Topographic map (or simply a planplanplan) is a detailed cartographic image of a relatively small area (e.g. a city/town), presented on a plane with cartographic symbols, using a large scale (usually, from ca. 1:10,000 for little towns or their section to ca. 1:20,000 for large cities or conurbations). A plan covers up so small section of the Earth’s surface that it may be considered a midplane, thus nullifying a need to use map projectionmap projectionmap projection in this case. Mostly, a system of geographical coordinates is not drawn on a plan.
R11o8ctUh6La2
Plan Starego Miasta w Zamościu, przedstawiający centralnie usytuowany kwadratowy Rynek Wielki, odchodzącą od niego siatkę ulic, parki, skwery oraz ważniejsze obiekty, takie jak świątynie, muzea, galerie, urzędy pocztowe i hotele, a także pomniki i fontanny. W górnym prawym rogu planu znajduje się legenda. Legenda mapy obejmuje: kościoły, synagogi, muzea, galerie, pomniki, poczty, zabytki, hotele, inne noclegi, mury miejskie, chodniki, ścieżki, trawniki, parki, fontanny, mosty i linie kolejowe. Plan został wykonany w skali 1 centymetr do 100 metrów. W dolnym lewym rogu gwiaździsta, czteroramienna figura obrazująca kierunki świata, tak zwana róża kompasowa. Nad jej górnym ramieniem widnieje wielka litera N.
Plan Starego Miasta w Zamościu, przedstawiający centralnie usytuowany kwadratowy Rynek Wielki, odchodzącą od niego siatkę ulic, parki, skwery oraz ważniejsze obiekty, takie jak świątynie, muzea, galerie, urzędy pocztowe i hotele, a także pomniki i fontanny. W górnym prawym rogu planu znajduje się legenda. Legenda mapy obejmuje: kościoły, synagogi, muzea, galerie, pomniki, poczty, zabytki, hotele, inne noclegi, mury miejskie, chodniki, ścieżki, trawniki, parki, fontanny, mosty i linie kolejowe. Plan został wykonany w skali 1 centymetr do 100 metrów. W dolnym lewym rogu gwiaździsta, czteroramienna figura obrazująca kierunki świata, tak zwana róża kompasowa. Nad jej górnym ramieniem widnieje wielka litera N.
Plan of the Old Town in Zamość
Source: licencja: CC BY 3.0.
A bit lower scales (from 1:10 000 to 1:200 000) are usually used in topographic mapstopographic maptopographic maps. They are detailed maps presenting land morphology and land cover, waters, roads, railways, buildings, administrative borders, country borders etc. These maps have topographic grid plotted all over.
Rz28yAmX6hRYv
Ilustracja przedstawia przykładową mapę topograficzną. Zaznaczono lasy, rzeki, poziomice, zbiorniki wodne. Linie podwójne to drogi. Pojedyncze, cieńsze linie to drogi gruntowe. Grube linie to koleje. Na mapie jest siatka dzieląca całą mapę na małe kwadraty. Każdy kwadrat ma bok o długości jednego kilometra w terenie, dlatego siatka nazywa się siatką kilometrową. Dookoła mapy znajduje się ramka podzielona na krótkie fragmenty, przy granicy których opisana jest długość i szerokość geograficzna co jedną minutę. Na dole znajdują się różne objaśnienia, a wśród nich podziałka liniowa. Na górze mapy znajduje się oznaczenie literowo-cyfrowe wskazujące, który to arkusz mapy topograficznej.
An exemplary topographic map on a scale of 1:50 000
Source: Zarząd Topograficzny Sztabu Generalnego WP, licencja: CC BY 3.0.
Similar scale is used for tourist mapstourist maptourist maps which present information about objects relevant from the point of view of a tourist, such as interesting natural and cultural objects, tourist routes, mountain huts, camp sites, post offices etc.
R2z7Cl4f7zqG5
Zdjęcie przedstawia mapę turystyczną Kampinoskiego Parku Narodowego. Mapa ma kształt prostokąta. Mapa trzymana jest za boki, widać dwie dłonie po lewej i prawej stronie mapy. Dłuższe boki ułożone są poziomo. W lewym górnym rogu znajduje się legenda. Obok legenda przedstawiona jest w powiększeniu. Widać skalę - jeden do sześćdziesięciu pięciu tysięcy. Na mapie kolorowe przerywane linie oznaczają szlaki turystyczne. Na mapie zaznaczone jeziora, stawy i rzeki. Ponadto pola uprawne i tereny leśne. Szczyty są nazwane oraz podana jest liczba metrów opisanego wzniesienia. Cała mapa pokryta jest liniami, które ułożone są w formie pętli. Linie mają kształt falisty. Są to poziomice. Im mniejsza odległość między liniami tym powierzchnia terenu jest bardziej stroma.
