Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Przeanalizuj poniższą symulację interaktywną. Przedstawia ona dochód mieszkańców Południowej Afryki (od 1961 r. Republiki Południowej Afryki) względem dochodu ludności białej. Poszczególne interaktywne elementy wykresu wymienione są nad nim. Możesz je włączać i wyłączać, zmieniając w ten sposób wygląd wykresu.

Następnie wykonaj kolejne polecenia.

R19XEfrXgfpK81
Dochód mieszkańców Południowej Afryki (od 1961 r. Republiki Południowej Afryki) względem dochodu ludności białej. Rok, ludność biała, ludność czarnoskóra, ludność “kolorowa”, Azjaci 1920,100%,10%,21%,20% 1940,100%,10%,17%,22% 1948,100%,11%,18%,21% 1960,100%,11%,18%,18% 1980,100%,12%,20%,26% 1995,100%,13%,20%,49% 2000,100%,18%,22%,40% 2010,100%,17%,21%,60%
Polecenie 2

Opisz, czy zniesienie polityki apartheidu przyniosło poprawę sytuacji ekonomicznej wszystkich grup ludności zamieszkującej Republikę Południowej Afryki? Uzasadnij swoją odpowiedź.

R7s5tJC9VlUDK
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Polecenie 3

Podaj grupę ludności zamieszkującą obszary Republiki Południowej Afryki, której status ekonomiczny najbardziej się poprawił po zniesieniu polityki apartheidu.

RJ1N8cKc0Ya6g
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Polecenie 4

Odpowiedz na pytania. Która grupa ludności miała najniższy status w okresie funkcjonowania polityki apartheidu? Czym to mogło być twoim zdaniem spowodowane?

R128KB28as0Zc
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).

Tekst źródłowy do ćwiczeń 1, 2 i 3

Komunikat końcowy konferencji krajów Azji i Afryki w Bandungu, 24 kwietnia 1955 r. (fragmenty)

Konferencja krajów Azji i Afryki, zwołana na zaproszenie premierów Birmy, Cejlonu, Indii, Indonezji i Pakistanu, obradowała w Bandungu w dniach od 18 do 24 kwietnia 1955 r. Poza pięcioma krajami organizującymi konferencję uczestniczyły w niej następujące 24 kraje:

  1. Abisynia, 2. Afganistan, 3. Arabia Saudyjska, 4. Chińska Republika Ludowa, 5. Egipt, 6. Filipiny, 7. Irak, 8. Iran, 9. Japonia, 10. Jemen, 11. Jordania, 12. Kambodża, 13. Laos, 14. Liban, 15. Liberia, 16. Libia, 17. Nepal, 18. Sudan, 19. Syjam, 20. Syria, 21. Turcja, 22. Wietnamska Republika Demokratyczna, 23. Wietnam Południowy, 24. Złote Wybrzeże.

Konferencja krajów Azji i Afryki omówiła problemy będące przedmiotem wspólnego zainteresowania i troski krajów Azji i Afryki oraz przedyskutowała sposoby i środki, za pomocą których narody tych krajów mogłyby osiągnąć szerszą współpracę gospodarczą, kulturalną i polityczną.

A. Współpraca gospodarcza:

Konferencja krajów Azji i Afryki uznaje za naglącą konieczność pobudzenia rozwoju gospodarczego w strefie Azji i Afryki. Dano wyraz powszechnemu pragnieniu współpracy gospodarczej między uczestniczącymi krajami na zasadzie wzajemnych interesów i poszanowania suwerenności narodowej. Propozycje w sprawie współpracy gospodarczej w gronie uczestniczących krajów nie wykluczają tego, że może być pożądana lub potrzebna współpraca z krajami leżącymi poza tą strefą, nie wyłączając inwestycji obcego kapitału. Uznano dalej, że pomoc otrzymywana przez niektóre uczestniczące kraje spoza tej strefy, w myśl międzynarodowych lub dwustronnych układów, wniosła cenny wkład do realizacji programów rozwoju tych krajów.

Kraje uczestniczące zgodnie postanawiają udzielać sobie nawzajem pomocy technicznej w możliwie najszerszym zakresie w postaci: rzeczoznawców, praktykantów, projektów eksperymentalnych i urządzeń dla celów doświadczalnych, wymiany doświadczeń oraz tworzenia krajowych i, gdzie to będzie możliwe, regionalnych instytutów do celów szkoleniowych i naukowo‑badawczych dla krzewienia wiedzy technicznej i umiejętności we współdziałaniu z istniejącymi organizacjami międzynarodowymi.

Konferencja krajów Azji i Afryki zaleca: rychłe utworzenie specjalnego funduszu Narodów Zjednoczonych dla rozwoju gospodarczego; przydzielanie przez Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju większej części jego zasobów krajom Azji i Afryki; rychłe utworzenie międzynarodowej instytucji finansowej, której działalność obejmowałaby dokonywanie słusznych inwestycji oraz udzielanie poparcia wspólnym przedsięwzięciom krajów Azji i Afryki, o ile odpowiadałoby to ich wspólnym interesom.

Konferencja krajów Azji i Afryki uznaje żywotną konieczność ustabilizowania wymiany handlowej w tej strefie. Przyjęto zasadę rozszerzenia zakresu wielostronnej wymiany handlowej i płatności. Stwierdzono jednak, że pewne kraje ze względu na swe warunki ekonomiczne będą zmuszone opierać wymianę handlową na układach dwustronnych.

