R1NRdDvSWkeNC
Zrzut ekranu z programu Scratch, przedstawiający dostępne operatory arytmetyczne i niektóre funkcje np. podłoga, sufit, pierwiastek kwadratowy

Działania matematyczne w Scratch

Zasoby własne ZPE

Sufit, podłoga i inne działania na liczbach

W tym materiale stworzymy skrypty, które pozwolą Ci na odkrycie różnych operacji matematycznych.

W kategorii Wyrażenia znajdują się zielone bloki pozwalające na wykonywanie podstawowych działań matematycznych, porównywanie liczb lub ich losowanie. Ale nie tylko. Poszukaj wśród zielonych bloków, tego który zawiera listę rozwijalną. Sprawdź, czy na liście znajdują się funkcje z grafiki poniżej.

R17nIlfcC4T8A
Bloki „podłoga z…” oraz „sufit z…” z kategorii „Wyrażenia”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1

Uruchom program Scratch i zbuduj skrypt taki, jak na zrzucie ekranu. Następnie sprawdź działanie programu dla różnych liczb.

RlbTfhyPaZkev
Przykładowy skrypt z wykorzystaniem bloku „podłoga z…”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RzsooB3RzCRjG
Na podstawie obserwacji działania swojego skryptu uzupełnij zdania:
R1V0DOCo3W1MP
Ćwiczenie 1
Podłoga to nazwa funkcji matematycznej, która: liczbę 1,2 zamienia na 1, liczbę 2,2 zamienia na 2, a liczbę -3,5 na -4. Podłoga liczby 7 to 7, a podłoga liczby -3 to -3. Zastanów się, jak działa funkcja podłoga. Uzupełnij zdania, by sprawdzić swoje przypuszczenia.
Ćwiczenie 2

Zmień poprzedni skrypt, zamieniając funkcję podłoga na funkcję sufit. Sprawdź działanie skryptu dla różnych liczb.

R17YqCJHHvLMN
Na podstawie obserwacji działania swojego skryptu uzupełnij zdania:
R1ahZyQdBDym9
Ćwiczenie 2
Sufit to nazwa funkcji matematycznej, która: liczbę 1,2 zamienia na 2, liczbę 2,2 zamienia na 3, a liczbę -3,5 na -3. Sufit liczby 7 to 7, a sufit liczby -3 to -3. Zastanów się, jak działa funkcja sufit. Uzupełnij zdania, by sprawdzić swoje przypuszczenia.

Zapewne już wiesz, że funkcja podłoga zaokrągla liczbę rzeczywistą „w dół”, a funkcja sufit „w górę”. Wartością funkcji podłoga jest największa liczba całkowita mniejsza lub równa od parametru, a wartością funkcji sufit najmniejsza liczba całkowita większa od parametru.

Na przykład:

RlWC6NgW9IKuv
Przykładowy skrypt z wykorzystaniem bloku „podłoga z…”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R1Kad6333ZqSS
Przykładowy skrypt z wykorzystaniem bloku „sufit z…”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RTRpv6btGAQTt
Przykładowy skrypt z wykorzystaniem bloku „sufit z…”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Oczywiście wśród bloczków możemy tez znaleźć bloczek zaokrąglij.

R1SAFDbqA52eM
Blok „zaokrąglij…” z kategorii „Wyrażenia”
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Wartością jest argument zaokrąglony do najbliższej liczby całkowitej – zgodnie z regułami zaokrąglania, tzn. końcówka 0.5 i więcej jest zaokrąglana w górę, w przeciwnym przypadku w dół.

Ćwiczenie 3

Napisz skrypt, w którym będziesz podawać liczbę, a duszek będzie podawał jej zaokrąglenie. Wykorzystaj w skrypcie blok zaokrąglij.

RIClpfqloUhkT
Ekran rozpoczynający działanie skryptu z blokiem "zaokrąglij".
RvqOhgqRD0G5R
Ćwiczenie 3
Bloczek zaokrąglij, zaokrągla podaną liczbę do całości. Podaj, jakie czynności należy wykonać, aby wykorzystując tylko ten blok i działania matematyczne zaokrąglić liczbę do części dziesiętnych? Wstaw w tekst podane słowa, tak aby utworzyły poprawną instrukcję.

Wśród bloków w kategorii Wyrażenia możesz znaleźć taki blok:

RDlp8Mzh7NbQz
Klocek języka Scratch realizujący resztę z dzielenia wybranej przez nas liczby przez z inną przez nas zadeklarowaną
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Bloczek ten podaje resztę z dzielenia dwóch liczb całkowitych. W matematyce i informatyce działanie to nazywamy modulo i oznaczamy: mod.

Dla przykładu działania:

  • Wynikiem 7 mod 3 (7 modulo 3) będzie 1, ponieważ 7 dzielone przez 3 to 2, a reszty zostaje 1.

  • Aby to sprawdzić, można wykonać operacje 3 × 2 = 6, a następnie 7 - 6 = 1, co odpowiada również 7 = 3 × 2 + 1.

Ćwiczenie 4

Napisz skrypt, w którym będziesz podawać liczbę, a duszek będzie określał, czy jest to liczba parzysta, czy nieparzysta. W swoim skrypcie wykorzystaj blok reszta z dzielenia.

Rq8izbUkKJiyJ
Ćwiczenie 4
Uzupełnij zdanie, tak aby było prawdziwe.

Poniżej znajduje się pole tekstowe przeznaczone do zapisywania notatek. Możesz w nim zapisać wszystkie informacje, które uważasz za potrzebne.

RODPNT7o0mXlx
Pole tekstowe do zapisywania odpowiedzi i notatek.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.