena, Fedra, Dydona. Jej życie nie ma w poezji ustalonego końca – jest nieśmiertelna i żyje na Polach Elizejskich jako żona Achillesa.
Źródło: Małgorzata Budzowska, Medea w tradycji przedeurypidejskiej, Łódź 2004, s. 6.
W oparciu o fragment eseju Leszka Kołakowskiego przedstaw okoliczności, które utrudniają głównej bohaterce dramatu Dürrenmatta osiągnąć stan wybaczenia.
O wybaczaniuCzym innym jest wybaczenie jako akt psychologicznie wiążący, jako osobiste postanowienie. Ktoś mi krzywdę wyrządził, ale ja mu wybaczam - natychmiast albo po pewnym czasie – a to znaczy, że nie tylko zarzucam myśl o odwecie, przy założeniu, że jest w mocy odwet taki wziąć na krzywdzicielu, ale ponadto, że nie żywię już do krzywdziciela urazy, nie chcę mu zaszkodzić, nie ścigam go przekleństwami, nie wygrażam itp.
Mogłoby się wydawać, że wybaczenie w tym sensie nie jest czymś, co mogę dowolnie postanowić, że nie potrafię po prostu aktem woli sprawić, bym nie żywił urazy do kogoś, kto mnie skrzywdził, że jeśli ta uraza mija, to mija z jakichś przyczyn, nad którymi nie mam władzy. To jest jednak chyba w części tylko prawdziwe i zależy od okoliczności. Jeśli ktoś wyrządził mi krzywdę albo przykrość niechcący czy wskutek niewiedzy i jeśli nie jest to wielka krzywda, wybaczenie przychodzi nam może bez wielkiego trudu, ale i w takim wypadku nie jest to, jak się wydaje, akt woli: ktoś mnie bezwiednie potrącił; jeśli mówi „przepraszam”, łatwo mi powiedzieć „ależ nic się nie stało”. Jeśli widzę, że nie chce powiedzieć „przepraszam”, już mogę wpaść w gniew.
Gdyby jednak naprawdę tak było, że taki akt zaniechania urazy nie zależy w ogóle od naszej woli, chrześcijańskie wezwania do wybaczania innym ludziom nie miałyby sensu, kazałyby nam sprawiać, by nie stało się coś, co staje się na mocy porządku natury, nad którym nie mamy władzy; tak samo jak nie możemy sprawić, by śnieg nie padał, nie możemy – wedle tego rozumowania — zmusić duszy naszej, by wyzbyła się poczucia krzywdy i niechęci do krzywdziciela. W rzeczywistości, jeśli na serio bierzemy Chrystusowe przykazania – mamy przecież do 77 razy, praktycznie bez końca, przebaczać, a tym bardziej jeśli krzywdziciel żałuje swego uczynku – to jest jasne, że one odnoszą się nie po prostu do zaniechania pomsty, ale do przebaczenia jako naszego własnego duchowego stanu. Nie należy wprawdzie twierdzić, że ten stan można w każdej chwili dowolnym ruchem świadomości wywołać, ale z pewnością można wesprzeć duszę naszą, by go osiągnąć.
Źródło: Leszek Kołakowski, O wybaczaniu, [w:] Leszek Kołakowski, Mini wykłady o maxi sprawach, Kraków 2009, s. 225–226.
Barbara Krafftówna, odgrywająca rolę Klary Zachanassian w spektaklu w reż. Jerzego Gruzy (1971), wystąpiła przed kamerą w półmasce, która nakrywała czoło i powieki. W jednym z wywiadów tak tłumaczyła tę decyzję: Półmaska pasowała do bohaterki, której całe ciało jest poskładane z kawałków i protez. W półmasce moje oko było żywe, poruszało się, ale powieki pozostawały nieruchome
Indeks górny 11 Indeks górny koniec11.
Założenie maski uczyniło Klarę postacią groteskową. Zapoznaj się z definicją groteski i wskaż, z czego wynika groteskowość.
Założenie maski uczyniło Klarę postacią groteskową. Zapoznaj się z definicją groteski i zaznacz, z czego wynika groteskowość.
Klara Zachanassian to bohaterka groteskowa. Jej sposób zachowania, słowa i czyny kontrastują wyraźnie z wyglądem. Uzupełnij tabelę informacjami na temat wyglądu i zachowania Klary.
Wskaż cechy Güllen i zachowania mieszkańców wobec Illa po wizycie Klary Zachanassian.
Wymień cechy Güllen i zachowania mieszkańców wobec Illa po wizycie Klary Zachanassian.
Odszukaj w dostępnych źródłach obraz Claude'a Verlinde'a Marionetki i ustal, co wspólnego mają przedstawione na nim postacie z mieszkańcami Güllen.
Zapoznaj się z poniższym opisem obrazu Claude'a Verlinde'a Marionetki i ustal, co wspólnego mają przedstawione na nim postacie z mieszkańcami Güllen.
Opis obrazu: Obraz przedstawia grupę marionetek kobiet i mężczyzn znajdujących się w okręgu i przywiązanych sznurkami do pala, który znajduje się pośrodku okręgu. Marionetki przedstawiają ludzi w zwykłych ubraniach oraz ubraniach księdza, żołnierza. Postacie nie maja nóg, tylko opierają się na ziemi na rękojeści. Po prawej stronie obrazu znajduje się tułów młodego mężczyzny, który zamiast nóg ma sprężynę. Wyskakuje on z pudła. Wyciąga w kierunku marionetek obie ręce, jakby nimi dyrygował. U stóp marionetek leżą porozrzucane karty papieru.
Od pewnego momentu Ill rozumie, że jego życie jest zagrożone. Szuka więc pomocy u najbardziej wpływowych mieszkańców miasta. Przypomnij sobie trzy kluczowe rozmowy Illa: z policjantem, z burmistrzem i księdzem. Wyjaśnij, co na temat zagrożenia życia mówią oni Illowi. Połącz w pary uczestników rozmów z ich stanowiskami.
Wymień trzy powody, które są związane z tragizmem Illa.