Ilustracja przedstawia mikrofon w studiu nagraniowym. Mikrofon znajduje się po lewej części ilustracji. W tle ilustracji znajduje się sprzęt nagraniowy oraz rośliny w doniczkach. Tło ilustracji jest zamazane.
Ilustracja przedstawia mikrofon w studiu nagraniowym. Mikrofon znajduje się po lewej części ilustracji. W tle ilustracji znajduje się sprzęt nagraniowy oraz rośliny w doniczkach. Tło ilustracji jest zamazane.
Twoje pierwsze radio
Widok na mikrofon w studio nagraniowym, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Widok na mikrofon w studio nagraniowym, fotografia, licencja: CC BY 3.0.
Wprowadzenie
Piotr Kaczkowski
Piotr KaczkowskiMachina
Dla mnie, odwrotnie niż wszyscy sądzą, muzyka jest czymś, co się dzieje w radiu. Radio jest ważniejsze, bo przenosi i muzykę, i słowo, i ciszę.
cyt1 Źródło: Piotr Kaczkowski, Machina, 1999, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Materiał obejmować będzie krótkie przypomnienie czym jest radio, jak się zmieniało i co stanowi o jego dzisiejszej sile. Zajrzymy do najciekawszych zagadnień dotyczących rozchodzących się fal dźwiękowych, spróbujemy zapamiętać jingleJingiel [dżingiel]jingle [czytaj: dżingle] i piosenki. Ale najważniejszą sprawą będzie nauka tworzenia własnych audycji, w czym pomoże Wam przygotowana do tego celu specjalna aplikacja.
Nauczysz się
dokonać nagrania audycji radiowych;
definiować podstawowe pojęcia związane z radiem internetowymRadio internetoweradiem internetowym;
obsługiwać aplikację do obsługi radia on‑line [czytaj: onlajn].
Czym jest radio?
Słowo „radio” według encyklopedii PWN z języka łacińskiego oznacza...
Encyklopedia PWN
Encyklopedia PWNRadio
radius „promień”, środek masowego komunikowania, służący do rozpowszechniania audycji słownych i muzycznych o zróżnicowanym charakterze (m. in.: informacyjnych, rozrywkowych, kulturalnych, literackich, teatru radiowego, oświatowych, edukacyjnych, sportowych), adresowanych do szerokiego audytorium.
cyt2 Źródło: Encyklopedia PWN, Radio, dostępny w internecie: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/radio;3965394.html [dostęp 10.06.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
R1MwiEQklrCe6
Ilustracja przedstawia kolorowy schemat omawiający przenikanie różnego rodzaju fal przez atmosferę ziemską. Górna część schematu składa się z biało‑szaro‑czarnych bloczków na których widnieją napisy „tak” na białych bloczkach oraz „nie” na czarnych bloczkach. Pod nimi znajduje się czerwony szlaczek obrazujący różne rodzaje fal – radiowe, mikrofale, poczerwień, światło widzialne, ultrafiolet, rentgenowskie i gamma. Pod nimi umieszczone zostały piktogramy symbolizujące ciała o skali zbliżonej do długości fali: budynki, człowieka, motyla, ostrze igły, pierwotniaki, molekuły, atomy i jądra atomowe. Pod piktogramami umieszczone zostały dwa paski określające częstotliwość fal oraz temperaturę ciała, którego maksimum promieniowania jest w danej długości fali. Częstotliwość podana jest w Hertzach a temperatura w Kalwinach i Celsjuszach.
Schemat przedstawiający wpływ różnych fal na organizmy, rzeczy i budynki, oryginał z wikimedia.org przerysowane przez online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: Dobrzejest, Schemat przedstawiający wpływ różnych fal na organizmy, rzeczy i budynki, ilustracja, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:EM_Spectrum_Properties_pl.svg [dostęp 20.04.2023], licencja: CC BY 3.0.
Fale radiowe to rodzaj fal elektromagnetycznych, o których istnieniu dowiedzieliśmy się stosunkowo niedawno, za sprawą szkockiego badacza James'a Clerka Maxwella [czytaj: dżejmsa klerka maksłela].
Powyższy wykres przedstawia wpływ tych fal na różne organizmy, przedmioty czy nawet budowle pod wieloma względami (temperatura ciała, częstotliwość, rodzaj promieniowania).
W 1887 r. niemiecki naukowiec Heinrich Rudolf Hertz [czytaj: hajnriś rudolf herc] pokazał w swoim laboratorium istnienie fal radiowych. Od nie tak dawna, bo dopiero od początku XX wieku zaczęto wykorzystywać fale radiowe do przesyłania informacji. W kilka lat po odkryciach Maxwella [czytaj: maksłela] i Hertza [czytaj: herca] Włoch, Guglielmo Marconi [czytaj: dżuliemo makroni] wykorzystał je do przesyłania informacji z Wielkiej Brytanii do Kanady.
Poniżej przykłady starych radioodbiorników:
R1Du8AwKpuE0a
Ilustracja przedstawia polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I. Na ilustracji znajduje się brązowy radioodbiornik. Obudowa radioodbiornika wykonana jest z trolitu z drewnianymi dodatkami. Na przedniej ścianie odbiornika znajdują się dwa czarne pokrętła, na których znajdują się strzałki. Nad czarnymi pokrętłami znajdują się dwie białe skale z podziałką kątową. ilustracji jest białe.
Polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, 1929‑1930 r.,
Źródło: Fotograf Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie, Polski radioodbiornik Marconi 4-LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, fotografia, Muzeum Inżynierii i Techniki, Kraków, dostępny w internecie: https://muzea.malopolska.pl/pl/objects-list/76 [dostęp 10.06.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Rc9PT4OHZF2Pp
Ilustracja przedstawia polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I. Na ilustracji znajduje się brązowy radioodbiornik. Obudowa radioodbiornika wykonana jest z trolitu z drewnianymi dodatkowymi. Górna część urządzenia jest otwarta, znajdują się w niej srebrne blaszki oraz pokrętła. Na przedniej ścianie odbiornika znajdują się dwa czarne pokrętła, na których znajdują się strzałki. Nad czarnymi pokrętłami znajdują się dwie białe skale z podziałką kątową. ilustracji jest białe.
Polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, 1929‑1930 r.,
Źródło: Fotograf Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie, Polski radioodbiornik Marconi 4-LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, fotografia, Muzeum Inżynierii i Techniki, Kraków, dostępny w internecie: https://muzea.malopolska.pl/pl/objects-list/76 [dostęp 10.06.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
RiubVDhQT3bj4
Ilustracja przedstawia Francuski radioodbiornik Tenor T4A‑20. Na ilustracji znajduje się drewniany radioodbiornik stojący na drewnianym stole. Na przodzie radioodbiornika w górnej części znajduje się kwadrat, przez którego środek przechodzą trzy drewniane listwy. W dolnej części znajdują się dwa brązowe pokrętła. Tło ilustracji jest białe.
Alf van Beem [czytaj: alf wan bem] (fot.), Francuski radioodbiornik Tenor T4A‑20 wyprodukowany przez zakłady CCR w Paryżu, 1936 r., kolekcja prywatna,
Źródło: Alf van Beem, Francuski radioodbiornik Tenor T4A-20 wyprodukowany przez zakłady CCR w Paryżu, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tenor_radio_receiver_pic1.JPG [dostęp 10.06.2022], domena publiczna.
