Symulacja interaktywna
Zapoznaj się z symulacją interaktywną (oraz jej graficznym przedstawieniem poniżej), a następnie wykonaj polecenia.
Zapoznaj się danymi oraz opisami wydarzeń, a następnie wykonaj polecenia.
Zużycie energii pierwotnej w USA wg źródeł pochodzenia energii (w kwadrylionach brytyjskich jednostek termicznych)
-
Zużycie energii pierwotnej w USA wg źródeł pochodzenia energii
| Rok | Węgiel | Gaz | Ropa naftowa | Energia jądrowa | Odnawialne źródła energii | |
| 1 | 1950 | 12.347 | 5.968 | 13.298 | 0.000 | 2.978 |
| 2 | 1951 | 12.553 | 7.049 | 14.408 | 0.000 | 2.958 |
| 3 | 1952 | 11.306 | 7.550 | 14.934 | 0.000 | 2.940 |
| 4 | 1953 | 11.373 | 7.907 | 15.532 | 0.000 | 2.831 |
| 5 | 1954 | 9.715 | 8.330 | 15.813 | 0.000 | 2.754 |
| 6 | 1955 | 11.167 | 8.998 | 17.225 | 0.000 | 2.784 |
| 7 | 1956 | 11.350 | 9.614 | 17.905 | 0.000 | 2.851 |
| 8 | 1957 | 10.821 | 10.191 | 17.898 | 0.000 | 2.849 |
| 9 | 1958 | 9.533 | 10.663 | 18.491 | 0.002 | 2.915 |
| 10 | 1959 | 9.518 | 11.717 | 19.280 | 0.002 | 2.901 |
| 11 | 1960 | 9.838 | 12.385 | 19.874 | 0.006 | 2.928 |
| 12 | 1961 | 9.623 | 12.926 | 20.169 | 0.020 | 2.952 |
| 13 | 1962 | 9.906 | 13.731 | 20.998 | 0.026 | 3.117 |
| 14 | 1963 | 10.413 | 14.403 | 21.645 | 0.038 | 3.096 |
| 15 | 1964 | 10.964 | 15.288 | 22.242 | 0.040 | 3.225 |
| 16 | 1965 | 11.581 | 15.769 | 23.184 | 0.043 | 3.396 |
| 17 | 1966 | 12.143 | 16.995 | 24.335 | 0.064 | 3.432 |
| 18 | 1967 | 11.914 | 17.945 | 25.274 | 0.088 | 3.690 |
| 19 | 1968 | 12.331 | 19.210 | 26.966 | 0.142 | 3.773 |
| 20 | 1969 | 12.382 | 20.678 | 28.321 | 0.154 | 4.095 |
| 21 | 1970 | 12.265 | 21.795 | 29.499 | 0.239 | 4.070 |
| 22 | 1971 | 11.598 | 22.469 | 30.539 | 0.413 | 4.262 |
| 23 | 1972 | 12.077 | 22.698 | 32.919 | 0.584 | 4.382 |
| 24 | 1973 | 12.971 | 22.512 | 34.806 | 0.910 | 4.411 |
| 25 | 1974 | 12.663 | 21.732 | 33.421 | 1.272 | 4.742 |
| 26 | 1975 | 12.663 | 19.948 | 32.699 | 1.900 | 4.687 |
| 27 | 1976 | 13.584 | 20.345 | 35.142 | 2.111 | 4.727 |
| 28 | 1977 | 13.922 | 19.931 | 37.083 | 2.702 | 4.209 |
| 29 | 1978 | 13.766 | 20.000 | 37.919 | 3.024 | 5.005 |
| 30 | 1979 | 15.040 | 20.666 | 37.075 | 2.776 | 5.123 |
| 31 | 1980 | 15.423 | 20.235 | 34.159 | 2.739 | 5.428 |
| 32 | 1981 | 15.908 | 19.747 | 31.884 | 3.008 | 5.414 |
| 33 | 1982 | 15.322 | 18.356 | 30.179 | 3.131 | 5.980 |
| 34 | 1983 | 15.894 | 17.221 | 29.997 | 3.203 | 6.496 |
| 35 | 1984 | 17.071 | 18.394 | 30.992 | 3.553 | 6.438 |
| 36 | 1985 | 17.478 | 17.703 | 30.866 | 4.076 | 6.084 |
| 37 | 1986 | 17.260 | 16.591 | 32.150 | 4.380 | 6.111 |
| 38 | 1987 | 18.008 | 17.640 | 32.817 | 4.754 | 5.622 |
| 39 | 1988 | 18.846 | 18.448 | 34.173 | 5.587 | 5.457 |
| 40 | 1989 | 19.070 | 19.602 | 34.164 | 5.602 | 6.235 |