Tourist map of the Kampinos National Park in the scale of 1:65 000
Source: Tomorrow sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Lower scales – in comparison to topographic maps – are used for overview mapsoverview mapoverview maps (a scale below 1:200,000) which depict countries, continents or their parts. These maps show relevant components of land cover – such as rivers, lakes, swamps, major cities, railways, roads, country borders, altitude points. Usually, the aforementioned elements of the map contents are presented over an image of land sculpture, projects with application of contour lines and colours specific for hypsometric scale. It is customary to call such maps physical maps or general geographic maps.
R1RdL9rXPCj8E
Ilustracja przedstawia mapę przeglądową Australii. Mapa ma kształt prostokąta. Dłuższe boki prostokąta ułożone poziomo. Mapa przedstawia kontynent australijski otoczony morzami. Od wschodu jest to Morze Koralowe i Morze Tansmana, od północy Morze Arapura, od zachodu Ocean Indyjski, od południa Wielka Zatoka Australijska. Mapa ukazuje też podział administracyjny Australii na stany: Australia Zachodnia, Australia Południowa, Nowa Południowa Walia, Queensland, Tasmania oraz Wiktoria. Po prawej stronie mapy znajduje się legenda. Na górze legendy jest tytuł mapy: Australia. Poniżej podziałka liniowa wyrażona w kilometrach. Powierzchnia mapy pokryta jest siatką kartograficzną. Na obrzeżach mapy, na południkach i równoleżnikach, zapisane są współrzędne długości i szerokości geograficznej. Poziome i pionowe linie wyznaczają poszczególne terytoria Australii. Na mapie znajdują się nazwy największych miast takie jak Sydney, Adelaide, Melbourne.
Ilustracja przedstawia mapę przeglądową Australii. Mapa ma kształt prostokąta. Dłuższe boki prostokąta ułożone poziomo. Mapa przedstawia kontynent australijski otoczony morzami. Od wschodu jest to Morze Koralowe i Morze Tansmana, od północy Morze Arapura, od zachodu Ocean Indyjski, od południa Wielka Zatoka Australijska. Mapa ukazuje też podział administracyjny Australii na stany: Australia Zachodnia, Australia Południowa, Nowa Południowa Walia, Queensland, Tasmania oraz Wiktoria. Po prawej stronie mapy znajduje się legenda. Na górze legendy jest tytuł mapy: Australia. Poniżej podziałka liniowa wyrażona w kilometrach. Powierzchnia mapy pokryta jest siatką kartograficzną. Na obrzeżach mapy, na południkach i równoleżnikach, zapisane są współrzędne długości i szerokości geograficznej. Poziome i pionowe linie wyznaczają poszczególne terytoria Australii. Na mapie znajdują się nazwy największych miast takie jak Sydney, Adelaide, Melbourne.
Physical map of Australia
Source: licencja: CC BY 3.0.
Another criterion for map categorisation may be classification due to the map contents. This classification demands separation of two major groups:
General geographic maps display spatial relations between selected geographic phenomena. Most frequently, these maps present: land morphology, hydrography (meaning all waters, such as rivers, lakes, seas, swamps etc.), civil structures, roads, railways or borders.
Thematic maps present a specific phenomenon or a certain item (or sometimes a few issues from a specific field). These may be further classified into two groups:
natural geographic maps, such as climatic, geological or soil maps etc.;
social and economic maps, such as demographic maps, which are related to population, transport, tourist traffic, industry, history etc.
Due to the scale magnitude, maps can be classified to three groups:
large scale maps (with scales above 1:200,000, such as real estate plans, city plans, topographic maps, tourist maps);
medium scale maps (with scales from 1:200,000 to 1:1,000,000, such as route maps, overview maps, general geographic maps and thematic mapsthematic mapsthematic maps with higher scales);
low scale maps (with scales below 1:1,000,000, such as overview maps, general geographic maps and thematic maps with lower scales, continent maps, world maps);
R1BxA0tSOymgj
Ilustracja przedstawia przyrodniczą mapę tematyczną Polski ze średnimi rocznymi opadami. Najwyższe sumy opadów, czyli powyżej 1400 mm oraz w przedziałach między 1000 a 1200 i 1200 a 1400, są na południu Polski. Województwo pomorskie i zachodnio-pomorskie – między 700 a 900. Najmniejsze sumy opadów Polska centralna – pomiędzy 550 a 700. Dwa miejsca – powyżej Warszawy i na północny-zachód od Poznania sumy opadów poniżej 500 mm.
