Sprawdź się
Wskaż, której z podanych odpowiedzi nie można nazwać działaniem zwiększającym naszą motywację.
- kierowanie się w działaniu przede wszystkim celem dalekim
- wyznaczanie celu trudnego, ale osiągalnego
- wyznaczanie celu samodzielnie
- wiara w swoje możliwości osiągnięcia celu
Wskaż, jakie czynniki są potrzebne do tego, by powstał motyw działania.
- niezaspokojenie potrzeb organicznych i psychicznych
- bodźce wyciszające emocje
- czynniki zakłócające czynności, np. frustracja czy konflikt
- sformułowanie zadań przez inne osoby albo samą jednostkę
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Motywacja dotyczy m.in. mechanizmów zachowań afektywnych i poznawczych. | □ | □ |
| Czynności nawykowe – w odróżnieniu od motywowanych – mają charakter intencjonalny, czyli sterowane są przez chęć osiągnięcia uprzednio określonego celu. | □ | □ |
| Teoria motywacji zajmuje się powstawaniem dążeń. | □ | □ |
| Aktywność może być ukierunkowana mimo braku sformułowania celu w umyśle. | □ | □ |
Spośród przedstawionych zjawisk zaznacz te, które odnoszą się do mechanizmu zmiany zachowań.
- Higgins przedstawił teorię, zgodnie z którą ludzie porównują własne Ja do wybranego standardu. Jednakże teoria rozbieżności Ja koncentruje się nie tylko na zdawaniu sobie sprawy z rozbieżności między realną a idealną tożsamością, lecz także na emocjonalnej reakcji ludzi na te rozbieżności. Higgins utrzymywał, że ludzie mają trzy typy schematów Ja. Ja realne odzwierciedla to, jacy jesteśmy teraz. Ja idealne stanowi punkt odniesienia obrazujący, jacy naprawdę chcielibyśmy być (…). Natomiast Ja powinnościowe przedstawia cechy lub charakterystyki, o których, opierając się na poczuciu obowiązku, odpowiedzialności albo powinności, jednostka sądzi, że powinna je posiadać.
- (…) psycholodzy społeczni zdają sobie sprawę z faktu, że istnieją zarówno indywidualne aspekty Ja (cechy, stany i indywidualne zachowania), jak i kolektywne aspekty Ja, które odzwierciedlają nasze stosunki z innymi jednostkami i grupami. Choć wydaje się bardzo prawdopodobne, że większość ludzi, niezależnie od swoich korzeni kulturowych, posiada zarówno indywidualne, jak i kolektywne schematy Ja, istnieją jednak pewne ogólne tendencje kulturowe.
- Zgodnie z teorią porównań społecznych, definiowania Ja uczymy się na podstawie porównywania siebie z osobami z naszego otoczenia. (…) Porównywanie siebie z wyobrażeniami dotyczącymi tego, kim powinniśmy albo chcielibyśmy być, może prowadzić do zmian w koncepcji siebie, jednak wynikająca stąd definicja siebie pozostaje subiektywna, a więc pozbawiona jakiejkolwiek zewnętrznej weryfikacji. Natomiast porównanie siebie z innymi dostarcza zewnętrznego, obiektywnego wzorca, z którym możemy zestawiać nasze myśli, uczucia i zachowania.
- Istnieją znaczące dowody na to, że dokonując atrybucji na podstawie swojego zachowania, ludzie wykazują korzystną dla siebie tendencyjność. Gdy odniesiemy sukces, mamy skłonności do tendencyjnego oceniania siebie, przypisując ten sukces swoim wewnętrznym cechom. Możemy np. pomyśleć: „Dostałem wysoką ocenę z egzaminu, bo jestem zdolny”. Natomiast gdy ponosimy porażkę, mamy skłonność do tendencyjnego chronienia siebie, przypisując swoje niepowodzenie czynnikom zewnętrznym. Możemy np. stwierdzić: „Oblałem, ponieważ w dniu egzaminu nie czułem się dobrze”.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Siła motywacji – jak dopingować siebie i ludzi, z którymi pracujeszKolejna teoria, której warto poświęcić więcej uwagi, to teoria wzmocnienia. Oparta jest ona na koncepcji behawiorystycznej, która podkreśla zachowanie ludzi jako funkcję ich instynktu. Według tej koncepcji człowiek steruje swoim zachowaniem w taki sposób, by zaspokoić własne potrzeby. (…)
Oznacza to, że zachowanie pracownika (reakcja) wobec konkretnej sytuacji (bodziec) powoduje określone konsekwencje realizowane poprzez ich przyszłą aktywność oraz postawy. Jeżeli konsekwencje są pozytywne, pracownik w przyszłości zareaguje podobnie, a jeżeli są nieprzyjemne, będzie zmieniał swoje zachowania, aby ich uniknąć. W przypadku kiedy przełożony chciałby zmienić zachowanie podwładnego (jego potencjalne przyszłe reakcje), powinien starać się zmienić skutki (konsekwencje) tych zachowań. Na przykład pracownik, który regularnie unika zaangażowania się w jakąkolwiek pracę na rzecz firmy, mógłby uzyskać motywację do większego zaangażowania się w pracę na rzecz innych, gdyby kierownictwo wyrażało zdecydowane zadowolenie w każdym przypadku jego zwiększonej aktywności. Kiedy pracownik po raz kolejny odmówi współdziałania, jego lekceważenie obowiązków wobec organizacji (czy zespołu) można próbować eliminować również poprzez wyrażenie silnego niezadowolenia, ale tylko wówczas, kiedy przełożony poprzednio nie zwracał na to uwagi.
Źródło: Jarosław Kordziński, Siła motywacji – jak dopingować siebie i ludzi, z którymi pracujesz, dostępny w internecie: structum.pl [dostęp 1.10.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Siła motywacji – jak dopingować siebie i ludzi, z którymi pracujeszPoczucie odpowiedzialności:
autonomia i samodzielność;
świadomość osobistej odpowiedzialności za uzyskane efekty;
znajomość związków zadań indywidualnych z ogólnymi działaniami firmy;
umiejętność formułowania celów.
Znajomość wyników:
konkretne oczekiwania;
znane i możliwe jednoznaczne kryteria oceny pracy;
jasne procedury badania procesu oraz uzyskiwanych efektów;
systematyczny nadzór;
samoocena;
możliwość porównań.
Źródło: Jarosław Kordziński, Siła motywacji – jak dopingować siebie i ludzi, z którymi pracujesz, dostępny w internecie: structum.pl [dostęp 1.10.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Encyklopedia PWN: motywacjaTwórca psychologii pola K. Lewin i jego kontynuatorzy zwrócili uwagę na motywacyjną funkcję zadania – wyobrażenie jego końcowego wyniku wytwarza w jednostce system napięć motywujący ją do kontynuowania prób wykonania zadania aż do jego ukończenia; tzw. podejście poznawcze akcentuje motywacyjną rolę stanu niezgodności (dysonansu) między strukturami poznawczymi (przekonaniami) podmiotu.
Źródło: Encyklopedia PWN: motywacja, dostępny w internecie: encyklopedia.pwn.pl [dostęp 1.10.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Człowiek – istota społecznaKonformizm można zdefiniować jako zmianę zachowania lub opinii danej osoby spowodowaną rzeczywistym lub wyobrażonym naciskiem ze strony jakiejś osoby lub grupy ludzi. (…)
Źródło: Elliot Aronson, Człowiek – istota społeczna, tłum. Józef Radzicki, Warszawa 1997, s. 33.