| 41 | 1990 | 19.173 | 19.603 | 33.500 | 6.104 | 6.040 |
1Wojska egipskie przekraczają kanał Sueski. Fotografia z czasów wojny Jom Kippur. Domena publiczna, wikipedia.org, 2. 1979. Rewolucja islamska w Iranie. Rządy prozachodniego szacha Rezy Pahlaviego budziły opór konserwatywnych środowisk w Iranie. W 1978 r. w całym kraju wybuchły masowe protesty przeciwko monarszym rządom silnej ręki. W październiku w Teheranie wojsko użyło broni przeciwko demonstrantom (“czarny piątek”), co tylko ostatecznie skompromitowało szacha. Opuszczony przez stronników musiał salwować się ucieczką do USA. Tymczasem władzę w Iranie przejął przywódca religijny ajatollah Chomeini. Ten niezwykle popularny przywódca religijny rozpoczął krwawe prześladowania stronników władcy oraz bardziej umiarkowanych uczestników rewolucji. Pod rządami Chomeiniego Iran stał się pierwszym na świecie krajem zarządzanym przez muzułmańskich fundamentalistów. Obowiązującym prawem stały się zasady religijne zawarte w Koranie. Jako swoich głównych wrogów na arenie międzynarodowej ajatollah wskazywał “Wielkiego Szatana” - USA oraz “Małego Szatana”, czyli Izrael. Aby osłabić Amerykanów, Chomeini wprowadził embargo na eksport irańskiej ropy naftowej do USA.
2Masowa manifestacja w Iranie z czasów rewolucji islamskiej. Protestujący niosą portrety ajatollaha Chomeiniego. Domena publiczna, wikipedia.org
Zużycie energii pierwotnej w USA wg źródeł pochodzenia energii (w kwadrylionach brytyjskich jednostek termicznych):
1950: węgiel: 12.347, gaz: 5.968, ropa naftowa: 13.298, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.978.
1951: węgiel: 12.553, gaz: 7.049, ropa naftowa: 14.408, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.958.
1952: węgiel: 11.306, gaz: 7.550, ropa naftowa: 14.934, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.940.
1953: węgiel: 11.373, gaz: 7.907, ropa naftowa: 15.532, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.831.
1954: węgiel: 9.715, gaz: 8.330, ropa naftowa: 15.813, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.754.
1955: węgiel: 11.167, gaz: 8.998, ropa naftowa: 17.225, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.784.
1956: węgiel: 11.350, gaz: 9.614, ropa naftowa: 17.905, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.851.
1957: węgiel: 10.821, gaz: 10.191, ropa naftowa: 17.898, energia jądrowa: 0.000, odnawialne źródła energii: 2.849.
1958: węgiel: 9.533, gaz: 10.663, ropa naftowa: 18.491, energia jądrowa: 0.002, odnawialne źródła energii: 2.915
1959: węgiel: 9.518, gaz: 11.717, ropa naftowa: 19.280, energia jądrowa: 0.002, odnawialne źródła energii: 2.901.
1960: węgiel: 9.838, gaz: 12.385, ropa naftowa: 19.874, energia jądrowa: 0.006, odnawialne źródła energii: 2.928.
