Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Przeanalizuj proces tworzenia się układów barycznych i towarzyszące im ruchy powietrza w wyższej i przyziemnej warstwie atmosfery na półkuli północnej. Wykonaj polecenia.

Na podstawie treści Przeczytaj oraz dostępnych źródeł, zastanów się i opisz, jak siła Coriolisa wpływa na przemieszczanie się powietrza atmosferycznego.

RvPGHhBhKvnTD
(Uzupełnij).
1
Symulacja 1
R1LGcp2QMCjnk
Na kilku planszach przedstawiono proces tworzenia się układów barycznych ukazany w kilku etapach. 1. Wilgotne powietrze w warstwie przyziemnej atmosfery ogrzewa się od podłoża (lądu lub oceanu); wskutek nagrzania maleje gęstość powietrza i rozwijają się prądy wznoszące. 2. Powietrze wznosi się, przez co maleje nacisk na podłoże i powstaje ośrodek niskiego ciśnienia, w którym ciśnienie atmosferyczne rośnie na zewnątrz, przyjmując najwyższe wartości wewnątrz układu; jednocześnie wznosząca masa powietrza ochładza się zgodnie z gradientem wilgotnoadiabatycznym (0,6°C na 100 m). 3. W miarę wznoszenia ciśnienie i temperatura powietrza spada, osiągając punkt rosy; siła Coriolisa sprawia, że powstaje wir powietrzny, w którym powietrze porusza się w kierunku centrum niżu, po spirali, przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara. 4. Ochłodzone, suche powietrze przemieszcza się w górnych warstwach atmosfery; niska temperatura i zwiększona gęstość powietrza powodują, że rozwijają się prądy zstepujące. 5. W miarę opadania ciśnienie i temperatura powietrza rośnie, a więc nie może ono osiągnąć temperatury punktu rosy; wskutek osiadania wzrasta nacisk powietrza na podłoże i powstaje ośrodek wysokiego ciśnienia, w którym ciśnienie atmosferyczne maleje na zewnątrz, przyjmując najniższe wartości wewnątrz układu; jednocześnie opadająca masa powietrza ociepla się zgodnie z gradientem suchoadiabatycznym (1°C na 100 m). 6. Siła Coriolisa sprawia, że powstaje wir powietrzny, w którym powietrze porusza się na zewnątrz wyżu, po spirali, zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara; ogrzane powietrze przemieszcza się w przyziemnej warstwie atmosfery w kierunku ośrodka niżowego.
Proces tworzenia się układów barycznych
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.
Polecenie 1

Znając mechanizm powstawania ośrodków barycznych, uzasadnij występowanie ośrodków niskiego ciśnienia w strefie równikowej i umiarkowanej oraz wysokiego ciśnienia w strefie zwrotnikowej i okołobiegunowej.

R1GRXwLZxC1QE
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Określ stany pogody towarzyszące występowaniu ośrodków wyżowych i niżowych.

RvPGHhBhKvnTD
(Uzupełnij).