RpdOym0MdKzNt
Ilustracja przedstawia Brytyjski radioodbiornik Regentone R10. Na ilustracji znajduje się jasny radioodbiornik stojący na ciemnej drewnianej powierzchni. Na przedniej ścianie odbiornika znajdują się dwa białe pokrętła, a pomiędzy nimi znajdują się skale z podziałką kątową. Tło ilustracji jest białe.
osde8info (fot.), Brytyjski radioodbiornik Regentone [czytaj: ridżentąn] R10, 1959 r., kolekcja prywatna
Źródło: osde8info, Brytyjski radioodbiornik Regentone [czytaj: ridżentąn] R10, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Regentone_valve_radio.jpg [dostęp 10.06.2022], licencja: CC BY-SA 2.0.
R1PvxFBT9o8xD
Ilustracja przedstawia Radioodbiornik Światowid. Na ilustracji znajduje się brązowy radioodbiornik stojący na drewnianej powierzchni. W środkowej części radioodbiornika znajdują się dwa jasne pokrętła a pomiędzy nimi znajdują się skale z podziałką kątową. Tło ilustracji jest jasne.
Jacek Halicki (fot.), Radioodbiornik Światowid wyprodukowany przez Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie, 1964 r., kolekcja prywatna
Źródło: Jacek Halicki, Radioodbiornik Światowid wyprodukowany przez Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:2017_Odbiornik_radiowy_%C5%9Awiatowid.jpg [dostęp 10.06.2022], licencja: CC BY-SA 4.0.
R413GTocAoN7x
Ilustracja przedstawia Japoński przenośny radioodbiornik. Na ilustracji znajduje się czarno‑srebrny radioodbiornik z czarną skórzaną rączką. W środkowej części radia znajduje się skala z podziałką kątową. Po prawej stronie znajduje się napis Panasonic. W tle znajduje się brązowy stół.
Joe Haupt [czytaj: dżo hałpt] (fot.), Japoński przenośny radioodbiornik Panasonic [czytaj: panasonik] Royaltron [czytaj: rojaltron] Radio RF‑649, 1969 r., kolekcja prywatna
Źródło: Joe Haupt, Japoński przenośny radioodbiornik Panasonic [czytaj: panasonik] Royaltron [czytaj: rojaltron] Radio RF-649, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vintage_Panasonic_Royaltron_Radio,_Model_RF-649,_AM-FM_Bands,_Made_In_Japan,_Circa_1969_(48994757113).jpg [dostęp 10.06.2022], licencja: CC BY-SA 2.0.
Pierwsze radia, jingle i podcasty [czytaj: dżingle i podkasty]
Samo urządzenie sprawiło, że wiadomości i muzyka mogły być przekazywane w wiele miejsc na świecie. Pierwszą rozgłośnią radiową na świecie uznano tą, która powstała dnia 2 listopada 1920 roku w Stanach Zjednoczonych w Pittsburghu [czytaj: pitsburgu]. W Polsce na takie miano zasługuje pierwsza stacja radiowa, która powstała w roku 1926 w Warszawie i znana jest do dzisiaj pod ogólną nazwą Polskiego Radia. Już 1 lutego 1925 roku wyemitowano pierwszy program radiowy, a dźwięki tej audycji nadano ze stacji Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie.
Wysłuchajmy dwóch sygnałów (jingli) [czytaj: dżingli], które są symbolami muzycznymi Polskiego Radia Warszawa i Radia z Wilna (obecnie stolica Litwy).
RLmTsZnJ9JYck
Nagranie trwające 7 sekund przedstawia archiwalny Sygnał Polskiego Radia z okresu przedwojennego. Jest to fragment utworu Fryderyka Chopina Poloneza A‑dur a dokładniej pierwsze takty. Sygnał odgrywany jest na fortepianie, w dynamiczny sposób.
Nagranie trwające 7 sekund przedstawia archiwalny Sygnał Polskiego Radia z okresu przedwojennego. Jest to fragment utworu Fryderyka Chopina Poloneza A‑dur a dokładniej pierwsze takty. Sygnał odgrywany jest na fortepianie, w dynamiczny sposób.
Sygnał Polskiego Radia z okresu przedwojennego, wikimedia.org, domena publiczna
Źródło: Sygnał Polskiego Radia z okresu przedwojennego, domena publiczna. https://commons.wikimedia.org/w/index.php?search=Polskie+Radio&title=Special:MediaSearch&go=Go&type=audio.
Sygnał Polskiego Radia z okresu przedwojennego, wikimedia.org, domena publiczna
Źródło: Sygnał Polskiego Radia z okresu przedwojennego, domena publiczna. https://commons.wikimedia.org/w/index.php?search=Polskie+Radio&title=Special:MediaSearch&go=Go&type=audio.
Nagranie trwające 7 sekund przedstawia archiwalny Sygnał Polskiego Radia z okresu przedwojennego. Jest to fragment utworu Fryderyka Chopina Poloneza A‑dur a dokładniej pierwsze takty. Sygnał odgrywany jest na fortepianie, w dynamiczny sposób.
R6QZkrCQthRfK
Nagranie trwające 12 sekund przedstawia archiwalny sygnał Polskiego Radia w Wilnie – jest to kukułka powtarzająca trzy razy „kuku”, które przerwane jest męskim głosem powtarzającym dwukrotnie tekst „Halo, Polskie Radio Wilno”. Po wypowiadanym tekście znowu następuje kukułka powtarzająca trzy razy „kuku”.
Nagranie trwające 12 sekund przedstawia archiwalny sygnał Polskiego Radia w Wilnie – jest to kukułka powtarzająca trzy razy „kuku”, które przerwane jest męskim głosem powtarzającym dwukrotnie tekst „Halo, Polskie Radio Wilno”. Po wypowiadanym tekście znowu następuje kukułka powtarzająca trzy razy „kuku”.
Sygnał Polskiego Radia w Wilnie, radiogdansk.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Sygnał Polskiego Radia w Wilnie, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu). https://radiogdansk.pl/audycje/kresowy-salonik/2019/05/23/halo-polskie-radio-wilno/.
Sygnał Polskiego Radia w Wilnie, radiogdansk.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Sygnał Polskiego Radia w Wilnie, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu). https://radiogdansk.pl/audycje/kresowy-salonik/2019/05/23/halo-polskie-radio-wilno/.
Nagranie trwające 12 sekund przedstawia archiwalny sygnał Polskiego Radia w Wilnie – jest to kukułka powtarzająca trzy razy „kuku”, które przerwane jest męskim głosem powtarzającym dwukrotnie tekst „Halo, Polskie Radio Wilno”. Po wypowiadanym tekście znowu następuje kukułka powtarzająca trzy razy „kuku”.
Na przestrzeni lat postęp technologiczny sprawił, że ilość stacji radiowych wręcz dopasowała się do słuchaczy. Za sprawą Internetu możemy słuchać radia tematycznego, np. z samą muzyką klasyczną, muzyką disco, jazzem czy muzyką alternatywną.
Spójrzmy na wykres przedstawiający najpopularniejsze rozgłośnie radiowe w Polsce oraz udział procentowy słuchaczy. Badania pochodzą z 19‑27 listopada 2022 roku.