1961: węgiel: 9.623, gaz: 12.926, ropa naftowa: 20.169, energia jądrowa: 0.020, odnawialne źródła energii: 2.952.
1962: węgiel: 9.906, gaz: 13.731, ropa naftowa: 20.998, energia jądrowa: 0.026, odnawialne źródła energii: 3.117.
1963: węgiel: 10.413, gaz: 14.403, ropa naftowa: 21.645, energia jądrowa: 0.038, odnawialne źródła energii: 3.096.
1964: węgiel: 10.964, gaz: 15.288, ropa naftowa: 22.242, energia jądrowa: 0.040, odnawialne źródła energii: 3.225.
1965: węgiel: 11.581, gaz: 15.769, ropa naftowa: 23.184, energia jądrowa: 0.043, odnawialne źródła energii: 3.396.
1966: węgiel: 12.143, gaz: 16.995, ropa naftowa: 24.335, energia jądrowa: 0.064, odnawialne źródła energii: 3.432.
1967: węgiel: 11.914, gaz: 17.945, ropa naftowa: 25.274, energia jądrowa: 0.088, odnawialne źródła energii: 3.690.
1968: węgiel: 12.331, gaz: 19.210, ropa naftowa: 26.966, energia jądrowa: 0.142, odnawialne źródła energii: 3.773.
1969: węgiel: 12.382, gaz: 20.678, ropa naftowa: 28.321, energia jądrowa: 0.154, odnawialne źródła energii: 4.095.
1970: węgiel: 12.265, gaz: 21.795, ropa naftowa: 29.499, energia jądrowa: 0.239, odnawialne źródła energii: 4.070.
1971: węgiel: 11.598, gaz: 22.469, ropa naftowa: 30.539, energia jądrowa: 0.413, odnawialne źródła energii: 4.262.
1972: węgiel: 12.077, gaz: 22.698, ropa naftowa: 32.919, energia jądrowa: 0.584, odnawialne źródła energii: 4.382.
1973: węgiel: 12.971, gaz: 22.512, ropa naftowa: 34.806, energia jądrowa: 0.910, odnawialne źródła energii: 4.411.
1974: węgiel: 12.663, gaz: 21.732, ropa naftowa: 33.421, energia jądrowa: 1.272, odnawialne źródła energii: 4.742.
1975: węgiel: 12.663, gaz: 19.948, ropa naftowa: 32.699, energia jądrowa: 1.900, odnawialne źródła energii: 4.687.
1976: węgiel: 13.584, gaz: 20.345, ropa naftowa: 35.142, energia jądrowa: 2.111, odnawialne źródła energii: 4.727
1977: węgiel: 13.922, gaz: 19.931, ropa naftowa: 37.083, energia jądrowa: 2.702, odnawialne źródła energii: 4.209.
1978: węgiel: 13.766, gaz: 20.000, ropa naftowa: 37.919, energia jądrowa: 3.024, odnawialne źródła energii: 5.005.
1979: węgiel: 15.040, gaz: 20.666, ropa naftowa: 37.075, energia jądrowa: 2.776, odnawialne źródła energii: 5.123.
1980: węgiel: 15.423, gaz: 20.235, ropa naftowa: 34.159, energia jądrowa: 2.739, odnawialne źródła energii: 5.428
1981: węgiel: 15.908, gaz: 19.747, ropa naftowa: 31.884, energia jądrowa: 3.008, odnawialne źródła energii: 5.414.
1982: węgiel: 15.322, gaz: 18.356, ropa naftowa: 30.179, energia jądrowa: 3.131, odnawialne źródła energii: 5.980.
1983: węgiel: 15.894, gaz: 17.221, ropa naftowa: 29.997, energia jądrowa: 3.203, odnawialne źródła energii: 6.496.
1984: węgiel: 17.071, gaz: 18.394, ropa naftowa: 30.992, energia jądrowa: 3.553, odnawialne źródła energii: 6.438.
