Zastanów się, czy wdrażanie nowych technologii mogło spowodować spadek zapotrzebowania na pracowników. Przemyśl też, czy sprowadzanie konkurencyjnych towarów z zagranicy mogło wywierać wpływ na likwidację miejsc pracy w polskim przemyśle.

W wyniku restrukturyzacji przemysłu nastąpiło wdrażanie nowych technologii – one szybko zwiększyły wydajność pracy, co sprawiało, że zmniejszyło się zapotrzebowanie na pracowników. Zmieniła się także struktura polskiego przemysłu, np. zamknięto część kopalni i hut – nastąpił więc spadek zatrudnienia w górnictwie i hutnictwie oraz w przemyśle koksowniczym. Zamknięto wiele zakładów przemysłu włókienniczego i odzieżowego – nie wytrzymały konkurencji np. z tańszymi towarami sprowadzanymi m.in. z Chin.

Weź pod uwagę, czy restrukturyzacja przemysłu w GOP‑ie miała wpływ na unowocześnienie procesów produkcji, kwalifikacje pracowników oraz środowisko przyrodnicze. Zwróć uwagę na koszty poniesione w procesie restrukturyzacji.

Pozytywne skutki:

• unowocześnienie produkcji,

• wzrost udziału nowoczesnych technologii w strukturze produkcji,

• podnoszenie kwalifikacji pracowników,

• poprawa stanu środowiska naturalnego.

Negatywne skutki:

• w pierwszej fazie restrukturyzacji wzrost bezrobocia,

• zmniejszenie roli polskiego kapitału,

• wysokie koszty inwestycji związanych z ochroną środowiska,

• wysokie koszty poniesione na unowocześnienie produkcji.

Zapoznaj się z tematem przenoszenia zakładów przemysłowych na obrzeża miast lub oszary wiejskie. Zwróć uwagę na korzyści takich działań.

Deglomeracja przemysłu polega na przenoszeniu zakładów przemysłowych na obrzeża miast lub na obszary wiejskie ze względu na możliwość zwiększenia przestrzeni produkcyjnej, niższe koszty siły roboczej i gruntów (rozproszenie produkcji przemysłowej).

Wyszukaj, jak zostały przekształcone niektóre obiekty przemysłowe w Polsce, np. Stary Browar w Poznaniu lub Manufaktura w Łodzi.

Stare, zachowane obiekty przemysłowe można zaadaptować na centra handlowe, obiekty kulturalne lub mieszkania (lofty).

Weź pod uwagę wpływ działalności obiektów przemysłowych GOP‑u na czystość wód, czystość powietrza oraz rzeźbę terenu.

1. Zasolone wody kopalniane odprowadza się do wód powierzchniowych bez oczyszczania – budowa oczyszczalni ścieków nie tylko odsalających wody kopalniane, ale oczyszczających wszystkie ścieki – komunalne i przemysłowe.

2. Powstawanie szkód górniczych, takich jak: rozległe wyrobiska, hałdy, zapadliska powstałe w wyniku tąpnięć – zamknięcie większości kopalni węgla kamiennego na Górnym Śląsku, aby zmniejszyć niebezpieczeństwo dalszych szkód pogórniczych; zrekultywowanie hałd, aby można było je zagospodarować np. na stoki narciarskie lub przeznaczyć pod zalesienie.

3. Zanieczyszczenie powietrza, duża emisja gazów cieplarnianych z energetyki cieplnej – zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych, np. budowanie bloków energetycznych na biomasę; większe wykorzystanie gazu; wykorzystanie w istniejących elektrowniach cieplnych bardziej wydajnych filtrów zatrzymujących większość gazów cieplarnianych i pyłów.