Ilustracja przedstawia przyrodniczą mapę tematyczną Polski ze średnimi rocznymi opadami. Najwyższe sumy opadów, czyli powyżej 1400 mm oraz w przedziałach między 1000 a 1200 i 1200 a 1400, są na południu Polski. Województwo pomorskie i zachodnio-pomorskie – między 700 a 900. Najmniejsze sumy opadów Polska centralna – pomiędzy 550 a 700. Dwa miejsca – powyżej Warszawy i na północny-zachód od Poznania sumy opadów poniżej 500 mm.
Natural and geographical map - a map of average annual rainfall in Poland.
Source: Pedros.lol, licencja: CC BY-SA 3.0.
RestZU1RHJn0q
Grafika przedstawia mapę zaludnienia świata. Na mapie ukazane są wszystkie kontynenty, na których wskazano gęstość zaludnienia. Gęstość zaludnienia określona jest w ilości osób na kilometr kwadratowy. Z mapy wynika, że największa gęstość zaludnienia jest na subkontynencie indyjskim, w Japonii i w Europie. Najwięcej niezaludnionych terenów można spotkać między innymi w Kanadzie, na Grenlandii, w Azji, Australii.
Example of the thematic map: socio-economic map - map of population density in the world.
Source: Ali Zifan, licencja: CC 0 1.0.
Task 1
Using knowledge gained during the lessons, do the following exercises.
Exercise 1
RHLSiqgs7MuL0
Przypomnij sobie tytuł abstraktu, wysłuchaj nagrania i spróbuj zaproponować własny temat dla dzisiejszej lekcji.
Przypomnij sobie tytuł abstraktu, wysłuchaj nagrania i spróbuj zaproponować własny temat dla dzisiejszej lekcji.
Exercise 2
R1QgZDPUKIsR2
Arrange in order starting with a large scale map. Elementy do uszeregowania: 1. tourist map - scale 1:60 000, 2. map of Poland - air temperature 1:8 000 000, 3. physical map of Europe - 1:20 000 000, 4. topographic map, scale 1: 50 000, 5. map of Africa - population density - 1:80 000 000
Arrange in order starting with a large scale map. Elementy do uszeregowania: 1. tourist map - scale 1:60 000, 2. map of Poland - air temperature 1:8 000 000, 3. physical map of Europe - 1:20 000 000, 4. topographic map, scale 1: 50 000, 5. map of Africa - population density - 1:80 000 000
mapa – uproszczony obraz powierzchni Ziemi, innej planety lub ich części przedstawiony na płaszczyźnie w odpowiednio dobranej skali za pomocą umownych znaków i zgodnie z określonym odwzorowaniem kartograficznym
mapa przeglądowa – mapa o uproszczonej treści przedstawiająca z reguły rozległy obszar (od części państwa po cały kontynent), otrzymana w wyniku zmniejszenia i generalizacji kartograficznej mapy topograficznej
mapa topograficzna – dokładna mapa ogólnogeograficzna o skali większej od 1:500 000 wykonywana na podstawie szczegółowych pomiarów terenowych oraz zdjęć lotniczych i satelitarnych; przedstawia obiekty trwale występujące w terenie oraz jego ukształtowanie
mapa turystyczna – mapa o skali podobnej do map topograficznych, ale zawierająca przydatne dla turystów informacje o zabytkach, drogach turystycznych, schroniskach, kempingach itp.
plan – szczegółowy, kartograficzny obraz stosunkowo niewielkiej powierzchni, przedstawiony na płaszczyźnie za pomocą symboli kartograficznych, w dużej skali; nie wymaga stosowania określonego odwzorowania kartograficznego i siatki kartograficznej
mapa ogólnogeograficzna – przedstawiają charakterystykę wielu elementów środowiska geograficznego, np. rzeźbę terenu, wody, roślinność, drogi. Do tej grupy map należą mapy fizyczne i polityczno‑administracyjne