1985: węgiel: 17.478, gaz: 17.703, ropa naftowa: 30.866, energia jądrowa: 4.076, odnawialne źródła energii: 6.084.
1986: węgiel: 17.260, gaz: 16.591, ropa naftowa: 32.150, energia jądrowa: 4.380, odnawialne źródła energii: 6.111.
1987: węgiel: 18.008, gaz: 17.640, ropa naftowa: 32.817, energia jądrowa: 4.754, odnawialne źródła energii: 5.622.
1988: węgiel: 18.846, gaz: 18.448, ropa naftowa: 34.173, energia jądrowa: 5.587, odnawialne źródła energii: 5.457.
1989: węgiel: 19.070, gaz: 19.602, ropa naftowa: 34.164, energia jądrowa: 5.602, odnawialne źródła energii: 6.235.
1990: węgiel: 19.173, gaz: 19.603, ropa naftowa: 33.500, energia jądrowa: 6.104, odnawialne źródła energii: 6.040.
1. 1973. Wojna Jom Kippur. 6 października 1973 r. połączone siły Egiptu i Syrii zaatakowały Izrael w dzień żydowskiego Święta Pojednania – Jom Kippur. Państwa arabskie zamierzały odbić okupowane przez Żydów od 1967 r. terytoria: półwysep Synaj i Wzgórza Golan. Koalicji udało się zaskoczyć Izraelczyków. Solidnie zaopatrzeni w broń przez Związek Sowiecki Arabowie zadali poważne straty żydowskim siłom lotniczym i pancernym. Pomoc wojskowa USA pomogła Izraelowi odzyskać inicjatywę. Wkrótce role się odwróciły i armia żydowska zagroziła stolicom agresorów: Kairowi i Damaszkowi. Zwaśnione strony zdecydowały się jednak, pod naciskiem Moskwy i Waszyngtonu, wstrzymać działania wojenne. Państwa arabskie Bliskiego Wschodu solidarnie poparły Egipt i Syrię. Aby powstrzymać USA przed poparciem Izraela, użyły potężnej „broni” – ropy naftowej i ogłosiły embargo na eksport tego surowca do USA. Amerykanie nie ugięli się pod tym naciskiem i nie porzucili swoich żydowskich sojuszników.
2. 1979. Rewolucja islamska w Iranie. Rządy prozachodniego szacha Rezy Pahlawiego budziły opór konserwatywnych środowisk w Iranie. W 1978 r. w całym kraju wybuchły masowe protesty przeciwko monarszym rządom silnej ręki. W październiku w Teheranie wojsko użyło broni przeciwko demonstrantom („czarny piątek”), co tylko ostatecznie skompromitowało szacha. Opuszczony przez stronników musiał salwować się ucieczką do USA. Tymczasem władzę w Iranie przejął ajatollah Ruhollah Chomeini. Ten niezwykle popularny przywódca religijny rozpoczął krwawe prześladowania stronników władcy oraz bardziej umiarkowanych uczestników rewolucji. Pod rządami Chomeiniego Iran stał się pierwszym na świecie krajem zarządzanym przez muzułmańskich fundamentalistów. Obowiązującym prawem stały się zasady religijne zawarte w Koranie. Jako swoich głównych wrogów na arenie międzynarodowej ajatollah wskazywał „wielkiego szatana”, czyli Stany Zjednoczone, oraz „małego szatana” – Izrael. Aby osłabić Amerykanów, Chomeini wprowadził embargo na eksport irańskiej ropy naftowej do USA.
Sformułuj wniosek dotyczący wpływu kryzysów paliwowych na zużycie ropy naftowej w Stanach Zjednoczonych.
Omów zmiany w wykorzystaniu poszczególnych źródeł energii w USA w latach 1950–1900. Korzystając z wiedzy pozaźródłowej, wskaż gospodarcze, polityczne, społeczne i kulturowe skutki tych zmian.