Konferencja krajów Azji i Afryki zaleca uczestniczącym krajom, by podjęły wspólną akcję dla stabilizacji międzynarodowych cen i popytu na surowce w drodze układów dwustronnych i wielostronnych i aby – o ile to będzie możliwe w praktyce i pożądane – zajmowały jednakowe stanowisko w tej sprawie na forum stałej komisji doradczej Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw międzynarodowej wymiany towarowej i w innych organizacjach międzynarodowych.

Konferencja krajów Azji i Afryki zaleca ponadto, by kraje Azji i Afryki urozmaiciły swój eksport, przetwarzając uprzednio swe surowce, gdy będzie to ze względów gospodarczych możliwe; należy zachęcać i popierać organizowanie międzyregionalnych targów oraz wymiany delegacji handlowych i grup przedstawicieli kół przemysłowo‑handlowych; należy popierać wymianę informacji i wzorów towarów w celu rozwijania handlu międzyregionalnego oraz zapewnić normalne możliwości tranzytowe krajom niemającym dostępu do morza. [...]

Konferencja krajów Azji i Afryki zgodnie postanowiła, że należy popierać tworzenie krajowych i regionalnych banków i towarzystw ubezpieczeniowych.

Wiek Źródło: Komunikat końcowy konferencji krajów Azji i Afryki w Bandungu, 24 kwietnia 1955 r. (fragmenty), [w:] Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 2002, s. 328–329.
Pokaż ćwiczenia:
21
Ćwiczenie 1

Wymień zalecenia dotyczące prowadzenia wspólnej polityki gospodarczej.

R1VpivjmE2xY4
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 2

Wyjaśnij, na czym według dokumentu miała polegać pomoc międzynarodowa dla Afryki i Azji.

RpTUOLF1pMo5F
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 3

Oceń, czy konferencja dała początek nowej epoce w dziejach świata. Uzasadnij odpowiedź.

Rzx0lLzYtXTHr
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 4
R1VkAG7Zk69EF
W [...] rząd, pod przywództwem premiera I.D. Smitha, zażądał przyznania niepodległości. Po nieudanych rokowaniach z Wielką Brytanią (1964–65) zdelegalizował partie czarnej ludności, a 11 XI 1965 jednostronnie proklamował niepodległość kraju. Krok ten, nie uznany oficjalnie przez żadne państwo świata [...]. Dzięki pomocy ze strony RPA i Portugalii [kraj], mimo międzynarodowych sankcji oraz spowodowanych nimi strat finansowych, rozwijał się gospodarczo. [...]. Jednocześnie zaczął nasilać się opór czarnej ludności.
1. Maroko, 2. Zimbabwe, 3. Algieria, 4. Republika Środkowoafrykańska

W czasie II wojny światowej francuska część [kraju] podlegała rządowi Vichy. W 1940 Hiszpanie zajęli Tanger, dwa lat później część francuską opanowały wojska amerykańsko-brytyjskie. Po wojnie nasiliły się dążenia [...] do odzyskania niepodległości i suwerenności poprzez działalność partii politycznych (gł. Partii Niepodległości „Istiklal”). Wywołało to represje ze strony administracji francuskiej — aresztowania, zakaz działalności partii politycznej, detronizację i zesłanie (1953) sułtana Muhammada V. Zaostrzająca się sytuacja zmusiła kolonizatorów do ustępstw — 1955 Muhammad V powrócił do kraju. W 1956 [kraj] uzyskał niepodległość.
1. Maroko, 2. Zimbabwe, 3. Algieria, 4. Republika Środkowoafrykańska

4 grudnia 1976 r. Jean-Bédel Bokassa uznał, że najbardziej właściwym ustrojem dla rządzonego przez siebie kraju będzie monarchia. Ogłosił wtedy, że Republika [...] zostanie cesarstwem, ale dopiero rok później koronował się na cesarza.
Uroczystość nawiązywała stylem do koronacji Napoleona I w 1804 r. Kosztowała 25 mln dolarów. – I nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że to stanowiło 1/5 rocznych dochodów państwa [...].
W uroczystości brało udział ok. 3,5 tysiąca gości z całego świata, w tym z Francji, Wlk. Brytanii. - [...] Świat udawał, że nie ma problemu, że stanowi to pewien koloryt lokalny [...]
1. Maroko, 2. Zimbabwe, 3. Algieria, 4. Republika Środkowoafrykańska

Po ośmiu latach wojny, kiedy przemoc i okrucieństwo dominowały po każdej stronie barykady [...] Francja [zaczęła] przychylać się do nieuchronnego rozwiązania konfliktu [...]. Jeszcze 4 czerwca 1958 r. generał de Gaulle jako nowy szef rządu obiecywał Francuzom [...] że kraj ten zawsze będzie częścią Francji. Jakież było więc rozczarowanie, kiedy już jako prezydent Francji podpisał w marcu 1962 r. tzw. porozumienia z Evian, które które definitywnie kończyły wojnę i otwierały drogę do niepodległości.
1. Maroko, 2. Zimbabwe, 3. Algieria, 4. Republika Środkowoafrykańska
1
Ćwiczenie 5
R1MQ8Ss3VFNpF
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.