R1WfO2Nr4K7Ox
Ilustracja przedstawia wykres kołowy, który przedstawia wyniki badań prowadzonych przez Krajowy Instytut Mediów na temat udziału w czasie słuchania radia. RADIO RMF FM 26,0%; Radio ZET 10,2%; JEDYNKA 9,9%; Radio ESKA 7,6% Audtyorium17 7,5%; TRÓJKA 5,9%; RMF MAX 3,3%; TOK FM 3,1%; Radio MARYJA 3,0%; PR24 2,9%; RMF Classic 1,5%; PR2 1,3%; Radio POGODA 1,3%; inne 16,5%
Wykres ukazujący udział w czasie słuchania najpopularniejszych stacji radiowych w Polsce (koniec roku 2022), wykres przerysowany na podstawie badań Krajowego Instytutu Mediów za okres 19‑27 listopada 2022, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: KRAJOWY INSTYTUT MEDIÓW, Wykres ukazujący udział w czasie słuchania najpopularniejszych stacji radiowych w Polsce (koniec roku 2022), ilustracja, dostępny w internecie: https://polskieradio24.pl/5/1222/artykul/3079498,co-piaty-polak-slucha-polskiego-radia-krajowy-instytut-mediow-publikuje-wyniki-badan [dostęp 20.04.2023], licencja: CC BY 3.0.
Prócz tradycyjnych audycji, wywiadów i przekazywania informacji w gronie najmłodszej części odbiorców znalazły się podcastyPodcastypodcasty. Jak głosi definicja: stanowią one formę internetowej publikacji dźwiękowej lub filmowej, rozprowadzanej z zastosowaniem technologii RSS. Inna wersja określenia tego nowego terminu związanego z radiem mówi, że podcast jest to seria nagrań audio lub wideo, ukazująca się w postaci regularnych odcinków.
R1ZkKGD3UVuQC
Ilustracja przedstawiająca infografikę, na której zamieszczono informacje o osobach słuchających podcasty. Według infografiki: Podcasty słucha co dziesiąta osoba (od 4 r.ż. wzwyż) Podcasty słuchane najczęściej przez osoby w grupie wiekowej: 16‑24 (25,2%), 25‑34 (18,1%), 35‑44 (12,9%), 45‑54 (9,2%), 55‑64 (4,5%), a w grupie 65+ to 1,9%. Podcastów najwięcej słuchają osoby z wykształceniem średnim (37,3%) oraz wyższym (30,9%). Podcastów częściej słuchają mieszkańcy wsi niż miast powyżej 500 tys. mieszkańców (33,7% do 20,1%). Słuchanie podcastów przez osoby w grupie wiekowej 16‑44 to 69% ogółu. 61,9% badanych korzystało z VOD a 42,3% badanych słuchało muzyki z platform streamingowych.
Wykres ukazujący odsłuch podcastów, wykres przerysowany na podstawie badań przeprowadzonych w 2022 przez Krajowy Instytut Mediów, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: KRAJOWY INSTYTUT MEDIÓW, Wykres ukazujący odsłuch podcastów, wykres przerysowany na podstawie badań przeprowadzonych w 2022 przez Krajowy Instytut Mediów, ilustracja, dostępny w internecie: https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/ilu-polakow-slucha-podcastow [dostęp 18.04.2023], licencja: CC BY 3.0.
Technologia, a fizyka, czyli rzecz o falach dźwiękowych
Jednym z rodzajów fal dźwiękowych są fale akustyczne również wykorzystywane w samym radio. Są one bezpośrednio związane z falami słuchowymi, które powodują wrażenie słuchowe (dźwięk), jak i fale, których ucho człowieka nie wychwyci i nie będzie w stanie rozpoznać. Do nich należeć będą m. in. infradźwiękiInfradźwiękiinfradźwięki czy ultradźwiękiUltradźwiękiultradźwięki (słyszalne np. przez psa lub nietoperza).
Świetnym przełożeniem na świat muzyki i odpowiedzi, jak to działa jest przyjrzenie się budowie i konstrukcji różnorodnych instrumentów muzycznych. Podstawą tej teorii jest stwierdzenie, że im dłuższy element drgający występuje w instrumencie, tym dłuższe fale dźwiękowe może on wytwarzać i tym mniejsza jest częstotliwość wytwarzanego przezeń dźwięku.
Naturalnym źródłem fal radiowych występujących na ziemi są m. in wyładowania atmosferyczne, występowanie zórz polarnych oraz radiogalaktyki.
RJOhxblBzROW7
Fotografia przedstawia zorzę polarną - kolorową łunę, która pojawia się na na terenach przy biegunach ziemskich. Zorza jest różnokolorowa - fioletowo‑różowo‑żółto‑zielono‑niebieska.
Przykład zorzy polarnej
Źródło: online-skills, fotografia, licencja: CC BY 3.0.
Ciekawostka
REDAKCJAMuzyka zorzy
Czasami to stukanie, innym razem trzaski jak w radiu lub skrzypienie butów na suchym śniegu. Może brzmieć jak szelest gniecenia folii aluminiowej albo pojedynczy dźwięk dzwonka.
Od wieków ludy zamieszkujące tereny podbiegunowe opowiadają o dziwnych odgłosach, które rozlegają się, gdy na niebie pojawia się zorza.
W języku północnego ludu Saami zorza polarna była nazywana m. in. Guovssahas [czytaj: kuowsahas], czyli „światło, które można usłyszeć”.
cyt3 Źródło: REDAKCJA, Muzyka zorzy, dostępny w internecie: https://www.naukaipostep.pl/wiadomosci/przyroda/muzyka-zorzy/ [dostęp 20.04.2023].
Rtr35lxmkom3M
Nagranie trwające 21 sekund przedstawia dźwięki zorzy polarnej – są to różnego rodzaju dźwięki o wysokim i niskim natężeniu, które mogą być odbierane przez słuchacza jako zakłócenia porównywalne do strojenia radia.
Nagranie trwające 21 sekund przedstawia dźwięki zorzy polarnej – są to różnego rodzaju dźwięki o wysokim i niskim natężeniu, które mogą być odbierane przez słuchacza jako zakłócenia porównywalne do strojenia radia.
Dźwięki wydawane przez zorzę polarną nagrany przez naukowców NASA oraz University of Iowa [czytaj: juniwersiti of ajoła], abc.net.au, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: NASA, University of Iowa, Dźwięki wydawane przez zorzę polarną, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Dźwięki wydawane przez zorzę polarną nagrany przez naukowców NASA oraz University of Iowa [czytaj: juniwersiti of ajoła], abc.net.au, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: NASA, University of Iowa, Dźwięki wydawane przez zorzę polarną, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Nagranie trwające 21 sekund przedstawia dźwięki zorzy polarnej – są to różnego rodzaju dźwięki o wysokim i niskim natężeniu, które mogą być odbierane przez słuchacza jako zakłócenia porównywalne do strojenia radia.
O braku fal, natchnienia lub poszukiwaniu nowych pomysłów na piosenkę śpiewał również Dawid Podsiadło w piosence Nie ma fal. Wysłuchajmy jej.
R13wMAq1o6XrL
Utwór Dawida Podsiadło pod tytułem „Nie ma fal” pochodzący z albumu „Małomiasteczkowy”. Nagranie trwające 25 sekund. Fragment utworu charakteryzuje się powtarzającym „Nie ma fal” w akompaniamencie zespołu muzycznego.
Utwór Dawida Podsiadło pod tytułem „Nie ma fal” pochodzący z albumu „Małomiasteczkowy”. Nagranie trwające 25 sekund. Fragment utworu charakteryzuje się powtarzającym „Nie ma fal” w akompaniamencie zespołu muzycznego.
Dawid Podsiadło, „Nie ma fal” (fragment) z albumu „Małomiasteczkowy”, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: Dawid Podsiadło, Bartosz Dziedzic, Dawid Podsiadło, „Nie ma fal” (fragment), licencja: CC BY 3.0.
Dawid Podsiadło, „Nie ma fal” (fragment) z albumu „Małomiasteczkowy”, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: Dawid Podsiadło, Bartosz Dziedzic, Dawid Podsiadło, „Nie ma fal” (fragment), licencja: CC BY 3.0.
Utwór Dawida Podsiadło pod tytułem „Nie ma fal” pochodzący z albumu „Małomiasteczkowy”. Nagranie trwające 25 sekund. Fragment utworu charakteryzuje się powtarzającym „Nie ma fal” w akompaniamencie zespołu muzycznego.
R1XHOYemTIAnG
Ilustracja przedstawia kadr z teledysku do utworu „Nie ma fal” autorstwa Dawida Podsiadło. Ekran jest podzielony na dwie części - z lewej strony fotografia młodego mężczyzny o średniej długości włosach zaczesanych do góry i wąsem. Mężczyzna pozuje z półprofilu i spogląda się na widza. Ubrany jest w białą koszulkę. Na fotografii widnieje napis: NIE M. Z prawej strony zielona plansza, na której umieszczone zostały litery: A FAL. Całość tworzy napis: NIE MA FAL.
Kadr z teledysku utworu „Nie ma fal” autorstwa Dawida Podsiadło
Źródło: Dawid Podsiadło, Kadr z teledysku utworu „Nie ma fal” autorstwa Dawida Podsiadło, ilustracja, dostępny w internecie: https://www.rmfmaxx.pl/news/Nie-ma-fal-od-tylu-Ukryty-przekaz-w-piosence-Dawida-Podsiadly,44508.html#crp_state=1 [dostęp 20.04.2023], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Radio wczoraj i dzisiaj
Dzisiejsze czasy raczej wykluczają życie bez radiofonii, telewizji naziemnej i satelitarnej, które są bezpośrednio związane z powyższymi odkryciami.
R1ANXoz5tqkJU
Fotografia przedstawia ekran główny aplikacji Podcasty Google. Na ekranie wyświetlają się proponowane podcasty oraz odcinki. Na ekranie telefonu leży słuchawka.
Aplikacja Podcasty Google [czytaj: gógl] zainstalowane na telefonie, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Aplikacja Podcasty Google [czytaj: gógl] zainstalowane na telefonie, fotografia, licencja: CC BY 3.0.
Zasługą rozwoju technik radiowych jest dzisiejszy bezprzewodowy dostęp do Internetu, satelitarnych systemów lokalizacyjnych, map GPSów czy korzystanie z najbardziej niezbędnego przedmiotu „ciągłego użytku”, jakim się stały telefony komórkowe.
Postęp powoduje, że nie każdy nadąża za nowinkami, a już teraz uruchamiane są przecież pierwsze systemy komórkowe piątej generacji tzw. 5G. One ponoć zrewolucjonizują powszechną komunikację bezprzewodową i za jej sprawą stanie się faktem możliwość np. sterowania pojazdami latającymi w czasie rzeczywistym!
Tego chyba sam Stanisław Lem – polski twórca literatury fantasy - nie przewidział w swoich dziełach…
Aplikacja do tworzenia audycji radiowych
Czas sprawdzić swoje umiejętności twórcze. Każda aplikacja potrafi przenieść do telefonu lub zwykłego PeCeta (PC) wiele stacji radiowych. Ważne jest jednak również to, czy narzędzie pozwoli nam odtworzyć ulubioną stację bez czasochłonnego przeszukiwania opcji menu.
Na rynku mamy ogromny dostęp do wielu aplikacji i programów komputerowych, które przybliżają nam świat wirtualnych opcji bawienia się dźwiękiem. Specjalnie stworzona aplikacja on line - program komputerowy do tworzenia słuchowisk posiada ważne dla nas funkcje dodatkowe, począwszy od nagrywania ulubionej muzyki czy tekstu mówionego do chociażby… budzika.
Ulubione utwory da się połączyć z samplami i muzyką z innych źródeł. Aplikacja pozwala na użycie gotowych rytmów, z możliwością dogrywania własnych ścieżek. Gotowe ścieżki muzyki można poddać: przycinaniu, miksowaniuMiksowanie muzykimiksowaniu oraz różnorakiej edycji warstw pod względem dźwiękowym. Kolejną opcją w użytej aplikacji jest luźne łączenie i zapisywanie stworzonych utworów z możliwością ustawiania dowolnego poziomu głośności.
Po takich czynnościach każdy użytkownik bez problemu może dokonać zapisu i odczytu pliku roboczego na dysku lokalnym. Aplikacja umożliwia też import oraz eksport pliku do popularnych formatów dźwiękowych.
Przed uruchomieniem aplikacji, zapoznaj się z instrukcją. Możesz ją pobrać, klikając przycisk „Pobierz załącznik”.
RCRtXiCCHmK7y
W danym miejscu znajduje się granatowy prostokątny przycisk z napisem "Pobierz załącznik", po kliknięciu którego zostanie pobrana instrukcja w formacie pdf do aplikacji "Twoje Radio", znajdującej się poniżej.
Instrukcja aplikacji Twoje Radio, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Instrukcja aplikacji Twoje Radio, licencja: CC BY 3.0.
Plik PDF o rozmiarze 715.60 KB w języku polskim
R1cPP4gzufucx
Aplikacja do tworzenia słuchowisk jest programem, w którym można nagrywać tekst mówiony i łączyć go z samplami i muzyką.
Aplikacja do tworzenia słuchowisk jest programem, w którym można nagrywać tekst mówiony i łączyć go z samplami i muzyką.
Twoje Radio - aplikacja, online‑skils, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Twoje Radio - aplikacja, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
Przygotuj scenariusz do krótkiego słuchowiska na temat obecnej pogody. Scenariusz powinien zawierać takie informacje jak: informacja o temperaturze, występujące zjawiska pogodowe, rodzaj zachmurzenia. Znajdź również pasujący podkład dźwiękowy (mogą to być nagrane dźwięki zza okna).
RQbGnvQ4oJln8
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2
Korzystając z możliwości aplikacji oraz scenariusza z poprzedniego polecenia nagraj krótkie, kilkusekundowe słuchowisko na temat obecnej pogody. Słuchowisko musi zawierać nagrany głos oraz dowolny podkład dźwiękowy.
Polecenie 3
Korzystając z aplikacji rozbuduj listę próbek przynajmniej trzema elementami - nagraj odgłos ruchu ulicznego, dźwięki zza okna oraz jeden dowolny. Nagrane elementy wgraj do próbek.
Podsumowanie
Nagranie głosu, potem pierwszej piosenki, a może i całej audycji radiowej to duże przedsięwzięcie. Nawet stworzenie swojej biblioteki muzycznej wyróżnia każdego z nas, gdyż nie ma dwóch tych samych zbiorów muzyki do posłuchania. Każdy lubi coś innego. Tworzenie audycji to nie tylko poznawanie muzyki, ale przede wszystkim różnych historii, ludzi, czasami prawdziwych pasjonatów, których napędza ta sama „fala”. Tworzenie audycji i słuchowisk może spełniać rolę komunikowania się z gronem nowo poznanych ludzi, których pasją jest po prostu… muzyka.
Ćwiczenia
R1LOkkYbhRMEB1
Ćwiczenie 1
Samplowanie Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS Miksowanie muzyki Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS Playback Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS Podcasty Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS
Samplowanie Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS Miksowanie muzyki Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS Playback Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS Podcasty Możliwe odpowiedzi: 1. odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej., 2. łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej., 3. użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, jako elementu nowo tworzonego utworu., 4. forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1L9j9uWqfb0m1
Ćwiczenie 2
Dokończ zdanie wybierając prawidłową odpowiedź.
Im dłuższy element drgający występuje w instrumencie muzycznym, tym: Możliwe odpowiedzi: 1. mniejsze fale dźwiękowe może on wytwarzać i tym większa jest częstotliwość wytwarzanego przezeń dźwięku., 2. dłuższe fale dźwiękowe może on wytwarzać i tym mniejsza jest częstotliwość wytwarzanego przezeń dźwięku., 3. mniejsze fale dźwiękowe może on wytwarzać i tym mniejsza jest częstotliwość wytwarzanego przezeń dźwięku.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 3
Wysłuchaj nagrania audio, a następnie odpowiedz jakie zwierzę słyszysz oraz, do którego oddziału Polskiego Radia należał ten sygnał wywoławczy.
R1VUj2PxCYXUA
Plik dźwiękowy przedstawia dźwięki lasu, wśród których najbardziej słychać charakterystyczne kukanie ptaka.
Plik dźwiękowy przedstawia dźwięki lasu, wśród których najbardziej słychać charakterystyczne kukanie ptaka.
Przykład dźwiękowy do ćwiczenia numer 3, radiogdansk.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Przykład dźwiękowy do ćwiczenia numer 3, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Przykład dźwiękowy do ćwiczenia numer 3, radiogdansk.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Przykład dźwiękowy do ćwiczenia numer 3, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Plik dźwiękowy przedstawia dźwięki lasu, wśród których najbardziej słychać charakterystyczne kukanie ptaka.
Rki7aaUyzkvyC
Zwierzę to: Tu uzupełnij, której odgłos został wykorzystany jako fragment sygnału wywoławczego Polskiego Radia w Tu uzupełnij.
Zwierzę to: Tu uzupełnij, której odgłos został wykorzystany jako fragment sygnału wywoławczego Polskiego Radia w Tu uzupełnij.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 4
Wyobraź sobie, że ktoś z Twoich młodszych koleżanek lub kolegów marzy o pracy w radiu, ale nie za bardzo rozumie, na czym ona polega. Opowiedz o technicznej stronie tworzenia audycji. Postaraj się wytłumaczyć wszystko swoimi słowami: możesz korzystać ze słowniczka pojęć i całej lekcji, ale zadbaj o to, by wszystko było zrozumiałe dla osoby, która się na tym nie zna.
Swoją odpowiedź zapisz poniżej.
RtUeabhGaCCvU
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Postaraj się wytłumaczyć wszystko swoimi słowami: możesz korzystać ze słowniczka pojęć i całej lekcji, ale zadbaj o to, by wszystko było zrozumiałe dla osoby, która się na tym nie zna. Wykorzystaj nową wiedzę w taki sposób, by było to atrakcyjne i lekkie do przyswojenia.
Przykładowa odpowiedź:
Zacznijmy od tego, że praca w radiu może oznaczać wiele rzeczy. Najbardziej znanymi pracownikami są spikerzy radiowi, jednak za każdą audycją stoją też realizatorzy. To dzięki nim programy brzmią w taki sposób, w jaki to słyszymy.
Spróbujmy zacząć od prostego przykładu: jak powstaje zwykła audycja muzyczna, w której spiker puszcza kolejne utwory i opowiada o każdym? Tu potrzebne są dwie osoby: spiker będzie siedział w specjalnym, wygłuszonym pomieszczeniu przed mikrofonem, który przekaże jego słowa do realizatora. Sam realizator zajmuje osobne pomieszczenie przygotowane do obróbki dźwięku i tworzenia audycji. W tym celu potrzebuje sprzętu, który mu to umożliwi. W tej chwili najczęściej jest to komputer z programami, dzięki którym może pracować. Z jednej strony słuchacze będą mogli odbierać głos prowadzącego, z drugiej – kiedy tylko nadejdzie odpowiedni moment – realizator włączy przygotowane wcześniej nagranie. Najczęściej będzie to utwór muzyczny, ale to może być cokolwiek: nagrany uprzednio jingiel, czyli przerywnik dźwiękowy, sygnalizujący np. początek lub koniec audycji; fragment wywiadu lub cały wywiad; reklamy, dzięki którym utrzymuje się radio. Poszczególne ścieżki mogą być edytowane. Na przykład podczas wywiadu, prowadzonego poza studiem, mogły nagrać się dźwięki, które będą przeszkadzały w słuchaniu: ruch uliczny, wiatr albo rozmowy innych osób. Być może podczas rozmowy ktoś się pomylił i trzeba było nagrać cały segment od początku. Tu realizator może posłużyć się narzędziami, które umożliwiają mu współczesne programy: ścieżki dźwiękowe mogą zostać przycięte, kilka z nich może być połączone w jedno poprzez miksowanie, być może coś zostanie użyte jako sampel (na przykład zapowiedź audycji, która zostanie nagrana raz podczas rozmowy, następnie wycięta i wykorzystana przy każdym kolejnym programie).
Ważnym elementem audycji jest też spójność: nikomu nie podobałby się program, w którym prowadzący mówi bardzo cicho, a utwory są najpierw bardzo głośne, a następnie prawie niesłyszalne, prawda? Tu realizator powinien posłużyć się tzw. masteringiem: dzięki niemu zarówno fragmenty mówione, jak i utwory, będą brzmiały jednolicie, a ich głośność będzie podobna.
1
Ćwiczenie 5
RGy9ge4FR3WQv
Uzupełnij tekst. Są dwa typy dźwięków, których nie słyszy ludzkie ucho: Tu uzupełnij oraz Tu uzupełnij. Tu uzupełnij to inaczej poddźwięki, fale sprężyste o częstotliwości mniejszej niż 16 Hz (poniżej dolnej granicy dźwięków słyszalnych), natomiast Tu uzupełnij to naddźwięki, fale sprężyste o częstotliwości od 16 kHz (powyżej granicy słyszalności) do 109 Hz (górna granica jest umowna).
Uzupełnij tekst. Są dwa typy dźwięków, których nie słyszy ludzkie ucho: Tu uzupełnij oraz Tu uzupełnij. Tu uzupełnij to inaczej poddźwięki, fale sprężyste o częstotliwości mniejszej niż 16 Hz (poniżej dolnej granicy dźwięków słyszalnych), natomiast Tu uzupełnij to naddźwięki, fale sprężyste o częstotliwości od 16 kHz (powyżej granicy słyszalności) do 109 Hz (górna granica jest umowna).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6
RAHMXjvitfvTp
Jak nazywa się technologia przesyłania danych poprzez transmisję strumieniową, bez której podcasty czy radia internetowe nie mogłyby istnieć? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. jingiel, 2. streamingowanie, 3. playback, 4. soundtrack
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
R14qqBmftsm4m
Uzupełnij tekst wyrazami podanymi poniżej. W 1864 r. badacz ze Szkocji, James Clerk 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz) przewidział teoretycznie istnienie fal dźwiękowych. Nieco ponad dwadzieścia lat później, naukowiec z Niemiec, Heinrich Rudolf 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz) wytworzył w swoim laboratorium fale radiowe. Za jego zasługi nazwano od jego nazwiska jednostkę częstotliwości: 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz). Dzięki ich badaniom fale radiowe zaczęto kilka lat później wykorzystywać do przesyłania informacji. Związany był z tym pochodzący z Włoch Guglielmo 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz), który wykorzystał je do przesyłania informacji z Wielkiej Brytanii do Kanady.
Uzupełnij tekst wyrazami podanymi poniżej. W 1864 r. badacz ze Szkocji, James Clerk 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz) przewidział teoretycznie istnienie fal dźwiękowych. Nieco ponad dwadzieścia lat później, naukowiec z Niemiec, Heinrich Rudolf 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz) wytworzył w swoim laboratorium fale radiowe. Za jego zasługi nazwano od jego nazwiska jednostkę częstotliwości: 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz). Dzięki ich badaniom fale radiowe zaczęto kilka lat później wykorzystywać do przesyłania informacji. Związany był z tym pochodzący z Włoch Guglielmo 1. Maxwell, 2. Marconi, 3. Hertz, 4. herc (Hz), który wykorzystał je do przesyłania informacji z Wielkiej Brytanii do Kanady.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 8
Przygotuj scenariusz krótkiego słuchowiska radiowego. Może dotyczyć wybranego przez Ciebie okresu w muzyce lub kompozytora. Posłuż się wiedzą z poprzednich lekcji, żeby zaprezentować epokę lub postać w ciekawy sposób. Pamiętaj o najważniejszych faktach i wiadomościach, ale postaraj się, żeby scenariusz był ciekawy – w tym celu możesz między informacjami zamieścić ciekawostki oraz zaplanować puszczenie przykładów muzycznych.
Scenariusz zapisz poniżej.
R1XWbB1qTAZBR
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Pamiętaj, żeby nie utrudniać sobie zadania – koniecznie wybierz epokę lub kompozytora w oparciu o swoją wiedzę. Ważne, żeby scenariusz powstawał swobodnie, bez ciągłego sprawdzania wszystkich informacji! Pamiętaj o najważniejszych faktach i wiadomościach, ale postaraj się, żeby scenariusz był ciekawy – w tym celu możesz między informacjami zamieścić ciekawostki oraz zaplanować puszczenie przykładów muzycznych.
Przykład odpowiedzi:
1. Powitanie słuchaczy i wprowadzenie: Na początku chciałbym bardzo gorąco powitać wszystkich słuchaczy. Dzisiaj opowiem krótko o jednym z najwybitniejszych francuskich kompozytorów i najbardziej znanym przedstawicielu nurtu impresjonistycznego w muzyce. Zanim to jednak nastąpi, zaczniemy od krótkiego fragmentu utworu.
2. Utwór muzyczny: fragment „Popołudnia Fauna”.
3. Przedstawienie sylwetki kompozytora: Przed chwilą wysłuchaliśmy fragmentu poematu symfonicznego pod tytułem „Popołudnie Fauna”. Być może niektórzy już się domyślają, że dziś będziemy rozmawiać o Claudzie Debussym [czytaj: klodzie debusym]. Co ciekawe, kompozytor tak naprawdę nazywał się Achille‑Claude; [czytaj: arczile kloud] w młodości używał obu imion, dopiero po rozpoczęciu kariery zdecydował się na wykorzystanie wyłącznie jednego. Debussy urodził się na przedmieściach Paryża i z tym miastem był najmocniej związany przez całą swoją karierę. To tam uczył się gry na fortepianie, a następnie studiował kompozycję. Tam również spoczywa po dziś dzień – na najstarszym, największym i najbardziej znanym paryskim cmentarzu, Pere‑Lachaise. [czytaj: perl laczis]
4. Utwór muzyczny: „Clair de lune” [czytaj: kler de lun] (trzecia część suity fortepianowej „Suite bergamasque”). [czytaj: słit bergemask]
5. Impresjonizm i Claude Debussy:[czytaj: klodzie debusy] „Clair de lune” [czytaj: kler de lun] to najbardziej znany utwór kompozytora, często prezentowany jako samodzielny, chociaż jest to część większej całości - suity fortepianowej „Suite bergamasque”. [czytaj: słit bergemask] Kompozycja stanowi jeden z najwybitniejszych przejawów impresjonizmu w muzyce. Słychać w nim liczne, charakterystyczne dla tego kierunku oraz kompozytora przejawy: inspiracje folklorem i starożytnością, rozszerzoną dynamikę czy nowoczesne rozwiązania harmoniczne. Co ciekawe, sam kompozytor wolał, kiedy jego twórczość określano mianem symbolizmu; uważał, że nadaje to jego utworom głębsze znaczenie.
6. Utwór muzyczny: fragment „Gry fal”, drugiej części „Morza”.
7. Zakończenie: Debussy [czytaj: debusym] uwielbiał naturę, ale uważał, że muzyka nie jest w stanie w pełni oddać jej piękna; zamiast tego dźwięki powinny wyrażać uwielbienie dla przyrody i wprawiać w odpowiedni nastrój. „Morze” to dzieło kompozytora, w którym nawet tytuły poszczególnych części wskazują inspiracje: „Od świtu do południa na morzu”, „Gra fal” oraz „Rozmowa wiatru z morzem” są bardzo sugestywne i powodują, że słuchacz może zanurzyć się w przemyśleniach Debussy’ego [czytaj: debusiego] na temat tego wspaniałego żywiołu, jakim niewątpliwie jest morze.
Słownik pojęć
Dyktafon
Dyktafon
przenośny magnetofon lub urządzenie cyfrowe z wbudowanym mikrofonem, umożliwiające nagrywanie dźwięku. Nośnikiem dźwięku może być kaseta magnetofonowa o różnym czasie nagrania i wielkości lub układ elektroniczny zapisujący w formie cyfrowej skompresowany dźwięk.
Infradźwięki
Infradźwięki
poddźwięki, fale sprężyste o częstotliwości mniejszej niż 16 Hz (poniżej dolnej granicy dźwięków słyszalnych).
Jingiel [dżingiel]
Jingiel [dżingiel]
sygnaturka radiowa, przerywnik dźwiękowy.
Mastering
Mastering
końcowy etap procesu realizacji produkcji muzycznej, podczas którego wydobywa się niuanse brzmieniowe realizowanego materiału. Ma to na celu ujednolicenie brzmienia wszystkich utworów (zwłaszcza, gdy materiał nagrywany był w różnych studiach) oraz dostosowanie brzmienia materiału do obowiązujących standardów. Podstawą dla masteringu jest poprzednio przeprowadzone, poprawnie brzmiące miksowanie.
Miksowanie muzyki
Miksowanie muzyki
łączenie (mieszanie) w jeden strumień kilku sygnałów dźwiękowych, z których każdy jest nośnikiem informacji muzycznej.
Playback [czytaj: plejbek]
Playback [czytaj: plejbek]
odtwarzanie wcześniej nagranej ścieżki dźwiękowej.
Podcasty
Podcasty
forma internetowej publikacji filmowej lub dźwiękowej najczęściej w postaci regularnych odcinków z zastosowaniem technologii RSS.
Radio internetowe
Radio internetowe
rozgłośnia cyfrowa nadająca swoje audycje przez Internet.
Samplowanie
Samplowanie
użycie fragmentu wcześniej dokonanego nagrania muzycznego, zwanego samplem, jako elementu nowo tworzonego utworu, przy wykorzystaniu specjalnego instrumentu zwanego samplerem lub też stosując w tym celu komputer. Sample uzyskuje się w sposób naturalny bądź sztuczny. Najczęściej stanowią je pojedyncze dźwięki instrumentów naturalnych (np. sample perkusyjne) lub odpowiednio wycięte części innych utworów.
Streamingowanie [czytaj: strimingowanie]
Streamingowanie [czytaj: strimingowanie]
technika dostarczania informacji multimedialnej od dostawcy transmisji strumieniowej do użytkownika w sposób nieprzerywany. Najpopularniejsze media strumieniowe opierają się na transmisji skompresowanych danych multimedialnych poprzez Internet. (…) Najczęściej przesyłane w postaci mediów strumieniowych dane to dźwięk (radio internetowe), obraz (telewizja internetowa) oraz dodatkowe dane opisowe, np. napisy do filmu albo nazwy piosenek.
Ścieżka dźwiękowa (soundtrack)
Ścieżka dźwiękowa (soundtrack)
zapis motywu lub całej ścieżki dźwiękowej utworu muzycznego, która pojawia się w filmie lub grze komputerowej, jak również wydania płytowe złożone z kolekcji takich utworów. Dotyczy ona głównie ilustracji muzycznych, ale również jest to zapis konkretnych utworów, które zostały przygotowane specjalnie na potrzeby filmu lub gry.
Ultradźwięki
Ultradźwięki
naddźwięki, fale sprężyste o częstotliwości od 16 kHz (powyżej granicy słyszalności) do 109 Hz (górna granica jest umowna).
Słownik pojęć został opracowany na podstawie:
Encykopedia PWN - wydanie internetowe.
Notatki ucznia
R10EPpo5bcYFm
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Galeria
R1MwiEQklrCe6
Ilustracja przedstawia kolorowy schemat omawiający przenikanie różnego rodzaju fal przez atmosferę ziemską. Górna część schematu składa się z biało‑szaro‑czarnych bloczków na których widnieją napisy „tak” na białych bloczkach oraz „nie” na czarnych bloczkach. Pod nimi znajduje się czerwony szlaczek obrazujący różne rodzaje fal – radiowe, mikrofale, poczerwień, światło widzialne, ultrafiolet, rentgenowskie i gamma. Pod nimi umieszczone zostały piktogramy symbolizujące ciała o skali zbliżonej do długości fali: budynki, człowieka, motyla, ostrze igły, pierwotniaki, molekuły, atomy i jądra atomowe. Pod piktogramami umieszczone zostały dwa paski określające częstotliwość fal oraz temperaturę ciała, którego maksimum promieniowania jest w danej długości fali. Częstotliwość podana jest w Hertzach a temperatura w Kalwinach i Celsjuszach.
Schemat przedstawiający wpływ różnych fal na organizmy, rzeczy i budynki, oryginał z wikimedia.org przerysowane przez online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: Dobrzejest, Schemat przedstawiający wpływ różnych fal na organizmy, rzeczy i budynki, ilustracja, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:EM_Spectrum_Properties_pl.svg [dostęp 20.04.2023], licencja: CC BY 3.0.
R1Du8AwKpuE0a
Ilustracja przedstawia polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I. Na ilustracji znajduje się brązowy radioodbiornik. Obudowa radioodbiornika wykonana jest z trolitu z drewnianymi dodatkami. Na przedniej ścianie odbiornika znajdują się dwa czarne pokrętła, na których znajdują się strzałki. Nad czarnymi pokrętłami znajdują się dwie białe skale z podziałką kątową. ilustracji jest białe.
Polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, 1929‑1930 r.,
Źródło: Fotograf Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie, Polski radioodbiornik Marconi 4-LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, fotografia, Muzeum Inżynierii i Techniki, Kraków, dostępny w internecie: https://muzea.malopolska.pl/pl/objects-list/76 [dostęp 10.06.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Rc9PT4OHZF2Pp
Ilustracja przedstawia polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I. Na ilustracji znajduje się brązowy radioodbiornik. Obudowa radioodbiornika wykonana jest z trolitu z drewnianymi dodatkowymi. Górna część urządzenia jest otwarta, znajdują się w niej srebrne blaszki oraz pokrętła. Na przedniej ścianie odbiornika znajdują się dwa czarne pokrętła, na których znajdują się strzałki. Nad czarnymi pokrętłami znajdują się dwie białe skale z podziałką kątową. ilustracji jest białe.
Polski radioodbiornik Marconi 4‑LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, 1929‑1930 r.,
Źródło: Fotograf Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie, Polski radioodbiornik Marconi 4-LS/I wyprodukowany przez Polskie Zakłady Marconi SA, fotografia, Muzeum Inżynierii i Techniki, Kraków, dostępny w internecie: https://muzea.malopolska.pl/pl/objects-list/76 [dostęp 10.06.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
RiubVDhQT3bj4
Ilustracja przedstawia Francuski radioodbiornik Tenor T4A‑20. Na ilustracji znajduje się drewniany radioodbiornik stojący na drewnianym stole. Na przodzie radioodbiornika w górnej części znajduje się kwadrat, przez którego środek przechodzą trzy drewniane listwy. W dolnej części znajdują się dwa brązowe pokrętła. Tło ilustracji jest białe.
Alf van Beem [czytaj: alf wan bem] (fot.), Francuski radioodbiornik Tenor T4A‑20 wyprodukowany przez zakłady CCR w Paryżu, 1936 r., kolekcja prywatna,
Źródło: Alf van Beem, Francuski radioodbiornik Tenor T4A-20 wyprodukowany przez zakłady CCR w Paryżu, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tenor_radio_receiver_pic1.JPG [dostęp 10.06.2022], domena publiczna.
RpdOym0MdKzNt
Ilustracja przedstawia Brytyjski radioodbiornik Regentone R10. Na ilustracji znajduje się jasny radioodbiornik stojący na ciemnej drewnianej powierzchni. Na przedniej ścianie odbiornika znajdują się dwa białe pokrętła, a pomiędzy nimi znajdują się skale z podziałką kątową. Tło ilustracji jest białe.
osde8info (fot.), Brytyjski radioodbiornik Regentone [czytaj: ridżentąn] R10, 1959 r., kolekcja prywatna
Źródło: osde8info, Brytyjski radioodbiornik Regentone [czytaj: ridżentąn] R10, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Regentone_valve_radio.jpg [dostęp 10.06.2022], licencja: CC BY-SA 2.0.
R1PvxFBT9o8xD
Ilustracja przedstawia Radioodbiornik Światowid. Na ilustracji znajduje się brązowy radioodbiornik stojący na drewnianej powierzchni. W środkowej części radioodbiornika znajdują się dwa jasne pokrętła a pomiędzy nimi znajdują się skale z podziałką kątową. Tło ilustracji jest jasne.
Jacek Halicki (fot.), Radioodbiornik Światowid wyprodukowany przez Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie, 1964 r., kolekcja prywatna
Źródło: Jacek Halicki, Radioodbiornik Światowid wyprodukowany przez Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:2017_Odbiornik_radiowy_%C5%9Awiatowid.jpg [dostęp 10.06.2022], licencja: CC BY-SA 4.0.
R413GTocAoN7x
Ilustracja przedstawia Japoński przenośny radioodbiornik. Na ilustracji znajduje się czarno‑srebrny radioodbiornik z czarną skórzaną rączką. W środkowej części radia znajduje się skala z podziałką kątową. Po prawej stronie znajduje się napis Panasonic. W tle znajduje się brązowy stół.
Joe Haupt [czytaj: dżo hałpt] (fot.), Japoński przenośny radioodbiornik Panasonic [czytaj: panasonik] Royaltron [czytaj: rojaltron] Radio RF‑649, 1969 r., kolekcja prywatna
Źródło: Joe Haupt, Japoński przenośny radioodbiornik Panasonic [czytaj: panasonik] Royaltron [czytaj: rojaltron] Radio RF-649, fotografia, kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vintage_Panasonic_Royaltron_Radio,_Model_RF-649,_AM-FM_Bands,_Made_In_Japan,_Circa_1969_(48994757113).jpg [dostęp 10.06.2022], licencja: CC BY-SA 2.0.
R1WfO2Nr4K7Ox
Ilustracja przedstawia wykres kołowy, który przedstawia wyniki badań prowadzonych przez Krajowy Instytut Mediów na temat udziału w czasie słuchania radia. RADIO RMF FM 26,0%; Radio ZET 10,2%; JEDYNKA 9,9%; Radio ESKA 7,6% Audtyorium17 7,5%; TRÓJKA 5,9%; RMF MAX 3,3%; TOK FM 3,1%; Radio MARYJA 3,0%; PR24 2,9%; RMF Classic 1,5%; PR2 1,3%; Radio POGODA 1,3%; inne 16,5%
Wykres ukazujący udział w czasie słuchania najpopularniejszych stacji radiowych w Polsce (koniec roku 2022), wykres przerysowany na podstawie badań Krajowego Instytutu Mediów za okres 19‑27 listopada 2022, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: KRAJOWY INSTYTUT MEDIÓW, Wykres ukazujący udział w czasie słuchania najpopularniejszych stacji radiowych w Polsce (koniec roku 2022), ilustracja, dostępny w internecie: https://polskieradio24.pl/5/1222/artykul/3079498,co-piaty-polak-slucha-polskiego-radia-krajowy-instytut-mediow-publikuje-wyniki-badan [dostęp 20.04.2023], licencja: CC BY 3.0.
R1ZkKGD3UVuQC
Ilustracja przedstawiająca infografikę, na której zamieszczono informacje o osobach słuchających podcasty. Według infografiki: Podcasty słucha co dziesiąta osoba (od 4 r.ż. wzwyż) Podcasty słuchane najczęściej przez osoby w grupie wiekowej: 16‑24 (25,2%), 25‑34 (18,1%), 35‑44 (12,9%), 45‑54 (9,2%), 55‑64 (4,5%), a w grupie 65+ to 1,9%. Podcastów najwięcej słuchają osoby z wykształceniem średnim (37,3%) oraz wyższym (30,9%). Podcastów częściej słuchają mieszkańcy wsi niż miast powyżej 500 tys. mieszkańców (33,7% do 20,1%). Słuchanie podcastów przez osoby w grupie wiekowej 16‑44 to 69% ogółu. 61,9% badanych korzystało z VOD a 42,3% badanych słuchało muzyki z platform streamingowych.
Wykres ukazujący odsłuch podcastów, wykres przerysowany na podstawie badań przeprowadzonych w 2022 przez Krajowy Instytut Mediów, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: KRAJOWY INSTYTUT MEDIÓW, Wykres ukazujący odsłuch podcastów, wykres przerysowany na podstawie badań przeprowadzonych w 2022 przez Krajowy Instytut Mediów, ilustracja, dostępny w internecie: https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/ilu-polakow-slucha-podcastow [dostęp 18.04.2023], licencja: CC BY 3.0.
RJOhxblBzROW7
Fotografia przedstawia zorzę polarną - kolorową łunę, która pojawia się na na terenach przy biegunach ziemskich. Zorza jest różnokolorowa - fioletowo‑różowo‑żółto‑zielono‑niebieska.
Przykład zorzy polarnej
Źródło: online-skills, fotografia, licencja: CC BY 3.0.
R1XHOYemTIAnG
Ilustracja przedstawia kadr z teledysku do utworu „Nie ma fal” autorstwa Dawida Podsiadło. Ekran jest podzielony na dwie części - z lewej strony fotografia młodego mężczyzny o średniej długości włosach zaczesanych do góry i wąsem. Mężczyzna pozuje z półprofilu i spogląda się na widza. Ubrany jest w białą koszulkę. Na fotografii widnieje napis: NIE M. Z prawej strony zielona plansza, na której umieszczone zostały litery: A FAL. Całość tworzy napis: NIE MA FAL.
Kadr z teledysku utworu „Nie ma fal” autorstwa Dawida Podsiadło
Źródło: Dawid Podsiadło, Kadr z teledysku utworu „Nie ma fal” autorstwa Dawida Podsiadło, ilustracja, dostępny w internecie: https://www.rmfmaxx.pl/news/Nie-ma-fal-od-tylu-Ukryty-przekaz-w-piosence-Dawida-Podsiadly,44508.html#crp_state=1 [dostęp 20.04.2023], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
R1ANXoz5tqkJU
Fotografia przedstawia ekran główny aplikacji Podcasty Google. Na ekranie wyświetlają się proponowane podcasty oraz odcinki. Na ekranie telefonu leży słuchawka.
Aplikacja Podcasty Google [czytaj: gógl] zainstalowane na telefonie, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Aplikacja Podcasty Google [czytaj: gógl] zainstalowane na telefonie, fotografia, licencja: CC BY 3.0.
Biblioteka audio
Bibliografia
Opracowania własne na podstawie stron internetowych czasopisma „Komputer Świat”.
Hausman S., Krótka historia radia, [w:] https://blog.p.lodz.pl/komentarze/krotka-historia-radia
Mann W., Rock Mann, czyli jak nie zostałem saksofonistą, Wyd. Znak, Kraków 2010.
