Narysuj przykładowe wzory półstrukturalne dla podanych laktonów.
-lakton
-lakton
-lakton
-lakton
Jakie dostrzegasz podobieństwa strukturalne laktonów?
R1XtrxTmNsv9O
Zastanów się, jak nazywają się związki, które nie posiadają wiązań wielokrotnych, oraz w jaki sposób nazywa się to ugrupowanie chemiczne.
Przykładowe odpowiedzi:
RfGc352eHpxrE
Laktony są związkami zawierającymi pierścienie heterocykliczne. Każdy z laktonów posiada atom tlenu, połączony z atomem węgla z grupy karbonylowej. Formalnie więc stanowią grupę estrową.
RyrN0Yf6rW2dt1
Ćwiczenie 3
21
Ćwiczenie 4
Laktony posiadają liczne interesujące i pożądane właściwości. Wymień trzy dla tego, którego wzór szkieletowy zaprezentowano poniżej.
RhNcIaIbTW1pX
Jak nazywa się ten lakton? Podaj jego nazwę zwyczajową.
RLD3N0sLBNpz5
Lakton ten charakteryzuje się zapachem siana.
Właściwości laktonu: antyalergiczny, przeciwnowotworowy, przeciwzapalny, przeciwwirusowy, przeciwzakrzepowy.
Nazwa zwyczajowa: kumaryna.
2
Ćwiczenie 5
Wybierz związek, który powstanie w wyniku poniższej reakcji.
RRrdX47caef5d
R5rfSN9DsziWC
RROnce9nQCl5i2
Ćwiczenie 5
21
Ćwiczenie 6
Dla poniżej podanego laktonu narysuj wzór kreskowy hydroksykwasu, z jakiego mógłby powstać.
RiJKkJiSa73Z6
R18TwhzJgpXHH
Ilu węglowy jest pierścień tego laktonu? Zwróć uwagę również na obecne podstawniki.
ROpOE6w8Ap4SY
Jest to lakton kwasu 4‑hydroksyheksanowego.
RI7N0Blxq2M1X2
Ćwiczenie 6
31
Ćwiczenie 7
Rozwiąż zadanie.
R1SqrEnTM3XOC
R1aN0UwEEuT73
Zapisz równanie reakcji estryfikacji kwasu -hydroksybutanowego. Następnie oblicz masy molowe reagentów i wyznacz szukane dane.
R1auMi8TBH1Nh
Powstaje lakton o nazwie dihydrofuran--on.
Jego masa molowa wynosi:
W wyniku reakcji powstało laktonu.
31
Ćwiczenie 8
R1QsEbfQrCpcL
R1PCvcSujq1Pc
Wyznacz masę tlenu, a następnie masy i ilości pozostałych grup w laktonie.
Oznacza to, że lakton ten zawiera dwa atomy tlenu (wymagane minimum w budowie laktonów) – jeden w pierścieniu, a jeden przy grupie karbonylowej.
Masa ta jest sumą mas grup oraz węgla karbonylowego. Należy odjąć od wyznaczonej masy masę węgla karbonylowego:
Wyznaczona suma mas grup wynosi , a masa pojedynczej grupy wynosi :
W laktonie obecnych jest pięć grup , jeden heteroatom (tlen) i jeden węgiel karbonylowy. Wobec tego jego wzór wygląda następująco: